Ko`mir plastinkali datchiklar




Download 3,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/99
Sana18.05.2024
Hajmi3,59 Mb.
#242311
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   99
Bog'liq
darslik avtomatika asoslari

 
2.3. Ko`mir plastinkali datchiklar 
Ko`mir datchiklarining ish prinsipi, o`zining ichki elektr qarshiligi keltirilgan 
kuchlar ta‘sirida o`zgarishiga asoslangan. Bu turdagi eng sodda datchik (2.3-rasm, 
a) grafit disklardan yig‘ilgan ko`mir ustindan iborat. Disklar orasiga esa kontaktli 
shaybalar o`rnatilgan. Ko`mir ustunning qarshiligi grafit disklarning kichik 
qarshiligi va disk-shayba o`tishi asosiy qarshiliklar yig‘indisiga teng. Disk - shayba 
o`tishining qarshiligi esa o`z navbatida disk va shaybalar zichligiga, ya‘ni bosish 
kuchiga bog‘liq. 
 
2.3 - rasm. Ko`mir plastinkali datchiklarning sxemalari va tavsifnomalari
Ko`mir plastinkali datchikning qarshiligi: 
F
a
R
R


0
(2.4) 
ikkilamchi asbobdagi tok esa: 
(2.5) 
bu yerda,
R
o`zg
+ R
o
 - kontakt qarshiligi, Om; 
F
a
R
R
U
I
узг
СТ
узг
/
0





24 
a - kontaktning o`zgarmas koeffitsiyenti, Om

N; 
F - kuch, H; 
R
0
- asbob qarshiligi, Om. 
 
Ko`mir plastinkali datchikning sezgirligi , (Om/H) 
2
F
a
dF
dR
К
q



(2.6) 
Ko`mir 
plastinkali 
datchiklarning 
sezgirligini 
oshirish 
maqsadida 
ko`priksimon ulanish sxemalardan foydalaniladi (2.3,v-rasm). F kirish kuchi 
ta‘sirida ko`prik sxemasining yelkasidagi R
1
qarshiligi kamayadi, ikkinchi 
yelkadagi R
2
esa oshadi. Bunday datchiklar – differensial datchiklar deyiladi. 
Ko`mir datchiklarining afzalliklari: sodda, o`lchamlari kichik, arzon.
Kamchiliklari: qarshilikning nostabilligi, gisterezis, mavjudligi va 
tavsifnomasi nochiziqliligi. Oddiy ko`mir datchikning statik tavsifnomasidan 
ko`rinadiki (2.3,b-rasm) nochiziqlilik kichik kuchlar chegarasiga to`g‘ri keladi. 
Differensial datchiklarning statik tavsifnomasi esa chiziqlilikka yaqin. 

Download 3,59 Mb.
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   99




Download 3,59 Mb.
Pdf ko'rish