O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi buxoro davlat pedagogika instituti

113 
 
3- SHO‘BA 
Yosh musiqachilar hamda 
rassomchilarni 
tayyorlashning noan’anaviy 
vosita va uslublari 
 

114 
MAKTABLARDA XOR TO‘GARAKLARINI TASHKIL ETISH 
YO‘LLARI (Boshlang‘ich sinflar misolida) 
Yarashev Jo
ʻ
rabek To
ʻ
rayevich
Buxoro davlat Pedagogika instituti “Musiqa ta
ʼ
limi va 
Tasviriy san
ʼ
at” kafedrasi mudiri, dotsent. 
Raxmonova Parvinabonu Oybek qizi. 
Buxoro davlat pedagogika institute Musiqa ta
ʼ
limi 
yo
ʻ
nalishi 1- bosqich talabasi. 
Bugungi kunda O‘zbekistonda boshqa fanlar va sohalar rivojlanishi 
bilan bir qatorda Musiqa san’ati ham rivojlanib bormoqda. Musiqa 
sohasining rivojlanishi o‘quvchilarda yanada katta ma’suliyatni talab 
qiladi. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti farmoniga binoan 2020-yil 23-
oktabr sanasidan boshlab o‘rta umumta’lim maktablarida (ikki smenali 
ta’lim muassasalarida ham) darslar boshlanishidan oldin O‘zbekiston 
Respublikasi Davlat madhiyasi jo‘r bo‘lib kuylash tashkil etishi so‘raladi. 
Muhtaram yurtboshimiz Shavkat Mirziyoyevning “Musiqa san’ti va 
faoliyatini yuksaltirish chora-tadbrlari to‘g‘risidagi Qarori biz uchun ham 
faxr, ham quvonchdir albatta. Bundan quvongan yosh avlod va ularga 
murabbiylik qilayotgan pedagoglar imkoniyatlari yanada kengayadi. 
Bolalarning tabiatni, vatanni sevishga, kattalarni hurmat qilishga, mehnat 
sevarlikka 
undovchi 
kuy-qo‘shiqlar 
musiqa 
madaniyati 
darsida 
o‘rganilayotgan har bir qo‘shiqqa asos bo‘la oladi yoki boshqacha tarzda 
aytganda ta’lim muassasalarda sinfdan tashqari musiqa to‘garaklari 
faoliyati zaminida unda o‘rgatilgan qo‘shiqlarning mazmunini yuqoridagi 
sifatlar bilan bog‘ab o‘quvchi yoshlarni tarbiyalash mumkin. Ushbu 
maqola orqali umumta’lim maktablarida faoliyat ko‘rsatayotgan o‘quvchi-
pedagoglar joylarda tashkil etilgan musiqa to‘garaklarida o‘quvchi 
yoshlarning mahoratlarini oshirish, ularning iste’dodini aniqlash va 
ro‘yobga chiqarish, ularni amalga oshirishlari uchun imkoniyatlar yaratib 
beradi. 
2022-2023 
o‘quv 
yilidan 
boshlab 
ta’lim 
muassasalarida 
o‘quvchilarning musiqiy bilim va ko‘nikmalarini oshirish, ularning qalbida 
milliy madaniyatga bo‘lgan muhabbatni shakllantirish, yosh iste’dodlarni 
aniqlash hamda ularni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan chora-tadbirlar 
amalga oshirilishi belgilandi.
Xor kuylash, ijrochilik san'ati sifatida, bolalar ijodiyotining eng qulay 
va sevimli shaklidir. Musiqa asarini ijro etish orqali bola nafaqat musiqa 
madaniyatiga qo‘shiladi, balki uni o‘zi ham yaratadi.

115 
Xor- yunoncha "choros"- davra o
ʻ
yin qo
ʻ
shig
ʻ
i degan ma
ʼ
nolarni 
bildiradi. Antik davr teatr tomoshalarining jamoaviy ishtirokchisi 
birgalikda kuylab, raqsga tushib dramatik holatga, qahramonlar harakatiga 
izoh beradigan aktiyorlar guruhi va yana xonandalar jamoasi. Xor san
ʼ
ati 
juda uzoq yillar oldin vujudga kelagan. 

Download 5,14 Mb.