115
bunda
b
o
- ishlab chiqarish hajmiga bog‗liq bo‗lmagan shartli-doimiy material
xarajatlari qismi;
b
1
- ishlab chiqarish hajmining bir birlikka oshganida material
xarajatlarning qanchaga oshganligini ko‗rsatadigan koеffitsiyent.
3. Korxonaga qo‗yilgan kapital mablag‗larning miqdori I
k
:
I
k =
1
S +
2
D +
3
Q +
4
Z +
i
,
bu erda
S - davlat byudjetidan yoki bank tomonidan korxonaning ishlab
chiqarish faoliyatini yahshilash maqsadida berilgan uzoq va qisqa muddatli keditlari;
D - korxonaning amortizatsiya ajratmalari;
Q - korxonaning aktsiyalarini sotish
natijasida tushgan mablag‗dan ishlab chiqarishni rivojlantirishga sarflanadigan qismi;
Z - xorijiy sarmoyani jalb qilish (bevosita + portfel‘).
4.
Korxonaning ichki bozordagi ulushi
VU
k
:
VU = a
0
+ a
1
P + a
2
R + a
3
V + a
4
CM + a
5
RA +
bu
,
bunda
R-korxona tovarining bahosi;
R - reklama xarajatlari;
V-
iste‘molchilarning daromadi;
SM-marketing tadqiqotlariga sarflangan mablag‗lar;
RA-raqobat darajasi yoki boshqa korxonalar tomonidan taklif qilingan mahsulotlar
hajmi, bu ko‗rsatkichda import qilingan tovarlar hajmi ham hisobga olinadi. Raqobat
kurashi sharoitida bozorning hajmini aniqlash ham muhim ahamiyatga еga, buni
еhtimollik usuli yordamida aniqlash mumkin. Bu usulning mohiyati shundan iboratki,
unda panel‘ tadqiqotlari asosida rejalashtirilayotgan xarid hajmi to‗g‗risida еhtimolli
ma‘lumotlar yig‗iladi. So‗ng «Monte-Karlo» usuli asosida har bir
j - bozor
segmentida
i - tovarga o‗z munosabatini bildiruvchi
B
