• 27-rasm . Andaluz tovuqlarda pat rangining oraliq holda irsiylanishi Ko‘p tomonlama allelizm
  • O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat instituti




    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet144/251
    Sana07.06.2024
    Hajmi7,63 Mb.
    #261339
    1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   251
    Bog'liq
    biologiya majmua

    Aa
    ) gomozigotadan (
    AA
    ) tashqi ko’rinishi bilan farq qiladi. Chala dominantlikda 2-
    bo’ginida duragaylarning belgilar bo’yicha fenotip va genotip ajralishi bir xil 
    (1:2:1)
    nisbatda bo’ladi 
    (26-rasm). Ya’ni dominant gomozigota (
    AA
    ) geterozigota (
    Aa
    ) dan farq qiladi. Nisbat quyidagicha 
    bo’ladi: 1(
    AA) 
    qizil: 2(
    Aa
    ) pushti: 1(
    aa
    ) oq gulli, shartli ravishda qizil - dominant, oq esa – resessiv deb 
    olinadi. Chala dominantlikni to`la dominantlikdan ajratish uchun harflar ustiga chiziq qo`yiladi. 
    Masalan: (
    Āa
    ). 


    Bundan tashqari oraliq holda belgilarning irsiylanishi ayrim hayvon tur individlarini 
    chatishtirganda ham ko‘rish mumkin. Masalan,
    andaluz tovuqlarni
    qora patli
    (AA) xo‘rozi 
    bilan 
    oq patli
    (aa) tovug‘ini chatishtirishdan olingan G‘
    1
    dagi xo’roz va tovuqlarning pati
    kulrang
    (Aa) ularning o’zaro chatishishidan olingan ikkinchi avloddagi 25% tovuq va
    xo‘rozlar qora, 50% kulrang va 25% oq patli bo‘ladi (27-rasm). Qora patli tovuq va
    xo‘rozlar bir-biri bilan chatishtirilganda F
    3
    faqat qora patli, oq erkak va urg‘ochi
    parrandalar chatishtirilganda oq patli tovuq va xo‘rozlarni hosil qiladi. Binobarin, oq va qora
    patli parrandalar gomozigota, kulrang patli parrandalar esa geterozigota sanaladi. 
    27-rasm
    .
    Andaluz tovuqlarda pat rangining oraliq holda irsiylanishi 
    Ko‘p tomonlama allelizm 
    Xromosomalar to’plami diploid holatda bo’lganda organizmlar genotipida bir genning ikki
    alleli bo’ladi. Bu allellar dominant yoki retsessiv holatda bo’lishi mumkin. Lekin bundan har bir
    gen faqat ikki allel holatda bo’ladi degan xulosaga kelmaslik kerak. Ayrim vaqtlarda mutatsiya
    oqibatida bir genning ko‘p allel holatlari namoyon bo’lishi mumkin. Bu hodisaga

    Download 7,63 Mb.
    1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   251




    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat instituti

    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish