O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi buxoro davlat pedagogika instituti

332 
UMUMIY O‘RTA TA’LIM MAKTABLARINING “ MUSIQA 
MADANIYATI” DARSLARIDA OVOZNI YO‘LGA 
QO‘YISHNING METODIK XUSUSIYATLARI.
(1-sinf misolida) 
M. Tuyunov 
O’zbekiston-Finlandiya 
pedagogika 
instituti 
San’atshunoslik fakulteti “musiqa ta’limi” kafedrasi 
o’qituvchisi
Ushbu maqolaning asosiy vazifasi etib “Yangi O’zbekiston” 
yoshlarini kitobxonlik madaniyatini rivojlantirish, milliy musiqa
san’atimizga bo’lgan mehr-muhammatini oshirish, bizga qoldirilgan ota 
bobolarimiz tomonidan ma’naviy-musiqiy me’rosimizmi butun dunyoga 
tanitish va targ‘ib qilish va bugungi kunning eng muhim vazifasiga 
aylangan 2022-2026 yillarga mo’ljalgan “Yangi O’zbekiston taraqqiyot 
strategiyasi” ning 5-yo’nalish 71-78 maqsadlariga tayangan holda va 
albatta O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev tomonidan 
ilgari surilayotgan 5-muhim tashabbus doiasida ya’ni yoshlarni bo’sh 
vaqtini mazmunli tashkil etish hamda Sh.M.Mirziyoyev tomonidan 122-
sonli qaror ijrosini ta’minlash, yosh-avlodni milliy musiqa san’atimizga 
bo’lgan mehr-muhammatini oshirish etib belgilandi. 
Xususan umumiy o‘rta ta’lim maktablarining “Musiqa 
madaniyati’’ darslarida asosan musiqa tinglash, nazariy ma’lumot va
kuylash mashqlari bilan dars mashg‘ulotlari olib boriladi. Bu jarayonda 
dars mashg‘ulotini yakka tartibda shug‘ullantirishning iloji bo‘lmaydi.
Shunki dars mashg‘uloti butun bir sinf o‘quvchilari bilan birgalikda
bir vaqtning o‘zida olib borishni taqozo etadi. Sinfda kamida 22-25 ta
o‘quvchi boladi. Ba’zi qishloq sharoitidagi o‘rta maktablarda bundan
ham ortiq ya’ni 38-40 tagacha o‘quvchi bo‘lishi mumkin. Xuddi shu
tarzdagi ko‘pchilik bo‘lib shug‘ullanadigan dars mashg‘ulotlaridan biz:-
,,xor’’sinfi, “ashulachilar ansambli’’, “cholg‘uvchilar ansambli sinfi”, “raqs 
to‘garagi” va boshqalarni ham misol tariqasida kiritishimiz mumkin. 
Ko‘pchilik bilan shug‘ullanishning o‘ziga xos prinsiplari
mavjud bo‘lib, bunda:- o‘quvchilaning yosh xususiyatlari, qiziqishlari,
psixolodik va fiziologik holatlarini e’tiborga olish shart hamda
muhim masala hisoblanadi. Faqatgina bir asarni olib, uni kuylash bilan 
ko‘zlangan maqsadga erishib bo‘lmaydi . Buning uchun yuqorida tilga

333 
olingan pedagogik hamda psixologik uslubiy tamoyillarda n unumli
foydalanish tavsiya etiladi. 
Bolalar bilan ishlashda, kattalar bilan ishlagandan ko‘ra ko‘proq
e’tibbor va jiddiy uslubiy pedagogic mehnat, handa yondoshuv talab
etiladi. Buning sababi o‘qituvchi, o‘quvchi bolalarning 

Download 5,14 Mb.