• Tilli modellashtirish.
  • N. R. Yusupbekov, D. P. Muxitdinov texnologik jarayonlarni modellashtirish va




    Download 10,21 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet7/192
    Sana10.12.2023
    Hajmi10,21 Mb.
    #115074
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   192
    Bog'liq
    Texnologik jarayonlarni modellashtirish va optimallashtirish asoslari (N.Yusupbekov)
    EPK ishlab chiqarish texnalogiyasi
    i-s
    QC ■§
    c 3
    c ■§
    I I
    ■a
    m
    |
    C JC
    1.3-rasm. Tizimlarning modellashtirish turlarining tasnifi.
    Analogli modellashtirish.
    Analogli 
    modellashtirish turli darajadagi anologiyalarni 
    qo‘llashga asoslanadi. Faqat oddiy obyektlar uchun o‘rinli boTgan 
    eng yuqori darajalilari toTiq analogiya hisoblanadi. Obyektni mu- 
    rakkablashishi bilan keyingi darajalardagi analogiyalardan foy- 
    dalaniladi, bunda, analogli model obyektni ishlashining bir nechta 
    yoki faqat bir tarafini aks ettiradi.
    Xayoliy ayoniy modellashtirishda maketlash muhim o‘ringa ega. 
    Xayoliy maket real obyektda o'tadigan jarayonlar fizikaviy model-
    13
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    lashtirishga imkoni bo‘Imagan yoki modellashtirishning boshqa 
    turlarini o ‘tkazishdan oldin qo‘llanilishi mumkin bo'lgan hollarda 
    qo‘llaniladi. Xayoliy maketlarni qurish asosida analogiyalar yotadi
    biroq odatda obyektdagi hodisalar va jarayonlar orasidagi sabab - 
    oqibat bog‘lanishlarga asoslanadi. Agar ba’zi tushunchalar, ya’ni 
    alomatlarni belgilashni hamda alomatlar orasida ma’lum amallarni 
    kiritsak, unda alomatli modellashtirishni amalga oshirish mumkin 
    va alomatlar yordamida tushunchalar to‘plamini aks ettirish mum- 
    kin, ya’ni so‘zlardan ayrim gaplar va zanjirlar tuzish mumkin. 
    Ko‘plik nazariyasining birlashtirish, 
    kesishish 
    va to'ldirish 
    amallarini qo‘llab, ayrim belgilar orqali real obyektlarga tavsiflar 
    berish mumkin.
    Tilli modellashtirish.
    Tilli modellashtirish asosida qandaydir tezaurus (bir tilning 
    mukammal lug‘ati) yotadi. U kiruvchi tushunchalar ta ‘plamidan 
    tashkil topadi, uning ustiga bu to‘plam fiksatsiyalangan bo'lishi 
    kerak. Shuni qayd etish kerakki, tezaurus va oddiy lug‘at orasida 
    prinsipial farqlar bor. Tezaurus - lug‘at, bir xil bo‘lmaganlikdan to- 
    zalangan, ya’ni unda har bir so‘zga yagona tushuncha muvofiq 
    bo‘lishi kerak, garchi oddiy lug‘atda bir so‘zga bir nechta tushun- 
    chalar muvofiq boflishi mumkin.
    Belgili 
    modellashtirish rea! obyektni o‘rnini bosadigan va 
    uning munosabatlarini asosiy xossalarini ma’lum alomatlar va belgi- 
    larning tizimi yordamida ifoda etadigan mantiqiy obyektni yara- 
    tishning sun’iy jarayonidir.
    Ixtiyoriy S tizimlaming faoliyat ko‘rsatish jarayoni xarakte- 
    ristikasini tadqiq qilish uchun ushbu jarayonni formallashtirish 
    kerak, ya’ni uning matematik modelini tuzish kerak.

    Download 10,21 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   192




    Download 10,21 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    N. R. Yusupbekov, D. P. Muxitdinov texnologik jarayonlarni modellashtirish va

    Download 10,21 Mb.
    Pdf ko'rish