|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universitetiBog'liq F.F. Rajabov, N.S. Atadjanova, N.A. Irmuxamedova Raqamli2.2. Shaxsiy kompyuterlar qurilmasi
Shaxsiy kompyuter (2.5-rasm) bitta ish joyiga xizmat ko‘rsatishga
mo‘ljallangan va kichik korxonalar va jismoniy shaxslarning
ehtiyojlarini qondirishga qodir. Internetning paydo bo‘lishi bilan shaxsiy
kompyuterning mashhurligi sezilarli darajada oshdi, chunki shaxsiy
kompyuter yordamida ilmiy, ma’lumotnoma, o‘quv va ko‘ngilochar
ma’lumotlardan foydalanish mumkin.
Shaxsiy kompyuterlarni shartli ravishda professional va maishiy
kompyuterlarga bo‘lish mumkin, ammo texnik vositalar narxining
pasayishi tufayli ular orasidagi chegara o‘chib bormoqda. 1999-yildan
beri xalqaro sertifikatlash standarti (PC99 spetsifikatsiyasi) joriy etilgan
bo‘lib, u quyidagilarni o’z ichiga oladi:
• ommaviy shaxsiy kompyuter (Consumer PC);
• biznes shaxsiy kompyuteri (Office PC);
• portativ shaxsiy kompyuter (Mobi1e PS);
• ish stantsiyasi (WorkStation);
• ko‘ngilochar shaxsiy kompyuter (Entertainment PC).
Bozordagi shaxsiy kompyuterlarning aksariyati ommaviy
kompyuterlar toifasiga kiradi. Biznes kompyuterlari minimal grafika
va tovushga ega. Portativ kompyuterlar masofaviy kirish (kompyuter
aloqasi) aloqa vositalarining mavjudligi bilan ajralib turadi. Ish
stantsiyalari qurilmalarning ma’lumotlarini saqlash talablarini oshirdi.
Ko‘ngilochar kompyuterlarda grafik va tovushni qayta ishlab chiqarish
vositalariga asosiy e’tibor qaratilgan.
Texnik nuqtayi nazardan, shaxsiy kompyuterni standart interfeyslar
bilan o‘zaro bog‘langan almashtiriladigan komponentlar to‘plami
bo‘lgan yagona tizim sifatida aniqlash mumkin. Bu yerda komponent
tizimning bir qismi sifatida ma’lum bir funksiyani bajaradigan alohida
tugun (qurilma) hisoblanadi.
Interfeys komponentlarni tizimga ulash, uning standarti deb
nomlanadi. Ular shunday xizmat qiladi:
33
• ulagichlar (разъем);
• standart signallarni ishlab chiqaruvchi mikrosxemalar to‘plami;
• standart dastur kodi.
Kompyuter sanoatida yagona interfeys orqali tizimga kiritilgan
turli xil funktsional imkoniyatlarga (va shunga mos ravishda har xil
xarajatlarga) ega, bir xil turdagi komponentlar to‘plami mavjud. Ushbu
kompyuterni tashkil etuvchi qurilmalar to‘plami va xususiyatlarining
to‘liq tavsifi shaxsiy kompyuter konfiguratsiyasi deb ataladi.
Kompyuter konfiguratsiyasi kerak bo‘lganda o‘zgartirilishi
mumkin. Oddiy deb hisoblash mumkin bo‘lgan asosiy konfiguratsiya
tushunchasi mavjud (2.5-rasmga qarang).
2.5-rasm. Shaxsiy kompyuter (1 – sichqoncha; 2 – klaviatura;
3 – monitor; 4 – tizim bloki).
Asosiy kompyuter konfiguratsiyasi quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
• tizimli blok;
• monitor;
• klaviatura;
• sichqoncha.
Tizimli blok –
shaxsiy kompyuterning asosiy komponenti bo‘lib, u
eng muhim komponentlarni oʻz ichiga oladi. Tizim bloki ichida joylashgan
qurilmalar ichki, tashqaridan ulangan qurilmalar esa tashqi deyiladi.
Axborotni kiritish va chiqarish uchun mo‘ljallangan tashqi qo‘shimcha
qurilmalar periferik qurilmalar deb ataladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti
|
