– Biolgiya va IHFM ta’lim yo’nalishi bo’yicha bakalavr kompetentligiga qo’yiladigan talablar

5110400 – Biolgiya va IHFM ta’lim yo’nalishi bo’yicha bakalavr kompetentligiga qo’yiladigan talablar

5.1 5110400 – Biologiya va IHFM ta’lim yo’nalishi bo’yicha bitiruvchi quyidagi umumiy malakaviy kompetensiyalarga ega bo’lishi lozim:

Biologiya kursi

Bakalavr:

- o’simliklarning vegetativ va generativ organlarining tuzulishi va vazifasi;

- to’qimalar va ularning tasnifi;

- changlanish va urug’lanish jarayoni;

- taksonomik kategoriyalar;

- o’simlik qoplamlari; .

- umutqasiz va umurtqali hashoratlarning tuzilishidagi o’ziga xosligi;

- hayvonlar klassifikatsiyasining asosiy tamoyillari;

- mikroorganizmlar biotexnologiyasi;

- fermentlarning aktivatorlari va ingibitorlari haqida;

- bnotexnologiyaning zamonaviy yo’nalishlari;

- gen injenernyasi;

- nnlividual rivojlanishning umumiy konuniyatlari;

- zkotizimlar va ularda moddalarni almashinuvi;

- ekologii madaniyat to’g’risida tasavvurga ega bo’lishi;

- ijtimoiy faollik, konstruktiv xamkorlik qila olishi;

- xujayra nazariyasining asosiy qonunlari;

- xujayra metabolizmining mohiyati;

- fotosintez;

- moddalar almashinuvi;

- mitozning biologik ahamiyati;

- xujayra va uning bo’linish sikllari;

- mitoz va meyoz;

- irsiyat va o’zgaruvchanlikning asosiy konuniyatlari;

- mutatsiya va modifikatsiyani taqqoslay olish;

- organizmlarning ko’payishi va rivojlanishi;

- organik olamning evolyutsiyasi;

- populyatsiya va tur;

- evolyutsiyaning xarakatlantiruvchi kuchlari;

- tur mezonlarining nisbiyligi;

- sun’iy va tabiiy tanlash mexanizmlari;

- evolyutsiyani isbotlovchi dalillar;

- odam va boshqa sutemuzuvchilar yaqinligi;

- biotsenoz, biogeotsenoz, ekotizimlar;

- produtsent, konsument va redutsent organizmlar;

- ozuqa zanjirlarini sxemasini tuzish;

- odam organizmining tuzilishi, organizmlar sistemasi;

- organlar tuzilishi va funksiyasi birligi;

- organizm va muhitning o’zaro bog’liqligi;

- biologik va ekologik modellashtirish;

- tirik organizmlar tizimini klassifikatsiya qilish prinsiplari;

- biologik, kimyoviy va ekologik jarayonlarning o’zaro bog’likligi;

- materiya tuzilishi biologik shakllarining o’ziga xosligi;

- Yer evolyutsiyasidatirik sistemalarning o’rni;

- gomeostaz va uni saqlash sharoitlari;

- tirik sistemalarning rivojlanishi va ko’payishi qonuniyatlari;

- genetika qonunlari va ularning evolyutsiyasidagi ahamiyati;

- insonning biosotsial xususiyatlari, fiziologyyasi va sihat-salomatligini bilishi, malaka hosil qsilishi va amalda qo’llay olishi;

- osmos, passiv va faol transport;

- ildiz bosimi;

- tropizmlar;

- nafas olish turlari;

- ko’p xujayrali hayvonlar kelib chiqshi;

- embrional rivojlanish shakllari;

- hayvon organizmi to’qimalarining tasnifi;

- mikroorganizmlarning tuzilishi, o’sishi va ko’payishi;

- fermentlar katalizator sifatida;

- oqsil biosintezinikg mohiyati;

- mitoz va meyoz sxemalarini mustaqil tuzish;

- organizmda fiziologik jarayonlarni mexanizmlari;

- irsiyat va o’zgaruvchanlikning qonuniyatlarini sxemalar yordamida tasirlashni;

- biotexnologik usul yordamida mahsulotlar olishni tushunish;

- sog’lom hayot tarzini gigiyenik me’yorlarini asoslash;

- evolyutsiyaning harakatlantiruvchi kuchlari;

- ekologik piramndalar qoidasi;

- biosferani Yerning boshqa qobiqlari bilan aloqadorligi;

- organ shakllarini tahlil qilish va aniqlash;

- o’simlik va hayvonlarni taqqoslash va aniqlash;

- mikroskop bilash ishlash, preparatlarni tayyorlash;

- hayotiy jarayonlarni kuzatish, eksperimentlar qo’yish;

- organizmlarning moslashish shakllarini aniqlash;

- o’simliklar bilan fiziologik tajribalarni o’tkazish, ularni kuzatish va tahlilga tayyorlash, tajriba natijalarini hisobga olish, o’simliklarni ko’paytirish usullari;

- o’simlik va hayvonlarning asosiy guruhlari;

- o’simlik va hayvonlarning pasportini tuzish ko’nikmalariga ega bo’lishi lozim.

5.2.4 Ixtisoslik fanlarn bloki bo’yicha talablar

Bakalavr:

- ixtisoslikka mos ta’lim sohasining asosiy ilmiy-metodik muammolari va rivojining istiqbolini hamda ularning turdosh sohalar bilan o’zaro aloqasini tushunishi;

- ixtisoslikning muayyan sohasi bilan bog’liq bo’lgan asosiy ob’ektlarni, hodisa va jarayonlarni bilishi, ularni ilmiy-tadqiq qilish usullaridan foydalana bilishi;

- o’rganilayotgan fan, metod va texnologiyalarga qo’yiladigan ilmiy-metodik talablarni ta’riflab berishni uddalashi, ularni amalga oshirishning mavjud ilmiy-metodik vositalarini bilishi kerak.

