36
−
=
−
=
−
=
λ
π
ω
λ
ν
π
λ
π
у
t
x
x
у
t
x
x
у
T
t
x
x
o
2
sin
,
2
sin
,
2
sin
0
0
(56)
Gyugens prinsipiga ko`ra, muhitning to`lqin etib borgan har bir
nuqtasining o`zi, ikkilamchi to`lqinlarning manbai bo`lib qoladi, yani bu
nuqtadan huddi markazdan tarqalgandek, yangi sferik to`lqin tarqala boshlaydi.
Ikkilamchi to`lqinlar dastlabki front harakatlanayotgan yo`nalishlardan boshqa
barcha yo`nalishlarda o`zaro so`nadi, yani bir–birini so`ndiradi.
6–MA`RUZA
TOVUSH TO`LQINLARI. TOVUSH TEZLIGI
Reja:
1.Tovushning balandligi, qattiqligi va tembri.
2.Ultratovush.
Agar muhitda tarqalayotgan to`lqinlarning chastotasi 20 Hz dan 20000 Hz
oraligida bo`lsa, bunday to`lqinlarni inson qulogi eshitadi (qabul qiladi).
Shuning uchun chastotasi ana shu ko`rsatilgan chastotalar oraligida yotgan
istalgan muhitdagi elastik to`lqinlar tovush to`lqinlari yoki to`gridan–to`gri
tovush deb ataladi. Chastotasi 20 Hz dan kichik bo`lgan to`lqinlarni
infratovush,chastotasi 20000 Hz dan katta bo`lgan to`lqinlarni esa ultratovush
deb ataladi. Infra va ultratovushlarni inson qulogi eshitmaidi.
Fizikaning tovush