• - biokimyoviy
  • O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat instituti




    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet193/251
    Sana07.06.2024
    Hajmi7,63 Mb.
    #261339
    1   ...   189   190   191   192   193   194   195   196   ...   251
    Bog'liq
    biologiya majmua

    makromutatsiya
    deyiladi. 
    Uning organizmlarda namoyon bo‘lishiga ko‘ra 
    morfologik, fiziologik, biokim-yoviy
     
    mutatsiya xillarga bo’linadi.
    - morfologik mutatsiya 
    — tashqi shakkllarning o’zgarishi. Chorva mollarining kalta 
    oyoqli, tuksiz, baland bo’yli, pakanalik bo’lishi (45-rasm). 
    - fiziologik 
    — hayotchanligining ortishi yoki pasayishi.
    - biokimyoviy 
    mutatsiyada organizmdagi ma’lum kimyoviy moddalarning intezlanishi 
    o’zgaradi.
    Mutatsiya hayotchanlikka ko‘rsatgan ta’siriga qarab
    letal, yarim letal, neytral
    va
    foydali
     
    xillarga bo’linadi. 
    Letal mutatsiya 
    zararli mutatsiya ham deyiladi va u organizmni 
    nobud qiladi. O’simliklarda ildizsizlik, murtakning nobud bo’lishi letal mutatsiyaga misol 
    bo’ladi.
    Yuqorida ko‘rsatilgan genotip bo‘yicha mutatsiya xillari organizmning somatik va 
    jinsiy hujayra, oganlarida ro‘y berishi mumkin. 


     
     
     
     
     
     
     
     
     
    46-rasm.
     
    Gen mutatsiyalari 
     
    Gen mutatsiyasi molekulyar darajada ro‘y beradi. Bunday mutatsiyani hatto elektron 
    mikroskop yordamida ham ko‘rib bo’lmaydi. Gen mutatsiyasi ko‘p hollarda fenotipda
    yangi belgini rivojlantiradi. Gen mutatsiyalari ikki turga bo’linadi. Uning bir turi
    DNKdagi nukleotidlar o‘rin ayirboshlanishi bilan tavsiflanadi. DNKdagi nukleotidlarning 
    o‘rin almashishi ikki xil: 
    a)
     
    bir purin azotli asosini ikkinchi purin azotli asosi yoki bir pirimidin azotli asosini
    ikkinchi pirimidin azotli asosi bilan almashishi ya’ni A G, T S almashishiga

    Download 7,63 Mb.
    1   ...   189   190   191   192   193   194   195   196   ...   251




    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat instituti

    Download 7,63 Mb.
    Pdf ko'rish