bo’lib turadi. K o’rsatilgan obyekt ustida, sichqonchaning klavishasi ikki marta
bosilsa, ko’rsatilgan dastur birdan ishga tushib ketadi. Shunday qilib, sichqon
chaning chap klavishasini
ikki marta ketma-ket bossangiz, bu operatsiya bir
marta chap klavishani bosib, keyin
Enter bosilganiga leng bo’ladi.
Sichqonchani doinio yaxshi ish holatida saqlash
uchun uning orqa tomonida
joylashgan sharchasini spirt yoki aroq bilan vaqt-vaqti bilan artib turishni
tavsiya etamiz
Quyida klavishlar va ular bajaradigan vazifalarni ko’rib chiqamiz.
Klavishlar
Vazifasi
- K
- U
Kursomi bir yoki bir necha o’ringa o’ngga,
chapga, pastga va yuqoriga suradi
HOME (boshiga)
Kursomi ekranning boshiga olib keladi.
END (oxiri, nihoyasi)
Kursomi, satming oxiriga olib o’tadi.
Pg Up (Page Up) (bir
sahifa yuqoriga)
bu klavish bosilganda kursor bir sahifa (ckran)
oldinga suriladi.
Pg Down (Page Down)
bir sahifa pastga
Bu klavish bosilsa kursor bir ekran orqaga
suriladi.
ESC (Escape)
Qandaydir oldin berilgan vazifalardan voz
kechish.
E k ran d a ko’rsatilgan obycktni surish yoki ko’chirish. Ekranda ko’rsa
tilgan obyektni topib, chap klavisha bosiladi va klavishani qo’yib yubormasdan,
obyektni yangi joyga suriladi va sichqoncha klavishasi qo’yib yuboriladi.
Windows muhitida ishlayotganda
ekrandagi obyektlarni ham chap, ham o’ng
tomonda joylashgan klavishalar bilan ko’chirish mumkin.
Chap klavisha bosilganda, mo’ljallash bo’ladi, o’ng klavisha bosilganda esa
aniq vazifa berish kerak bo’ladi.
Sichqoncha yordamida quyidagi asosiy harakatni bajarish mumkin:
Point-ko ’rsatkichni ekranning kerakli joyiga ko 'chirish;
Slick-sichqoncha klavishasini bosib darhol qo ’yib yuborish;
Double click- sichqoncha klavishasini ikki marta tez bosish;
Select-biror obyektni tanlash.
Tanlab olingan tasvir, matn qismi yoki grafik simvollami boshqa joyga
ko’chirish (Drag and Drop texnologiyasi) mumkin. Buning uchun tanlab
olingan obyekt ustiga ko’rsatkichni
olib borib, sichqoncha klavishasi bosiladi
va obyektni kerakli joyga ko’chiriladi, so’ngra sichqoncha klavishasi qo’yib
yuboriladi.
2.13. -rasm. Sichqoncha
Sichqoncha odatda ikki yoki uch klavishali bo’ladi: chap, o’ng va o’rta.
Chap va o’ng klavishalar dastur asosida almashtirilishi mumkin. Odatda chap
klavisha yordamida asosiy amallar (ajratish, surish, bajarish va h.k.) bajariladi.
30
O ’ng klavisha konteksl tavsiyanoma dch ataluvchi
amallami bajarish uchun
xizmat qiladi. Kontckst tavsiyanomaning va/it'asi joriy holatda u yoki bu amalni
tezroq bajarish bilan bog’liq. O ’rla klavisha hozirda xususan, varaqlash (Page
Down, Page Up amaliga o’xshab) maqsadlari uchun qulay.
