|
Navoiy davlat pedagogika instituti
|
| bet | 8/44 | | Sana | 28.01.2023 | | Hajmi | 2.67 Mb. | | #39983 |
Bog'liq Navoiy davlat pedagogika instituti мифология , Документ Microsoft Word, ПФ-6247 НАЗОРАТ РЕЖА, baholash, O\'quv qo\'llanam22222, COMPUTER1 UZ, 1, buyuk ipak yolining qayta tiklanishi va uning iqtisodiy ahamiyatini, 22112016 Fedorov TRACECA, Тесты по аналитической химии, Akusherlik va ginekologiya savollar, Umumiy mikrobiologiya YaN - 1 variant, OBYEKTIVKA MAMUNA, Пирмаматов Шахбоз2.1.2.1-rasm. Daun kasalligi.
Daun kasalligi xromosoma sturukturasining o‘zgarishi bilan, yani xromosomalar translokatsiya natijasida ham sodir bo‘lishi mumkin. Bunda ayollarda 21-juft xromosomaning asosiy qismi 13-15 xromosomalarga erkaklarda esa 20 xromosomaga kelib birlashadi. Natijada kariotibda xromosomalarning soni 45 ta bo‘lsada 46 ta xromosoma uchun genetik material yetarli bo‘ladi. Shuning uchun bu o‘zgarishni muvozanatlashgan teraslokasiya deyiladi. Shunday teraslokasiyasi bor kishilardan nazariy jihatdan to‘rt xil gametalar hosil bo‘lishi mumkin va ular normadagi gammetalar bilan urug‘langanda quyidagi zigotalar hosil bo‘ladi.
Agar ota-onadan birida Daun kasalligi tronslokasiya hisobiga yuzaga kelgan bo‘lsa shu oilada sog‘lom bolaning tug‘ilish e‘htimoli juda kam bo‘lib 33% tashkil etadi. Odatda Daun kasalligiga sitogenetik va dermatoglifik usullar yordamida tashxis qo‘yiladi. Lekin kasallikni savolash usullari hozirgacha aniq emas [10].
Kleynfelter kasalligi. Erkaklarda uchraydigan kasallikni 1942 yil K. Kleynfelter aniqlagan edi . Kleynfelter kasalligida X xromosomalar soni ortiqcha bo‘ladi, ya'ni 44 XXY. Ushbu kasallik bilan tug‘ilgan bolalarning sog‘ bolalarga nisbati 1:1000 bo‘lib, bu nisbat katta yoshdagi kishilarda ham saqlanib qoladi.
Kasallikning asosiy belgilari quyidagilar: bo‘y, qo‘l va oyoqlar uzun, yelka tor, toz suyagi keng, muskullar va urug‘ chiqiruvchi kanal yaxshi rivojlanmagan,
urug‘don juda kichik bo‘lib spermatognez kuzatilmaydi. Ko‘pchilik holatda aqliy zaiflik yuzaga keladi va ayrim holatlardagina aqliy tomondan normada bo‘lishi mumkin. Barmoq uchlari terisidagi tasvirlar ko‘pincha yoysimon bo‘lib, ulardagi egatlarning umumiy soni ancha kamaygan. Kasallikni XXY genotipligidan tashqari XXXY, XXXXY, XYY, XXYY, XXYYY genotiplari ham uchrab, o‘ziga xos fenotipli bo‘lishi mumkin (2.1.2.2-rasm) [5].
2.1.2.2-rasm. Kleynfelter kasalligi.
|
| |
