160
yechimi; bularning barchasi o‘qituvchining kayfiyatiga va o‘z navbatida ishchanlik qobiliyatining
oshishiga, mehnat samaradorligining yaxshilanishiga ta’sir etadi).
4.
Ijtimoiy-psixologik omillar (kadrlar tarkibi, hamkasblarning qiziqishlari, rahbariyatning
boshqaruv uslubi va boshqalar; ushbu omillar ta’sirida muassasada axloqiy-psixologik iqlim
yuzaga kelib, o‘qituvchining jismoniy, ruhiy va hissiy barqarorligini, jamoa bilan jipsligini,
mehnat faolligini va ijodiy tashabbuskorligini ta’minlaydi).
Aniq maqsad asosida o‘qituvchi tomonidan muayyan ko‘rinishdagi kasbiy faoliyat loyihasini
ishlab chiqish, rejalashtirishga qaratilgan amaliy harakatning samarali bo‘lishi o‘qituvchi mehnati
unumdorligini ta’minlaydi.
Qolaversa, o‘qituvchi mehnatini tashkil etishda usullarning to‘g‘ri tanlanishi ham alohida
ahamiyat kasb etadi. O‘qituvchi tomonidan pedagogik faoliyatning maqsadga muvofiq, to‘g‘ri
tashkil etilishi va natijalanishiga xizmat qiladigan usullarning maqsadga muvofiq, samarali tanla-
nishi pedagogik faoliyat usullarini to‘g‘ri tanlash imkoniyatini ta’minlaydi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida o‘qituvchi mehnatini ilmiy tashkil etishda muayyan jihatlarga
e’tibor qaratish talab etiladi.
Kuchli raqobatga bardoshli bo‘la olish.
O‘z ustida doimiy izlanish.
O‘zining kasbiy salohiyati, malakasi va mahoratini takomillashtiri borish.
Yangi pedagogik texnologiyalarni izchil o‘zlashtirish.
Fan, texnika, texnologiya yangiliklaridan izchil xabardor bo‘lib borish.
Ijodiy va kretivlik qobiliyatini rivojlantirishga e’tibor qaratish.
Innovatsion g‘oyalarni ilgari surish.
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirliklari umumta’lim maktablari oliy va o‘rta maxsus o‘quv
yurtlarida ta’lim-tarbiya mazmunini qaytadan mukammal ishlab chiqishlari lozim.
- Ta’lim-tarbiya shakllari usuli vositalarini jahon andozasi talablariga mos holda rivojlantirish;
- Ta’lim madaniy-ma‘rifiy muassasalarini yangi texnika va texnologiya asosida zamonaviy
jihozlash;
- O‘qituvchi murabbiy ijodkorligini ta’minlash kasb mahoratlarini oshirishning samarali
yo‘llarini topish;
- Oila, mahalla, maktabda ta’lim-tarbiya mazmunini mukammal ishlab-chiqish amaliyotiga
keng tadbiq etish.
Shunday qilib o‘qituvchining mehnatini ilmiy tashkil etish, davlatning bu haqdagi g‘amxur-
ligi, barkamol avlodni tarbiyalashdek muqaddas vazifasini yorug‘ yuz bilan ado etish uchun kuchli
turtki bo‘ladi.
Kishikim hayotdan olmasa ta‘lim
Unga o‘rgata olmas hech bir muallim.
