6
aylandi. Mamlakatimiz Prezidentining ―Kompyuterlashtirishni
yanada
rivojlantirish va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish
to‗g‗risida‖gi Farmoni va respublika Vazirlar Mahkamasining
kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-kommunikatsiya
texnologiyalarini joriy etish chora-tadbirlariga oid bir qator qarorlari
muhim ahamiyat kasb etadi.
Davr talabiga muvofiq, hozirgi kunda zamonaviy darsni tashkil etish
masalasiga ham juda katta talablar qo‗yilmoqda. Bu talablardan biri dars
jarayonida axborot texnologiya va elektron qo‗llanmalardan o‗z o‗rnida
samarali va oqilona foydalanishdir.
Bugungi
kunga
kelib
mamlakatimizda
bozor
iqtisodiyoti
qonuniyatlari to‗liq amal qila boshladi. Bozor iqtisodiyotining samarali
ishlashini va uning rivojlanganlik darajasini belgilovchi
asosiy omillardan
biri uning infratuzilmasi shakllanganligi hisoblanadi. Bozor iqtisodiyoti
infratuzilmasining ajralmas tarkibiy qismlaridan biri sug‗urta sohasi
hisoblanadi. Rivojlangan mamlakatlar tajribasidan ko‗rishimiz mumkinki,
sug‗urta sohasi iqtisodiyot rivojlanishining bir maromda borishini
ta‘minlovchi sohalardan biridir. Bundan tashqari, sug‗urta iqtisodiyotning
rivojlanishi uchun salmoqli investitsiya kapitalini jamlashtiruvchi va
iqtisodiyotga kirituvchi strategik ahamiyatga ega bo‗g‗inlardan biri sifatida
namoyon bo‗ladi.
Mamlakatda tobora sug‗urta sohasining rivojlanishiga katta ahamiyat
berilmoqda. Sug‗urta sohasini taraqqiy toptirish sug‘urta
sohasida yangi
mahsulotlar va qulayliklarni uzluksiz ravishda yaratib borishni talab qiladi.
Endilikda
sug‗urta
sohasining
rivojlanishi
uchun
axborot
texnologiyalaridan keng va samarali foydalanishni taqozo qilmoqda.
Sug‘urta sohasida axborot texnologiyalaridan foydalangan holda agentlar
uchun ushbu dastur ustida ish olib borilmoqda. ―Central Insurance Base
(CIB.uz)‖, ya‘ni ―Markaziy sug‘urta bazasi‖ deb ataluvchi dastur agentlar
uchun ancha qulayliklar va ortiqcha narsalarni ko‘tarib sarson
bo‘lmaydilar, degan maqsadda yaratilmoqda. Ushbu dasturning qulaylik
taraflari shundan iboratki, agent uchun kompyuter,
pirinter va boshqa
ortiqcha buyumlar kerak emas.
Central Insurance Base (CIB.uz) dasturining eng qulaylik tarafi
shundan iboratki, uni hozirgi kunda ommalashgan telefon yoki
planshetlarga joylashtirish mumkin. Agent qayerda bo‘lmasin mijoz uchun
tez va sifatli xizmat ko‘rsatadi. Bu dasturning yana bir qulayilk tarafi agent
mijoz ma‘lumotlarini internet orqali sug‘urta kompaniyasi asosiy bazasiga
to‘g‘ridan-to‘g‘ri kiritish imkonini beradi. Agent ma‘lumotni
7
jo‘natgandan so‘ng mijoz qo‘liga polisni qo‘lyozma asosida to‘ldirib,
sug‘urtalanuvchiga taqdim etadi. Ayrim viloyatlar, shaharlar va
tumanlarda ba‘zi hollarda elektr energiyasi tanqisligi tufayli to‘k
kelmasligi oqibatida mijozlarning kutib qolishi va mijoz ma‘lumotlarini
o‘z vaqtida o‘tkazishdagi muammolarning oldini oladi. Masalan: elektr
to‘ki yo‘q deylik, sug‘urta agenti yoki boshqa sug‘urtalovchi oldiga mijoz
kelganda sug‘urtani amalga oshirmasdan ranjigan
holda chiqib ketishi
mumkin. Yoki sug‘urta agentlari tomonidan mijoz uchun qulay bo‘lgan
joylarga borib o‘z sug‘urta turi bo‘yicha sug‘urta xizmatini ko‘rsatadilar.
Bunday qulaylik bilan aholi turar joylariga borib, tadbirlar o‘tkazib shu
yerdagi ko‘ngillilarni baxtsiz hodisalardan yoki boshqa klasslar bilan
sug‘urtalash mumkin. Bunda sug‘urta kompaniyalariga ham, mijozga ham
va albatta sug‘urta agentiga ham juda katta qulayliklar yaratiladi. Misol
uchun, qaysidir aloqa vositasi yordamida sug‘urta dasturiga, ya‘ni Central
Insurance Base (CIB.uz)ga kiriladi. Keyingi bosqichda sug‘urta agentiga
login va parol beriladi, ulardan foydalangan holda dasturni ishga tushiradi.
Keyin sug‘urta agenti o‘ziga kerakli bo‘lgan sug‘urta turini tanlab
sug‘urtani amalga oshiradi. Misol uchun, TVEFJMS – transport vositalari
egalarining uchinchi shaxslar oldidagi javobgarlik sug‗urtasini amalga
oshirayotganda darcha ochiladi. Sug‘urtalovchi ma‘lumotlari to‘liq
kiritilganidan so‘ng barcha ma‘lumotlarga asosan sug‘urta
summasi va
mukofotlari avtomatik tarzda dastur yordamida hisoblab chiqiladi. Keyingi
bosqichga o‘tish uchun belgilangan tugma bosiladi. Keyingi bosqichda
kerakli bo‘lgan hujjatlar rasm asosida dasturga yuklanadi. Ma‘lumotlar
yuklangandan so‘ng kerakli tugmani bosish orqali sug‘urta markaziy
bazasiga jo‘natiladi.
Bu Central Insurance Base (CIB.uz) dasturi yordamida sug‘urta
kompaniyasi biror sug‘urta hodisasi yuz berganligini tez va barcha
hujjatlar bilan birga ko‘rish imkoniyati paydo bo‘ladi. Nafaqat sug‘urta
kompaniyasi, balki nazorat organi hisoblangan Sug‗urta bozorini
rivojlantirish agentligi ham kerakli bo‘lgan ma‘lumotlarni masofadan turib
tekshirish imkonini yaratadi.