|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti
Pdf ko'rish
|
| bet | 210/652 | | Sana | 11.07.2024 | | Hajmi | 8,58 Mb. | | #267370 |
Bog'liq IQTISODIYOT NAZARIYASIAralash kompaniyalar
– davlat va xususiy omonatchilarning aktsiyalarini
birlashtirish asosida tashkil etilgan aktsiyadorlik jamiyatlari va majburiyatlari
cheklangan shirkatlar shaklidagi korxonalar.
Aralash kompaniyalar aktsiyadorlik
jamiyatlari to’g’risidagi qonun asosida ish yuritadi va yuridik shaxs hisoblanadi,
xo’jalik faoliyatida xususiy firmalar bilan barobar tijorat asosida qatnashadi. Shu bilan
birga, ular xususiy firmalarga nisbatan ma’lum imtiyozlardan foydalanadi. Bu
imtiyozlarga davlat tomonidan moliyaviy yordam va dotatsiyalar berish, chet el
litsenziyalarini yengil shartlar bilan olish, boshqa davlat korxonalaridan xomashyo va
yarim fabrikatlarni qat’iy belgilangan narxlarda olish, ishlab chiqargan mahsulotni
sotish uchun bozor bilan ta’minlanganlik va shu kabilar.
Korxonalarning mulkchilik mavqeidan tashqari xilma-xil tashkiliy-huquqiy
shakllari ham mavjud bo’ladi. Korxonalar xo’jalik jamiyatlari va shirkatlari, ishlab
chiqarish kooperativlari, jamoa korxonalari, ijara korxonalari, xo’jalik birlashmalari
shaklida tuzilishi mumkin.
Kooperativ tadbirkorlik – jamoa mulkiga asoslanib, kooperatsiya
a’zolarining uning faoliyatida o’z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi
jamoa tadbirkorligining alohida shakli.
Kooperativ mulkchilikka asoslangan
tadbirkorlikning asosiy belgilari quyidagilardan iborat: ishlovchilarning ishlab
chiqarish vositalari bilan bevosita qo’shilishi (xususiy mulkchilikda bunday
qo’shilishda mulkdor, davlat mulkchiligida esa davlat vositachi hisoblanadi);
kooperatsiya a’zolarining ishlab chiqarish vositalaridan keng foydalana olishi;
ularning iqtisodiy jihatdan teng huquqqa egaligi; jamoaning o’zini o’zi boshqarishni
amalga oshirishi; jamoa va shaxsiy manfaatlar uyg’unligining yuzaga kelishi va h.k.
Xususiy tadbirkorlik alohida shaxs yoki korxona tomonidan xususiy
|
| |
