Fasonli va sektsiyali bolg’alash




Download 7,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet31/64
Sana23.05.2024
Hajmi7,54 Mb.
#250961
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   64
Bog'liq
147970 (2)

2.9. Fasonli va sektsiyali bolg’alash 
Bolg’alashda metall sarfini kamaytirish va olinadigan pokovkalarni aniqligini 
oshirish maqsadida maxsus qurilmalar va qo’yimli shtamplardan foydalaniladi. 
Natijada murakkab shaklga ega bo’lgan pokovkalar olinadi. Bunday ko’rinishdagi 
ishlab chiqarish oraliq, ya’ni bolg’alash va xajmiy shtamplash oralig’idagi ishlab 
chiqarish va shuning uchun u ham fasonli bolg’alash, ham qo’yimli shtamplarda 
shtamplash, ham sektsiyali bolg’alash deb ataladi. Bunday turdagi ishlab chiqarish 
iqtisod jihatdan maqsadga muvofiq bo’ladi, agarda maxsus asboblar va qo’yimli 
shtamplarga ketadigan sarf – xarajatlar fasonli pokovkalardan yasaladigan 
detallarning tannarxi tushirilishi natijasida qoplanadigan bo’lsa.
Fasonli bolg’alash jarayonlarini unumli qo’llanilishiga pokovkalarni guruhli 
tayyorlash ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Guruhli usul pokovkalarning donali ishlab 
chiqarishdan kichik seriyali ishlab chiqarishga o’tishga, bolg’alash jarayonida 
shtamplash operatsiyalarini qo’llashga imkon beradi. 
Bolg’alash jihozlarida fasonli bolg’alash jarayoni 
Fasonli bolg’alash texnologik jarayonlari turlicha bo’ladi, shuning uchun ularni 
misollarda ko’ramiz. Gayka klyuchi pokovkasini tayyorlash texnologik jarayoni va 
o’tishlari quyidagi operatsiyalarni o’z ichiga oladi (2.69-rasm). Kvadrat kesimga ega 
bo’lgan boshlang’ich zagotovkani dumaloq ko’rinishga keltiramiz. Bunda dumaloq 
qismning diametri kvadratning yon uzunligiga teng bo’ladi. Shundan so’ng 

108 
zagotovkaning oxiri maxsus asbob yordamida shar shakliga keltiriladi va 
keyinchalik yalpoqlantiriladi. So’ngra qo’yimli shtampda kallakni shakllantiriladi 
va puanson yordamida klyuchning bo’shlig’i xosil qilinadi. Yakuniy operatsiya 
bo’lib, klyuchning dum qismi bolg’alanadi va zausenets tozalanadi. 
2.69-rasm. Gayka klyuchi pokovkasini ishlab chiqishda o’tishlar sxemasi: 
a – pokovka eskizi; b – boshlang’ich zagotovka; d – qirralarni siqish va dumaloqlatish; e – 
oxirini shar shakliga keltirish; f – sharni cho’ktirish; g – kallakni shtamplash va bo’shliqni xosil 
qilish; h – dum qismini cho’zish va zausenetsdan tozalash 

Download 7,54 Mb.
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   64




Download 7,54 Mb.
Pdf ko'rish