• 13-MA’RUZA. METALLAR. ULARNING TABIATDA UCHRASHI VA OLINISH USULLARI Reja: Metallarning fizik xossalari.
  • Tayanch so’zlar
  • Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti nukus filiali




    Download 0,73 Mb.
    bet63/91
    Sana26.11.2023
    Hajmi0,73 Mb.
    #105837
    1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   91
    Bog'liq
    Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instit-fayllar.org

    2J- - 2e = J2
    1 mol MnO4- ionning 1 mol MnO2 ga qaytarilishida 2 mol atomar kislorod 2 mol suv bilan (neytral muhitda) bog’lanib, 4 mol OH- ionlarni hosil qiladi. Zaryadlar tengligini hisobga olib, ikkinchi yarim reaksiya (permanganat ionining qaytarilishi) tenglamasi yoziladi:
    KMnO4 + 2H2O + 3e- = MnO2 + 4OH-
    Berilgan va biriktirilgan elektronlar soni teng bo‘lganligiga qarab eng kichik umumiy ko‘paytma topiladi. Bu ko‘paytma 6 ga teng bo‘lganligi uchun qaytaruvchining yarim reaksiyasidagi ion, molekula va elektronlar 3 koeffitsiyentga ko‘paytiriladi va qaytaruvchi oksidlovchining yarim reaksiyalarining chap va o‘ng qismlariga qo‘shiladi:






    2J- - 2e = J2


    2


    3


    6



    KMnO4- + 2H2O + 3e = MnO2 + 4OH-


    3

    2

    6J- +2KMnO4- + 4H2O = 2MnO2 + 3J2 + 8OH-


    Reaksiyada o‘zgarmay qoladigan kaliy va natriy kationlarini hisobga olgan holda
    oksidlanish-qaytarilish reaksiyasining molekulyar tenglamasi yoziladi:
    6J- + 2KMnO4- + 4H2O = 2MnO2 + 3J2 + 8OH-
    6Na+ = 2K+ + 6Na+
    6NaJ + 2KMnO4 + 4H2O 2MnO2 + 3J2 + 2KOH + 6NaOH
    Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida muhit muhim ahamiyatga ega. Muhitning ta‘siri masalan, KMnO4 ning qaytarilish xarakterida yaqqol namoyon bo‘ladi. Kislotali muhitda MnO-4 ion Mn2+ iongacha, neytral muhitda MnO2 gacha, ishqoriy muhitda MnO42- (yashil rang) iongacha qaytariladi. KMnO4 ning kislotali muhitida qaytarilishi:
    +7 +2 0

    KMnO4 + KI + H2SO4 MnSO4 + I2 + K2SO4 + H2O


    Mn+7 + 5e Mn+2


    5



    2





    10



    2I- - 2e- I2


    2



    5

    2KMnO4 +10KI + 8H2SO4 2MnSO4 +5I2 + 6 K2SO4 + 8H2O
    KMnO4 ning neytral muhitda qaytarilishi:
    KMnO4 + K2SO3+H2O MnO2+ K2SO4 + KOH
    Mn+7 + 3e Mn+4 3

    TUZUVCHI: 2


    2-ma’ruza 10
    1. Atom-molekulyar ta’limot. 10
    2. Moddalar massasining saqlanish qonuni. 10
    3. Tarkibning doimiylik qonuni. 10
    4. Karrali nisbatlar qonuni. 10
    5. Ekvivalentlar qonuni. 10
    6. Hajmiy nisbatlar qonuni. 10
    7. Avogadro qonuni. 10
    Birikma nomi 12
    Metan CH4 12
    Etilen C2H4 12
    Oksidlar asosan 3 xil yo`l bilan olinadi: 16

    S - 2e S


    2KMnO4 + Na2SO3 + 2KOH K2MnO4 + Na2MnO4 + K2SO4 + H2O

    3K2MnO4 + 2H2O о2KMnO4 + MnO2 + 4KOH



    13-MA’RUZA. METALLAR. ULARNING TABIATDA UCHRASHI VA OLINISH USULLARI

    Reja:


    1. Metallarning fizik xossalari.


    2. Metallarning kimyoviy xossalari.


    3. Metallarni olish usullari.


    4. Sulfidlardan metall olish


    Tayanch so’zlar: Metallar, korroziya, aktivlik qatori, metall sirtidagi oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari.

    O’quv mashg'ulotining maqsadi: Metallar va ularning fizik-kimyoviy xossalarini o’rganish, ularning ichki tuzilishi. Metallar birinchi tur o'tkazgichlardir. metallar elektr tokini yaxshi o'tkazadi. Elektronlarning batartib - bir tomonlama harakatiga to'sqinlik qiluvchi faktorlar metallarning elektr o'tkazuvchanligini pasaytiradi.
    Kimyoviy elementlarning 80% ni metallar tashkil qiladi. Ko'pchilik metallar odatdagi sharoitda tugunchalarida ionlagan va elektroneytral zarrachalar, metall kristallari orasida esa erkin zarracha-elektronlar joylashgan elektronlar doimiy harakatda bo'ladi. Ionlar esa bir qadar tebranma harakatda bo'ladi. Metallarning fizikaviy xossalari ularning ana shu ichki tuzilishidan kelib chiqadi.



    Download 0,73 Mb.
    1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   91




    Download 0,73 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti nukus filiali

    Download 0,73 Mb.