53
ma‘lumotlarga kirish huquqiga ega bo‗lgan holda ushbu ma‘lumotlarni
olishi mumkin. Dasturlar nafaqat buxgalteriya yoki moliyaviy tahlil
vazifalarini, balki sug‗urta zaxiralari shakllanishini,
agentlik va
filiallardagi sotuv xizmatlarining holatini kuzatish va tariflarni boshqarish
kabi aniq sug‗urta talablarini ham hal qilishga imkon beruvchi kuchli
o‗rnatilgan analitik apparat bilan ta‘minlangan.
2.
Dasturlarning
ikkinchi
guruhi
sug‗urta
faoliyatini
avtomatlashtirishning bir yoki bir nechta tegishli vazifalarini hal qilishga
mo‗ljallangan tizimlar tomonidan shakllantiriladi. Masalan, sug‗urta
kompaniyalari buxgalteriya hisobi uchun 1C
buxgalteriya dasturlaridan
faol foydalanadilar. Ushbu firmalar universal buxgalteriya tizimlarini
ishlab
chiqaruvchilardir,
shuning
uchun
buxgalteriya
hisobini
avtomatlashtirish tizimlarida sug‗urta xususiyatlarini hisobga olish faqat
hisob-varaqlar rejasining tegishli parametrlariga qadar kamaytiriladi.
Ikkinchi guruhga tegishli mahsulotlarning o‗ziga
xos xususiyatlari
shundaki, ular kompleks avtomatlashtirish muammolarini hal qilish uchun
mo‗ljallanmagan, shuning uchun ulardan foydalanish boshqa ishlab
chiqaruvchilarning bir qator dasturiy ta‘minot paketlaridan foydalanish
zaruratini keltirib chiqaradi. Qoida tariqasida aytish joizki, ikkinchi guruh
tizimlari sug‗urta kompaniyasi turli xil dasturiy mahsulotlarni ishlatganda,
ularning har biri o‗z ma‘lumotlar bazasi
bilan ishlaydigan va bitta
muammoni hal qiladigan bo‗lak avtomatlashtirish deb nomlanadi. Ushbu
yondashuv bir xil ma‘lumotlarning turli xil tizimlarga bir necha marta
kiritilishiga, ishonchli ma‘lumotlarning
yetishmasligiga va olingan
ma‘lumotlarni tekshirish uchun ko‗p vaqt sarflashga olib keladi.
3. Mahsulotlarning uchinchi guruhiga jismoniy shaxslar tomonidan
ishlab chiqilgan va tarqatiladigan dasturiy ta‘minotlar kiradi. Bunday
tizimlarning mualliflari tajribali sug‗urtalovchilar bo‗lib, ular shaxsan o‗zi
uchun yoki ish beruvchi sug‗urta kompaniyalari
ehtiyojlari uchun
mahsulot yaratadilar. Dasturlardan mustaqil ravishda foydalanish bilan bir
qatorda mualliflar ushbu mahsulotlarni bozorda ilgari surish bilan ham
shug‗ullanadi.