|
Октябрь 2020 22-қисмBog'liq 22.Biologiya yonalishi 1 qismОктябрь 2020 22-қисм
Тошкент
BIOLOGIYA FANIDA ILG‘OR INNOVATSIYALARDAN FOYDALANISH
Abduraximova Feruza
Tayloq tumani
6-maktab biologiya
fani o‘qituvchisi
Anotatsiya: Mazkur maqolada biologiya darslarida ilg‘or pedagogik texnologiyalardan
foydalanishda qo‘shmcha manbalarning ahamiyati haqida ma’lumotlar berilgan.
Kalit so‘zlar: Innovatsiya, konsepsiya, interfaol, “Insert,, “BBB,, “FSMU,, “Keys stadi,,
“Evrika,, shafof jonzotlar.
O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasida
belgilab berilganidek, xalq ta’limi sohasida zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari
va innovatsion loyihalarni joriy etish zamonaviy darsliklar o‘quv uslubiy qo‘llanmalar,
multimediya ilovalarini yaratish ta’kidlangan. Pedagogik texoalogiyalarini amaliyotga tadbiqi
jarayonida ta’limni shakillari, metodlari, usullari hamda vositalari takomillashib boradi.Bu albatta
o‘qituvchilarni nisbiy pedagogik mahorati bilan bog‘liq bo‘lib har doim o‘quvchini izlanishga
o‘z ustida ishlashga va ijodkorlikka undaydi. Hozirgi kunda biologiya fanida zamonaviy darslarni
tashkil etishda quydagi interfaol medodlarda “Aqliy hujum”, “Insert”, “B.B. B”, “FSMU”, “Rolli
o‘yinlar”, “Keys stadi”, “Evrika” kabi medolardan foydanilmoqda.
Bugungi kunga kelib, ta’limning bunday noan’anviy usullarni qo‘llash dars jarayonida
kompyuter va texnik a vositalaridan katta samara berayotgani va bu ta’lim –tarbiya usullarining
bosh mezoni sifatida tan olingani hech kimga sir emas. Ta’limda axborot texnalogiyalarini
qo‘llanilishi tarbiyachilarninig mavzular yuzasidan tayyorgalik ko‘rishlarida erkinlik va
tezkorlikga erishishlarga asos bo‘lishi bilan birgalikda tarbiyalanuvchilarga mavzularning tez va
oson yetib borishi hammda qiziqishlarining ortishga sabab bo‘ladi. Chunki darslarning axborot
texnalogiyalari va qo‘shimcha internet ma’lumotlaridan qo‘shimcha manbalaridan foydalinilgan
holda olib borilishi bolalarning hozirgi tezkor axborot davrida bir xildagi va zerikarli
mashg‘ulotlardan farqli ravishda mavzuni aniq va maqsadli tarzda o‘zlashtirib olishlariga imkon
yaratadi. Internetdan olingan qo‘shimcha manbalarni biologiya darslarida qo‘llasak, darslarimiz
yanada sifatli bo‘ladi. Masalan quyidagi internet ma’lumotida shafof jonzotlar to‘g‘risida so‘z
boradi. Dunyo ilm- fan mo‘jizalarga boy, bu borada biologiya fani yetakchilardandir. Nma deb
o‘ylaysiz shaffof jonzotlar to‘g‘risida eshitganmisiz yoki ko‘rganmisiz. Dunyo mo‘jizalarga boy
desak, bir o‘ylab ko‘ring-chi, bularning bunday bo‘lishlariga sabab nima? Balki bu hayvonlarning
yashash muhiti atrof muhit ekologiya sababdir, balkim bu jonzotlar evolyutsiyada o‘z turlarini
saqlab qolish dushmanlaridan himoyalanish uchun shunday tuzilishga yashashga majburdirlar,
bu jonzotlarning aksariyati suvda yashaydi, qizig‘i shunda-ki ular shaffofdir bu hayvonlar
quydagilar.
Umumta’lim maktablarida o‘quvchilar biologiya fanidan laboratoriyao mashg‘ulotlarini
o‘tkazish jarayonida mashg‘ulot maqsadini bilishi,asboblarni tanlay olishi,yig‘ishi va ulardan
foydalanishi tajribani amalga oshirish sharoiti va natijalarini yozishiva xulosalay olishi kerak.
Biologiya fanlarini nazariy bilimlarga asoslangan holda amaliyot asosida kengroq o‘rganish
muhimdir.barcha bo‘limlar bo‘yicha mashg‘ulotlarni o‘tkazishning muvaffaqqiyati uning
mazmuni va tashkil etilishi ko‘p darajada o‘qituvchiga bog‘liq.
Ta’lim sohasida respublikamizda amalga oshirilayotgan islohotlarning asosiy maqsadi
hozirgi ilmiy texnika davrida ijtimoiy munosabatlarga kirisha oladigan,faol ma’naviy yetuk har
tomonlama bilimdon komil insonni tarbiyalashdan iborat.
Biologiya tabiiy fanlarning bir tarmog‘i bo‘lib,insoniyatni borliq,jonli tabiat bilan
tanishtiradi.O‘quvchilarni tabiatni sevishi, tabiiy borliqni tushunib yetishi,tabiatdan o‘rinli
foydalanib uni ezozlashga tabiiy boyliklarni muhofaza qilishga o‘rgatadigan fanlardan biridir.
Biologiya darslarida virtual va visual labaratoriya mashg‘ulotlarini o‘tkazishda multimedia
|
| |
