329
AMALIY BEZAK FANLARINI O‘QITISHDA KOMPYUTER
GRAFIKASIDAN FOYDALANISHNING AHAMIYATI.
Mamurova Dilfuza Islamovna
Buxoro davlat Pedagogika instituti “Musiqa va
tasviriy san’at ” kafedrasi dotsenti
Bomurodova Madina
Buxoro davlat Pedagogika instituti 2- bosqich
magistranti
Bugungi kunda jahonning qaysi bir
rivojlangan mamlakatlarini
olmaylik, ta'lim sohasida, ayniqsa maktab yoshidan boshlab san'at,
xususan, tasviriy va amaliy san'at haqidagi bilimlarini rivojlantirishga katta
ahamiyat berib kelinmoqda. Mamlakatimizda o‘rta ta'limning yana o‘n bir
yillik bo‘lishi va unda kasbga yo‘naltirish maqsadida o‘quv markazlarining
tashkil etilishi, shuningdek akademik litsey, kasb–hunar
kollejlari, oliy
ta'lim muassasalarida tahsil olayotgan yoshlarning badiiy va estetik
tarbiyasiga katta e'tibor berilmoqda. O‘sib kelayotgan yosh avlodni jahon
andozalariga javob beradigan barkamol etib tarbiyalashda
amaliy bezak
san’ati fani alohida ahamiyat kasb etadi. Yoshlarga badiiy ma’lumot
berishda tabiat unsurlarini stillashtirish mashg‘ulotlarining ahamiyati
benihoya katta bo‘lib, bu ularning umumiy dunyoqarashlarini o‘stirishda
muhim. Yozuv kompozitsiyasi, yozuvlarni yozishni o‘rganish, oddiy naqsh
namunalarini chizish, boyash va pardozlash mahoratini rivojlantirishni o‘z
oldiga maqsad qilib qo‘yadi.
Amaliy va badiiy bezak san'atini o‘rganish
yoshlarga atrofdagi
jismlarning stillashtirgan holda, badiiy tafakkur, ijodiy qobilyat, ko‘rib
eslab qolish, fazoviy tasavvurni shakllantirish, san'at
asarlariga nisbatan
estetik munosabatni, go‘zallikka bo‘lgan muhabbatni rivojlantirish, amaliy
va badiiy bezak san'atida kompozitsiya masalalari, naqsh turlari, badiiy
naqqoshlikda zamonaviy ramzlar, o‘quv va
tarbiyaviy jarayonda badiiy
bezak san'atining o‘rni, amaliy bezak san'atida kompozitsiya, shriftlar,
reklama, e'lon, shior, tabrik matni namunalari, interer va ekstererda badiiy
bezash bilan tanishtirish orqali nazariy jihatdan o‘rgatadi hamda ularning
estetik didlarini o‘stirishga xizmat qiladi. Bu esa, o‘z navbatida, o‘rta
maxsus, kasb–hunar va oliy o‘quv yurtlarida o‘qitilayotgan maxsus
fanlarning chuqur va asosli bo‘lishini
taqazo etib, pedagoglar, olimlar,
ustalar va rassomlar zimmasiga mashaqqatli va ayni paytda sharafli va
yuksak mas'uliyat yuklaydi. Talabalarga — amaliy bezak san'ati fanini
o‘qitilishida quyidagi texnik vositalardan foydalaniladi: Amaliy san'at
namoyandalari, xalq ustalari, yetuk o‘zbek va xorijiy tasviriy san'at usta
330
rassomlarining jahon miqiyosida tan olingan san'at
asarlari namunalari
hamda metodik jihatdan mukammal reproduktiv ishlari; zamonaviy
kompyuter texnologiyalaridan foydalangan holda mashg‘ulotlarni tashkil
etish
taqazo
etiladi.
Ayniqsa
bunda
zamonaviy
kompyuter
texnologiyalaridan foydalanishning samarasi katta deyish mumkin.
An’anaviy ta’lim jarayoni tajribadan o‘tgan va samarali bo‘lishiga
qaramasdan, zamonaviy dunyoda yashayotgan talabalar uchun oddiy va
zerikarli ta’assurot qoldirishi mumkin. Asosiy maqsad talabalarni ta’lim
jarayonida samaradorlikka
erishish va ularda tushunish, qabul qilish
jarayonlarini osonlashtirish ekan, biz qanday fan turi bo‘lishidan qat’iy
nazar zamonaviy tehnologiyalardan foydalanishni , dars jarayonida tadbiq
qilishimiz lozimdir. Zamonaviy kompyuter texnologiyalaridan foydalanish
ta’lim oluvchilarda bir muncha qulaylik yaratibgina qolmay bu jarayon
ancha qiziqarlidir.Yuqoridagi fikrlarga asoslangan holda, amaliy bezak
san’ati fanlarini o‘qitishda ham zamonaviy kompyuter texnologiyalaridan
foydalanib,
amaliy
san’at
topshiriqlari,
naqsh
elementlari
va
kompozitsiyalarini kompyuter grafikasidan foydalangan holda chizishni
dars jarayonida tadbiq etish mumkin.
Bunda kompyuterning grafik dasturlaridan foydalanish mumkin.
