|
7.Kosmik texnologiyalarda
|
| bet | 6/13 | | Sana | 07.02.2023 | | Hajmi | 3.03 Mb. | | #41298 |
Bog'liq uskuna va jihozlar. kurs ishi «Turkiston lеgioni»-nima (2), Mavzu ko’p pog’onali kuydirish pechidan foydalanish-fayllar.org, 1.2 perevod, Назиркулов Муроджон 402 гурух, 144306310
7.Kosmik texnologiyalarda.
Oltinning o'tkazuvchanlik xususiyatlari kosmik uskunalar sxemalarida eng yaxshi samaradorlikni taklif etadi.Bundan tashqari, ushbu transport vositalarining ko'p qismlari nurlanishni aks ettirish va haroratni barqarorlashtirish uchun oltin qoplamalar bilan jihozlangan. Ushbu himoya bo'lmasa, kemalar va boshqa transport vositalarining ichki qismlari ko'plab issiqlikni yutadi.
8.Ortodontiya.
Oltin tish ishlab chiqarish sohasida tish, plastinka va plomba tayyorlash uchun ham ishlatiladi. Uning bardoshli, qolipga soladigan va korroziyasiz xususiyatlari bu maqsad uchun mukammal materialdir. Ilgari oltin tishlari yoki tishlarini ko'radigan odamlarni ko'rish juda keng tarqalgan edi. Tabiiyki, bu yuqori ijtimoiy mavqe yoki boylikni anglatardi.
9.Kosmetika.
Oltin kosmetik va terini parvarish qilish mahsulotlarida tobora ko'payib bormoqda. Yaxshi muomala qilingan oltin terining yorqinligini, hayotiyligini va ovqatlanishini yaxshilaydi, shuningdek erkin radikallarni yo'q qilishga qodir kuchli (qimmat bo'lsa ham) antioksidant hisoblanadi.
10.Oziq-ovqat.
Oltin nafis yoki ekstravagant restoranlarda ularning ovqatlari yoki mahsulotlariga qo'shimcha yoki dekorativ qo'shimcha sifatida ishlatiladi. Oltin tanaga hech qanday zarar etkazmaydi, chunki u hech qanday ozuqa yoki foyda keltirmaydi, bu shunchaki kosmetik masaladir. Shuning uchun bu metallni yutish xavfsizdir, chunki u allergiyaga qarshi, kimyoviy jihatdan u organizmga hech qanday ta'sir qilmaydi va uning ta'mi neytraldir, shuning uchun u ichimlik yoki ovqatni qabul qilganida ovqatning ta'mini o'zgartirmaydi.
11
Elektroliz
Elektrolit eritmasidan yoki suyultirilgan elektrolitdan elektr toki oʻtkazilganda sodir boʻladigan oksidlanish-qaytarilish jarayoniga elektroliz deb ataladi.
Elektrolizni amalga oshirish uchun o‘zgarmas tok manbaidan foydalinadi. Elektrodlar ikki xil bo‘ladi:
1) Erimaydigan – ularga garafit, platina, oltin kiradi (Erimaydigan elektrodlar kimyoviy jarayonda ishtirok etmaydi, ular faqat elektron o‘tkazgich vazifasini o‘taydi.);
2) eriydigan elektrodlar jumlasiga yuqorida ko‘rsatilgan metallardan boshqa hamma metall elektrodlar kiradi. Bu elektrodlar elektrolizda anod sifatida kullanilganda eritmaga uz ionlarini berib, erib ketadi.
Eruvchan anod elektroddan foydalanib toza metall olinadi. Bunda elektroliz jarayoni tozalanayotgan metall to‘zining eritmasida olib borilishi kerak. Sanoatda tuzlarning eritmalarini elektroliz qilib mis, rux, kadmiy, nikelg‘, kobalg‘t, marganec va boshqa metallar olinadi. Bu metod yordamida bir metall boshqa metall bilan koplanadi. Bu metod galvanostegiya deyiladi.
Katod elektrodda elektrolitning musbat zaryadlangan ionlari elektron qabul qilib zaryadsizlanadi. Qaysi ion oldin zaryadsizlanishi metall kuchlanishlar qatorida vodorodga nisbatan joylanishiga, uning koncentratsiyaga va ayrim xollarda elektrod potensialiga bog‘liq bo‘ladi.
Elektroliz jarayonining texnologik rejimi va asosiy
parametrlari.
Elektroliz jarayonini aylanma yoki to`g`ridan- to`g`ri oqim sxemalariga muvofiq tashkil qilish mumkin. Har bitta elektrolizyorlarning ishlash prinsipi muhim ahamiyatga egadir.
12
Ishqoriy elyuat elektrolizyor ustida joylashgan bosimli yuzaga yuboriladi va elektroliz vannasiga tushiriladi. Nasos yordamida elektrolizyordan chiqayotgan eritma yana bosimli yuzaga yuboriladi. Eritmada oltin va kumushning kerakli konsentratsiyasi qolgunga qadar, elektroliz jarayonida elektrolizyor va bosimli yuza orasidagi eritmaning aylanish jarayoni davom etadi. Bu holda elektroliz rejimi shunday tanlanidiki, bunda metallarning katodga yopishish tezligi yuqori bo`lishi kerak. Aylanma rejimda, parametrlar to`g`ri tanlangan bo`lsa bunda oltinning konsentratsiyasi eritmada har 2 soatda 2 martaga kamayadi.
4-rasm. Elektrolizyorning aylanma rejimdagi ishlash sxemasi:
1.Bosimli yuza 2.Elektrolizyor 3. Kimyoviy nasos
To'g'ridan-to'g'ri oqim rejimida elektrolizator eritmaning bir kameradan ikkinchisiga ketma-ket oqishi bilan ishlaydi. Elektroliz moslamasining to'g'ridan-to'g'ri oqim rejimida ishlash sxemasi quyida keltirilgan:
|
| |
