Navoiy davlat pedagogika instituti fizika-texnologiya fakulteti fizik praktikum fanidan

Download 2,89 Mb. Pdf ko'rish
bet	29/44
Sana	22.02.2024
Hajmi	2,89 Mb.
	#160769

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 ... 44

Bog'liq
Fizik praktikum 2023-2024

Qurilmaning tuzilishi va ishlashi Simob tomchilarini yig’ish

1-rasm. PV izoterma grafigi.
Mazkur tajribada bu qonun gazli termometrdan foydalaniladi. Gazli
termometr shisha kapillyardan tashkil topgan bo’lib, uning bir uchi ochiq.
Havoning ma’lum miqdori kapillyar ichida simobning tomchisi bilan zich
berkitiladi. Tashqi P
0
bosimda, kapillyar ichidagi havo V
0
hajmga ega.
Xona temperaturasida dastaki (qo’l bilan yurgiziladigan) nasos yordamida
havoni so’rib olish, havo ustunida P
0
+ΔP bosim hosil bo’lishiga olib keladi, bu
yerda p
0
– tashqi bosim. Simobning tomchisi ham havo ustuniga bosim beradi:
P
Hg
= ρ
Hg

⋅
g
⋅
h
Hg
(3)
bu yerda ρ
Hg
=13,6 g/sm
3
– simobning zichligi, g=9,81m/s
2
– erkin tushish
tezlanishi; h
Hg
– simob tomchisining balandligi.

Gazli termometrdagi havo ustunidagi umumiy bosim quyidagi ifoda bilan
aniqlanadi:
P = P
0
+ ΔP + P
Hg
. (4)
Qamalgan havo hajmi V, bosim P bilan aniqlanadi. V Hajmni havo ustunining
balandligi h, hamda kapillyarning ko’ndalang kesimining yuzasi S=
4
2
d

orqali
quyidagi formula orqali hisoblash mumkin:
h
d
V
4
2


Bu yerda, d=2,7 mm kapillyarning ichki diametri.
Qurilmaning tuzilishi va ishlashi

Simob tomchilarini yig’ish:
- dastaki (qo’l bilan yurgiziladigan) vakuum nasosini gazli termometrga

Download 2,89 Mb.

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 ... 44

Download 2,89 Mb.

Pdf ko'rish