I B ,I B i -
uchinchi qon guruhi,
I A I B -
to‘rtinchi qon guruhi belgilanadi. I
A
va I
B
allel holatlari
i allel holati ustidan dominantlik qiladi. Genotipda I
A
I
B
bo‘lganda ikkala
dominant allel holatining ta’sirida fenotip shakllanib to‘rtinchi qon guruhi namoyon
bo‘ladi. Bu hodisaga, ya’ni fenotipda bir genni ikkala allel holatini namoyon bo‘lishi
kodominantlik deyiladi.
4. Diduragay va poliduragay chatishtirishlar, ularda aniqlangan qoidalar A) Diduragay chatishtirishda belgilarning to‘liq irsiylanishi. Mendel o‘z tajribalarida
no‘xatning faqat bir turg‘un belgisi bilan farqlanadigan xillarini emas, balki ikki, uch belgisi bilan
tafovut qiladigan xillarini ham chatishtirgan va ulardan hosil bo‘lgan duragay avlodlarida
belgilarning irsiylanishini o’rgangan. Odatda ikki muqobil belgisi bilan farqlangan ota-ona
organizmlarning chatishishidan olingan duragayllarni
diduragay deb ataladi.
Mendel o‘z tajribalarini birida doni sariq, tekis va yashil, burishgan belgili no‘xat
navlarini bir-biri bilan chatishtirdi. Chatishtirish natijasida olingan F
1
duragaylarning hammasida
donlar sariq rangli va tekis ekanligi ma’lum bo’ldi. Demak donning sariq rangi yashil rang ustidan,
tekis formasi burishgan formasi ustidan dominant ekanligi ma’lum bo’ldi. F
1
avlod duragaylar o‘z-
o‘zi bilan chatishtirilganda ulardan hosil bo’lgan ikkinchi avlodda ota-onaga o‘xshash, ya’ni doni
sariq tekis, doni yashil burishgan no‘xatlar bilan bir qatorda, doni sariq burishgan, doni yashil sirti
tekis bo’lgan o‘simliklar hosil bo’ldi. To‘rtta fenotipik sinflarning miqdoriy nisbati