• S p r y = \ s p { y y , + y y " ) = g ^ S p I = A g ^ .
  • Nazariy fizika kursi




    Download 9,41 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet230/240
    Sana08.01.2024
    Hajmi9,41 Mb.
    #132633
    1   ...   226   227   228   229   230   231   232   233   ...   240
    SpyM = Spy,?,,/,
    =
    Spy" ( u ; - y „ y y)
     =
    =
    —S p y ry uy''
    =
    S p y 1' у^у^ = - S p y u
    = 0. 
    (1 1 -54)
    Bu munosabatni hisoblashda birinchi tenglik belgisidan keyin 
    Sp 
    belgisining ostiga birlik matritsani kiritdik ((11.53) ga qarang) va 
    jJ Ф\
    bo‘lsin deb oldik, bunda 
    81
    = 0 bo‘ladi. To‘rtinchi tenglik belgisidan 
    keyin esa shpuming siklik xossasidan foydalandik.
    Dirak matritsalarining o‘lchami 4 ga tengligi aytilgan edi. Lekin 
    mustaqil 4^4 matritsalaming soni 16 ga teng bo‘lishi kerak. Odatda, shu 
    16 ta matritsalar sifatida quyidagi matritsalar olinadi:
    I -
    birlik matritsa - bitta;
    0,1,2,3 - to'rtta matritsa
    a = ~2^3/A',r >'] =
    У 
    У"}
    -oltita matritsa
    y5 = - / y V y V -b itta;
    Г У
    , M = 0,1,:2,3 - to‘rtta matritsa.
    Bu ro‘yxatda paydo bo‘lgan y5-matritsa kvantlangan maydonlar 
    nazariyasida alohida rol o‘ynaydi (uning ba’zi bir xossalari bilan keyin 
    tanishib chiqiladi).
    Ikkita gamma-matritsalar ko‘paytmasining shpuri hisoblaniladi:
    S p r y ' = \ s p { y ' y ,' + y y " ) = g ^ S p I = A g ^ .
    (11.55)
    Yanada qiyinroq boigan, quyidagi masalaga o‘tib, to‘rtta gamma- 
    matritsalaming ko‘paytmasining shpurini topaylik:
    Spy'уу/у "
    =
    ~ Spy "у" {~уаул
     + 2
    gaA)
     =
    = * g oAg m' - S p y uy " }/ ry A =
    =
     S g ' V " -
    Spy"
     ( - / V
     + 2 g “
    )/■=
     
    (11.56) 
    = 8 
    ( g « g r - g ^ g ^ + g ' tag M) - S p y * y y y \
    330


    Shpur belgisining ostida matritsalami siklik ravishda almashtirish 
    mumkinligini hisobga olsak, quyidagi formulaga kelinadi:

    Download 9,41 Mb.
    1   ...   226   227   228   229   230   231   232   233   ...   240




    Download 9,41 Mb.
    Pdf ko'rish