k o ‘rinishga ega b o ‘Iadi. Impulsning saqlanish qonuni keltirib chiqarish
uchun (3.39’) formuladan foydalaniladi va
о
( 3 ' 5 4 )
d t
ekanligidan quyidagi natijaga kelinadi:
4
=0
(3.55)
dt
Huddi shunday impuls operatorining boshqa komponentalari uchun
ham quyidagi natijalarini olish mumkin:
i
=
= 0
(3 5 5 ’)
dl
’ dl
'
'
'
(3.55) va (3.55’) ifodalam i um um iy holda quyidagi vektor k o ‘rinishda
yozish mumkin:
dP
l , r ° ■
(3.55” )
Demak, kvant mexanikasida
zarrachaning impulsi saqlanuvchi
kattalik b o ‘ladi va (3.55” ) formula kvant mexanikasidagi impuls
saqlanish qonunini ifodalaydi.
Impuls momentining saqlanish qonuni. Impulsning saqlanish
qonunini ifodalanilganda, fazoning bir jinsligidan foydalanilgan edi,
fazo bir jinslilik bilan bir qatorda izotroplik xossasiga ham egadir, y a ’ni
fazoning barcha y o ‘nalishlari o ‘zaro teng kuchli b o ‘ladi. (2.61)
formuladan m a’lumki, kvant m exanikasida impuls momenti operatori
M = [rp]
ga teng. Impuls m oment proeksiyalari uchun o‘rin almashtirish
qoidalarini keltirib chiqaraylik. Avvalo shu narsaga e ’tibom i qaratish
lozimki, koordinataning turli o'qlariga b o ‘lgan impuls momenti
proeksiyalarining operatorlari o‘zaro kommutativ b o im a y d i. Masalan,
M M , - M M : kommutatorni hisoblab chiqaylilc,
Mx va
M, lam ing
qiymatlarini (2.62) dan olinsa, u holda
M xM y = ( p . J - p yz ) ( p Kz ~ p :x ) =
