O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

54 
4.2-jadval 
Kabinetli marketing tadqiqotlari uchun axborot manbalari matrisasi 
Axborot manbalari 
Tadqiqot obyektlari 
S
ot
uv ka
na
ll
ar
i 
S
ot
is
h sha
kl
la
ri
Ma
hsul
ot
ni
sha
kl
la
nt
irish
N
ar
xni
sha
kl
la
nt
irish
Y
etk
az
ib
b
er
is
h 
va
to’
lo
v 
sha
rtl
ar
i 
R
ekl
ama
va
PR
Mi
jo
zla
rga
xi
zma
t 
ko’
rsa
tish
AXBOROTLARNING IChKI MANBALARI 
Tovar aylanmasi 
X 
X 
X 
X 
Buyurtmalar 
X 
X 
X 
X 
Xarajat kalkulyasiyasi 
X 
X 
X 
X 
Mijozlar xaritasi 
X 
X 
X 
Mijozlar korrespondensiyasi 
X 
X 
X 
Sotish bo’yicha vositachilar 
xaritasi 
X 
X 
X 
X 
X 
Kompaniya ishtirokchilarining 
xabarlari 
X 
X 
X 
Mijozlarga xizmat ko’rsatish 
hisobotlari 
X 
Xarid haqidagi tafsilotlar 
X 
X 
AXBOROTLARNING TAShQI MANBASI 
Davlat statistika qo’mitasining 
ma’lumotlari 
X 
X 
X 
Bukletlar, katologlar 
X 
X 
X 
Kompaniya hisobotlari 
X 
X 
X 
X 
X 
X 
X 
Iqtisodiy jurnal va gazetalar 
X 
X 
X 
Axborot byurolari 
X 
X 
X 
X 
Yarmarka va ko’rgazmalar 
X 
X 
X 
X 
 
 
 

55 
4.3-jadval 
Marketing muhitini tahlil qilish uchun ma’lumotlar 
№ 
Muhit omillari 
O’rganiladigan jihatlar 
1. 
Siyosiy va huquqiy 
muhit 
- global siyosiy o’zgarishlar; 
- milliy siyosiy o’zgarishlar; 
- mintaqaviy siyosiy o’zgarishlar; 
- iqtisodiy-siyosiy o’zgarishlar; 
- ijtimoiy-siyosiy o’zgarishlar; 
- kasaba uyushmalarining ta’siri; 
- soliq tizimining rivojlanishi. 
2. 
Iqtisodiy muhit 
- milliy daromadning o’sishi; 
- tashqi savdoning o’sishi; 
- to’lov balansining o’zgarishi; 
- valyuta kursining o’zgarishi; 
- inflyasiya tendensiyalari; 
- kapital bozorining rivojlanishi; 
- mehnat bozorining rivojlanishi; 
- investisiyalar hajmining o’sishi; 
- bozor sharoitida kutilayotgan o’zgarishlar; 
- maxsus tarmoqlarni rivojlantirish. 
3. 
Ijtimoiy-demografik 
muhit 
- aholi sonining ko’payishi; 
- aholi tarkibi; 
- ijtimoiy-psixologik tendensiyalar. 
4. 
Texnologik muhit 
- ishlab chiqarish texnologiyalari; 
- mahsulotlarning texnologiyasi; 
- mahsulot innovasiyasi; 
- almashtirish texnologiyalari; 
- qayta ishlash texnologiyasi. 
5. 
Tabiiy muhit 
- energiya resurslarining mavjudligi; 
- xom ashyoning mavjudligi; 
- geografik xususiyatlar; 
- 
atrof 
muhitni 
muhofaza 
qilish 
yo’nalishlari; 
- utilizasiya qilish va qayta ishlash talablari. 
Korxona marketing xizmati xodimlari muntazam bozor tahlilini 
amalga oshirib boradilar. Bozor tahlili uchun aniq kerakli bo’lgan 
marketing axborotlari mavjud. Aynan o’sha axborotlar yig’ilsagina, 
korxona o’ziga tegishli bo’lgan muayyan bozorni tahlil qila oladi. 

56 
Muayyan bozor tahlili uchun zarur bo’ladigan marketing axborotlari 4.4-
jadvalda keltirilgan.

Download 2,17 Mb.