Qonuning
uchinchi bobi
“Ta’lim tizimini boshqarish” qaratilgan bo‘lib, unda
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining, O‘zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat
22
inspeksiyasining, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi
Prezident, ijod va ixtisoslashtirilgan maktablarni rivojlantirish agentligining, ta’lim
sohasidagi vakolatli davlat boshqaruvi organlarining, mahalliy davlat hokimiyati
organlarining ta’lim tizimini boshqarishdagi vakolatlari belgilab berilgan.
Qonuning
to‘rtinchi bobi
“Ta’lim faoliyatini tashkil etish va uning nazoratini
amalga oshirish”ga bag‘ishlangan bo‘lib, unda ta’lim tashkilotlarining huquqiy
maqomi; ta’lim tashkilotlarini tashkil etish, qayta tashkil etish va tugatish; nodavlat
ta’lim tashkilotlari; ta’lim tashkilotining ustavi; ta’lim berish tili; davlat ta’lim
standartlari va davlat ta’lim talablari; ta’lim jarayoniga o‘quv rejalari va o‘quv
dasturlarini joriy etish; ta’lim sohasidagi eksperimental va innovatsion faoliyat;
ta’lim tashkilotlari faoliyatining ochiqligi va shaffofligi; ta’lim tashkilotlariga
o‘qishga qabul qilish; davlat ta’lim muassasalariga o‘qishga maqsadli qabul qilish;
ta’lim to‘g‘risidagi hujjat; ta’lim tashkilotlarining reytingi; ta’lim tizimidagi
monitoring; ta’lim sohasidagi davlat nazorati kabi alohida moddalar asosida
mamlakatimizda ta’lim faoliyatini tashkil etish va uning nazoratini amalga oshirish
tartiblari belgilab berilgan.
Ushbu bobning 34-moddasida “Davlat ta’lim standartlari va davlat ta’lim
talablari” va 35-moddasida esa “Ta’lim jarayoniga o‘quv rejalari va o‘quv
dasturlarini joriy etish” keltirilgan bo‘lib, ularda davlat ta’lim standartlari umumiy
o‘rta, o‘rta maxsus, professional hamda oliy ta’lim mazmuni va sifatiga oid
talablarni belgilaydi deb ta’kidlangan hamda ta’lim jarayoniga o‘quv rejalari va
o‘quv dasturlarini joriy etishda ushbu hujjatlar tegishli ta’lim bosqichlarining
maqsad hamda vazifalari asosida ishlab chiqilishi belgilab berilgan va quyidagi
tartibda bayon etilgan:
Tegishli davlat ta’lim muassasalari va tashkilotlaridagi o‘quv rejalari va o‘quv
dasturlarining mazmuni, ularni ishlab chiqish hamda joriy etish tartibi O‘zbekiston
Respublikasi Maktabgacha ta’lim vazirligi, Xalq ta’limi vazirligi, O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Prezident, ijod va ixtisoslashtirilgan
maktablarni rivojlantirish agentligi hamda Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
tomonidan belgilanadi.
23
Umumta’lim fanlarining o‘quv dasturlari shaxsni har tomonlama kamol
toptirishga, ta’lim oluvchilarda bilim, malaka, ko‘nikmalarni, saviyani
shakllantirishga va ularning qobiliyatini rivojlantirishga qaratilgan bo‘lishi kerak.
Kasbga oid fanlarning o‘quv dasturlari ta’lim oluvchilar tomonidan tegishli
kasblar va mutaxassisliklarni egallashga qaratilgan.
Ta’lim jarayoniga o‘quv rejalari va o‘quv dasturlarini joriy etish ta’lim
tashkilotlari tomonidan amalga oshiriladi.
O‘quv rejalari va o‘quv dasturlarini joriy etish jarayonida zamonaviy
pedagogik texnologiyalar, o‘qitishning innovatsion shakllari va usullari, axborot-
kommunikatsiya texnologiyalari qo‘llaniladi.
Ta’lim jarayoniga o‘quv rejalari va o‘quv dasturlarini joriy etish chog‘ida
ta’lim tashkilotlari kredit-modul tizimiga asoslangan o‘qitish texnologiyalaridan
foydalanishi mumkin.
O‘quv rejasida, qoida tariqasida, ta’lim jarayonining jadvali, o‘qitishning
boshlanishi, muddati va davriyligi, o‘quv yillari, choraklar, semestrlar, amaliyot,
ta’tillar hamda attestatsiya, ajratilgan haftalar soni, o‘rganiladigan fanlar
(modullar) va ularga ajratilgan soatlar (kreditlar) hamda boshqa zarur parametrlar
aks ettiriladi.
Professional va oliy ta’lim, kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini
oshirishga doir o‘quv rejalarda ta’lim oluvchilar uchun amaliyot o‘tash nazarda
tutiladi.
Ta’lim oluvchilarning amaliyotni o‘tash tartibi va uni tashkil etish ta’lim
sohasidagi vakolatli davlat boshqaruvi organlari tomonidan belgilanadi.
Professional va oliy ta’limga doir o‘quv rejalari davlat ta’lim standartlariga
muvofiq mutaxassislik fanlaridan, shuningdek, umumkasbiy, matematika, tabiiy-
ilmiy, gumanitar va qo‘shimcha fanlardan shakllantiriladi.
O‘quv rejalariga davlat boshqaruvi organlarining topshiriqlariga asosan va
ushbu Qonunda nazarda tutilmagan boshqa yo‘l bilan qo‘shimcha fanlarni
kiritishga yo‘l qo‘yilmaydi.
|
