• 11.4. Dirak matritsalarining algebrasi Avvalgi paragrafda Dirakning relyativistik tenglamasini keltirib chiqardik hamda a va j
  • Nazariy fizika kursi




    Download 9,41 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet226/240
    Sana08.01.2024
    Hajmi9,41 Mb.
    #132633
    1   ...   222   223   224   225   226   227   228   229   ...   240
    1


    - I
    , a .
    =
    0
    0
    (11.39)
    bundagi cr matritsalar ikki qatorli Pauli matritsalaridir, y a’ni (11.39) 
    tasavvurdagi matritsalarning har 
    oMchamli matritsadan iboratdir:
    bir elementi o‘z navbatida ikki
    0
    - I
    a,
    =
    /
    0
    /1
    0
    0
    0
    0
    1
    0
    0
    0
    0
    - 1
    0
    ,0
    0
    0
    -
    ь
    '0
    0
    0
    1
    ]
    0
    0
    1 0
    0
    1 0
    0
    0
    0
    0
    ;
    (11.40)
    11.4. Dirak matritsalarining algebrasi
    Avvalgi paragrafda Dirakning relyativistik tenglamasini keltirib 
    chiqardik hamda a va j? matritsalarning eng sodda xossalari bilan 
    tanishib 
    chiqdik. 
    Dirak 
    matritsalarining 
    relyativistik 
    kvant 
    mexanikasining apparatida o ‘ynaydigan muhim rolini hisobga olib, bu 
    paragrafda Dirak tenglamasini ко variant ko'rinishga keltiriladi va Dirak 
    matritsalarining asosiy xossalari bilan tanishib chiqiladi. Ya’ni, bu va 
    keyingi bir necha paragraflar ko‘proq formal xarakterga ega bo‘ladi.
    326


    Bunda biz ba’zi bir takrorlanishlardan xalos bo‘la olmaymiz. 0 ‘quvchi 
    relyativistik 4-vektorlar bilan tanish deb faraz qilamiz.
    Umumiy va 
    nazariy 
    fizika kurslaridan 
    ma’lumki, 
    fizik 
    kattaliklaming birliklari aniq bir kelishuv asosida tanlab olinadi
    masalan, SI sistemasi, SGS sistemasi va h.k. Relyativistik kvant 
    mexanikasida ham o ‘ziga xos birlik sistemasi ko‘p ishlatiladi. U ham 
    bo‘Isa - 
    tabiiy birliklar sistemasi
    deb nom olgan sistemadir, bu 
    sistemada yorug‘lik tezligi va Plank doimiysi birga tenglashtirib 
    olinadi:

    Download 9,41 Mb.
    1   ...   222   223   224   225   226   227   228   229   ...   240




    Download 9,41 Mb.
    Pdf ko'rish