7.2. Tanlov: iste’molchi nimani xohlaydi Bu boʻlimdagi maqsadimiz iste’molchi qanday qilib tanlovni amalga
oshirishini oʻrganish. Byudjet sigʻimi analizning bir qismidir: bu
iste’molchining daromadiga qarab qanday tovarlarga qurbi yetishining
kombinatsiyasini koʻrsatadi. Iste’molchining tanlovi nafaqat uning
moliyaviy ahvoliga, balki, uning tanloviga ham bogʻliq. Shunday qilib,
iste’molchi tanlovi bizning keyingi oʻrganish obyektimiz boʻladi.
Tanlovni befarqlik chizigʻi orqali ifodalash Iste’molchining tanlovi unga Pepsi va pitsa kombinatsiyalaridan
birini tanlash imkonini beradi. Agar biz unga ikki turdagi variantni
koʻrsatsak, u oʻziga mosrogʻini tanlaydi. Agar koʻrsatilgan ikki variant
unga teng ma’qul boʻlsa, iste’molchi ikkkalasini ham birdek qabul
qiladi.
Biz hozir iste’molchining byudjet sigʻimini grafik koʻrinishida
tasvirlaymiz, shuningdek, uning tanlovini ham grafikda ifodalashimiz
mumkin. Buni befarqlik egri chiziqlaridan foydalanib amalga oshiramiz.
Befarqlik egri chizigʻiiste’molchini birdek xursand qila oladigan
variantlarni taqdim etadi. Shu tufayli befarqlik egri chizigʻi doim
iste’molchini qoniqtira oladigan takliflar kiritadi.
Ikkinchi chizma iste’molchining befarqlik egri chiziqlaridan
ikkitasini oʻzida aks ettirgan. Iste’molchiga A, B va C kombinatsiyalar
birdek maqbul yechim, chunki ularning hammasi deyarli bir xil. Shunisi
aniqki, agar iste’molchining pitsaga xohishi kamaysa, A nuqtadan B nuqtagacha boʻlgan variantlar uni birdek xursand qilishga qodir. Agar
109
pitsaga boʻlgan ehtiyoj yana kamaysa,B nuqtadan C nuqtagacha Pepsi
iste’moli yana ortadi va hokazo.
Befarqlik egri chizigʻi iste’molchining xohishini bir-birini oʻrnini
bosuvchi tovarlar majmui bilan ham qondira oladi. Bu chekli