“Tasdiqlayman”

Kafedra mudiri_____ b.f.n.Xo`jjiyev S.O.

“_____”______________________yil_____
DASTUR BAJARILISHINING KALENDARLI REJASI

(ma’ruza, labaratoriya)

Fakultet: Tabiatshunoslik

Akademik guruh Biologiya va inson hayotiy faoliyati muhofazasi Kurs: III A, B.

Fanning nomi: Biologiya o`qitish metodikasi

Ma’ruza o’qiydi: kat. o`qit. p.f.n.Malikova A.R

Tajriba mashg’ulotlarini olib boruvchi: kat. o`qit. p.f.n.Malikova A.R., Borotova M.G`,Ravshanova M.N.

Yetakchi professor (dotsent) o’qituvchi _________________________________________________

(imzo)

№	Mavzu nomi va nazoratlar turlari		Ajratilgan soat	Reja-n Sana	Bajar -n Sana	Nazorat ga ajratilgan ball	O’qituvchi imzosi
	Ma’ruza mavzulari(VI sem)
1	Biologiyadan DTS lari va o`quv dasturi. Biologiya darsliklarining tahlili.		2
2	Biologik ta`lim mazmuning tarkibiy qismlarini shakllantirish yo`llari.O`qitishda o`quvchilarda mustaqil va ijodiy fikrlashni tarkib toptirish.		2
3	Biologiyani o`qitishda foydalaniladigan metodlar, o`qitishning faol metodlari.		2
4	Biologiyani o`qitish shakllarining sistemasi.		2
5	Biologiyadan yillik-taqvim reja tuzish.		2
6	Biologiyani o’qitishda zamonaviy pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalanish.		2
7	Biologiyadan darsdan tashqari ishlarni tashkil etish.		2
I oraliq baholash			Shakli			Maks. b
			Og`zaki			15 b
8		Biologik ekskursiyalarni tashkil etish va o`tkazish.	2
9		Biologiyadan sinfdan tashqari ishlarni tashkil etish.	2
10		Biologiyani o`qitishda ta`lim tarbiyaning uzviyligi.	2
11		Biologiyani o`qitishda ta`lim-tarbiyaning uzviyligi,o`quvchi yoshlar qalbi va ongiga milliy istiqlol g`oyasini singdirish yo`llari.	2
12		Maktabda biologiya xonasi va tirik tabiat burchagini tashkil etish.	2
13		Маktab tajriba mаydonchasi tashkil etish va unda olib boriladigan o`quv ishlari.	2
14		O`rta maxsus, kasb – hunar ta`lim muassasalarida biologiya o`qitishning o`ziga xos xususiyatlari.	2
15		Biologiyadan fakultativ mashg`ulotlarni tashkil etish.	2
		II oraliq baholash	Shakli			Maks. b
			Test			20 b
№		Laboratoriya ishi mavzulari
1		Umumiy o`rta ta`lim maktablarining Odam va unung salomatligidan DTS o`quv dasturi, darslikning tahlili.	2
2		Odam va uning salomatligi kursidan yillik taqvim reja mavzuli rejalar va dars ishlanmalarini tuzish.Darslarning tuzilishi va borishi.	2
3		“Ovqat hazm qilish” mavzusini o’rganish metodikasi.Fiziologik tajribalar o’tkazish.	2
4		Biologiya (odam va uning salomatligi) darslarida zamonaviy pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalanish. Didaktik o`yinli muammoli, modulli munozarali darslar.	2
5		Biologiya (odam va uning salomatligi)ni o`qitishda laboratoriya mashg`ulotlari, o`quvchilarning mustaqil ishlarini tashkil etish.	2
6		Biologiya (odam va uning salomatligi)ni o’qitishda foydalaniladigan ko’rgazmali qurollar va didaktik vositalar.	2
7		Umumiy o`rta ta`lim maktablarining biologiya(sitologiya va genetika asoslsri)dan DTS, o`quv dasturi va darslikning tahlili.	2
8		Biologiya (sitologiya va genetika asoslari)ni o’qitishda foydalaniladigan dars turlari. Dars ishlanmalarini ishlash.	2
9		Biologiyani o`qitishda foydalaniladigan dars turlari. Dars ishlanmalarini ishlash.	2
		I joriy baholash	Shakli			Maks. b
			kollekvium			15 b
10		Biologiya darslarida shakllantiriladigan umumiy va xususiy tushunchalar.	2
11		“Organik olam turli -tumanligi” mavzusini o’rganish metodikasi.	2
12		“Hayotiy jarayonlarning kimyoviy asoslari” bobini o’rganish metodikasi.	2
13		“Genetika asoslari ” bobini o’rganish metodikasi.	2
14		Biologiya bo`yicha laboratoriya mashg`ulotlari va ekskursiyalarni o`tkazish.	2
15		Biologiya (sitologiya va genetika asoslari) darslarida zamonaviy pedaGoGik vaaXbOrot texnologiyalaridan foydalanish. Didaktik o`yinli muammoli, modulli munozarali darslar	2
16		Biologiya darslari, darsdan va sinfdan tashqari mashg`ulotlar, ekskursiyalarda o`quvchilar ongi va qalbiga milliy istiqlol g`oyasini singdirish yo`llari,.	2
17		Biologiyani o’qitishda o’quvchilar bilimini nazorat qilish va baholashning samarali yo’llari.	2
		II joriy baholsh	Shakli			Maks. b
			Kollekvium			20 b
		Yakuniy baholash	Shakli			Maks. b	Sar-sh
			yozma			30 b	17 b