O‘zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mаxsus tа’lim vаzirligi




Download 1,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/34
Sana27.05.2024
Hajmi1,42 Mb.
#254733
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34
Bog'liq
GF4nZhkCOAqWyKdoTbQ1Jk6hOl9PY18iIKcSATyj

Oliy ta’lim – uzluksiz ta’lim tizimining yuqori malakali mutaxassislar 
tayyorlovchi mustaqil turi. U oliy ta’lim muassasalarida amalga oshiriladi. Oliy 
ta’lim yuqori malakali mutaxassislar tayyorlashni ta’minlaydi. 
Oliy ma’lumotli mutaxassislar tayyorlash oliy o’quv yurtlarida (universitetlar, 
akademiyalar, institutlar va oliy maktabning boshqa ta’lim muassasalarida) o’rta-
maxsus kasb-hunar ta’limi asosida amalga oshiriladi. 
Oliy ta’lim ikki bosqichga: davlat tomonidan tasdiqlangan namunadagi oliy 
ma’lumot to’g’risidagi hujjatlar bilan dalillanuvchi bakalavriat va magistraturaga 
ega. 
Bakalavriat – o’rta-maxsus kasb-hanvr ta’limi negizida oliy ta’lim 
yo’nalishlaridan biri bo’yicha fundamental bilimlar beradigan, o’qish muddati to’rt 
yildan kam bo’lmagan tayanch oliy ta’lim; 
Magistratura - aniq mutaxassislik bo’yicha bakalavriat negizida kamida ikki 
yil davom etadigan oliy ta’limdir. 
Bakalavr, magistr – oliy ta’limning tegishli bosqichiga muvofiq dasturlarni 
muvaffaqiyatli o’zlashtirgan shaxslarga beriladjigan akademik darajalardir. 
Fuqarolar ikkinchi va undan keyingi oliy ma’lumotni shartnoma asosida 
olishga haqlidirlar. 
Oliy ta’lim o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi negiziga asoslanib, bakalavriat va 
magistratura bosqichiga bo‘linadi. 
Oliy ta’lim muassasalariga talabalar qabul qilish davlat grantlari negizida va 
pullik-shartnomaviy asoslarda amalga oshiriladi. 
Bakalavriat mutaxassisliklar yo‘nalishi bo‘yicha fundamental va amaliy bilim 
beradigan, ta’lim muddati kamida to‘rt yil davom etadigan tayanch oliy ta’lim 
hisoblanadi. 
Bakalavrlik dasturi tugallanganidan so‘ng bitiruvchilarga davlat attestatsiyasi 
yakunlariga binoan kasb bo‘yicha “bakalavr” darajasi beriladi va davlat tomonidan 


tasdiqlangan namunadagi, kasb-hunar faoliyati bilan shug‘ullanish huquqini 
beradigan diplom topshiriladi. 
Magistratura aniq mutaxassislik bo‘yicha fundamental va amaliy bilim 
beradigan, bakalavriat negizida ta’lim muddati kamida ikki yil davom etadigan oliy 
ta’lim hisoblanadi. 
«Magistr» darajasini beradigan davlat malaka attestatsiyasi magistrlik 
dasturining yakunlovchi bosqichidir. Magistrlarga davlat tomonidan tasdiqlangan 
namunadagi, kasb faoliyati bilan shug‘ullanish huquqini beradigan diplom 
topshiriladi.
Ikki bosqichli oliy ta’lim tizimini tashkil etish va rivojlantirish uchun 
quyidagilarni amalga oshirish zarur: 
bakalavriat va magistratura uchun davlat ta’lim standartlarini ishlab chiqish va 
joriy etish;
oliy ta’lim muassasalari uchun professor-o‘qituvchi kadrlar tayyorlash, shu 
jumladan xorijiy davlatlardagi etakchi o‘quv va ilmiy markazlarda tayyorlash;
oliy ta’lim muassasalarida tarkibiy o‘zgartishlar o‘tkazish;
oliy ta’lim muassasalari boshqaruvini takomillashtirish, bu muassasalarning 
mustaqilligini kuchaytirish, muassislar, vasiylar kengashlari, jamoat nazorat 
kengashlari shaklidagi jamoat boshqaruvini joriy etish;
ta’limning fan va ishlab chiqarish bilan integratsiyasi ta’sirchan 
mexanizmlarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish;
o‘qishni, mustaqil bilim olishni individuallashtirish hamda masofaviy ta’lim 
tizimi texnologiyasi va vositalarini ishlab chiqish hamda o‘zlashtirish;
pedagogik va axborot texnologiyalari, tayyorgarlikning modul tizimidan 
foydalangan holda talabalarni o‘qitishni jadallashtirish;
xalqning boy ma’naviy va intellektual merosi va umumbashariy qadriyatlar 
asosida ta’limning insonparvarlik yo‘nalishini ta’minlash. 


1.3. Maxsus fanlarni o’qitish metodikasi pedogogik fan sifatida. Maxsus 
fanlarni o’qitish metodikasi fanini predmeti, maqsad va vazifalari. 
Bugungi kunda magistratura mutaxassisliklaridagi “Maxsus fanlarni o‘qitish 
metodikasi” fani tanlov fani hisoblanib, fanning o‘quv dasturi har bir oliy ta’lim 
muassasasidagi shu fanni o‘qitishga ma’sul bo‘lgan professor – o‘qituvchilar 
tomonidan ishlab chiqilmoqda. 
“Maxsus fanlarni o‘qitish metodikasi” fani bo‘yicha o‘quv dasturini tuzishda 
uning quyidagi maqsad va vazifalarini hisobga olish dastur mukammalligini 
oshiradi (1.1-rasm).
1.1-rasm. Maxsus fanlarni o’qitish metodikasi fanining maqsadi va vazifalari. 
Fanning ma’ruza mashg‘ulotlarida oliy ta’limning me’yoriy-huquqiy 
xujjatlari, ta’lim tamoillari, maxsus fanlarni o‘qitishning tashkiliy shakllari va 
amalga oshirish metodlari, maxsus fanlardan ma’ruza, amaliy va tajriba 
mashg‘ulotlarini o‘tkazish metodikasi, talabalar bilan kunikma va malakalarini 
nazorat qilish va baholash kabi mavzular o‘rin olgan. 
Amaliy mashg‘ulotlarda esa, fanga oid quyidagi mavzularga o‘rin ajratilgan: 
oliy ta’lim muassasalarining tuzilmasi va mazmuni, oliy ta’limning me’yoriy – 
huquqiy xujjatlarini tuzilishi va ularni rasmiylashtirish, ta’lim metodlari va ularni 
amalga oshirish metodikasi, maxsus fanlarni o‘qitishda innovatsion ta’lim 


texnologiyalaridan foydalanish, maxsus fanlardan ma’ruza, amaliy va tajriba 
mashg‘ulotlarini o‘tkazish metodikasi, darsni tahlil qilish metodikasi bo‘yicha 
bilim va ko‘nikmalar hosil qilish.
1.4. Maxsus fanlarni o’qitish metodikasi fanining tadqiqot metodlari. 
Maxsus fanlarni o’qitish muammolariga qaratilgan ilmiy izlanishlar 
o’tkazishdan maqsad o’qitish va o’rgatishning, samarali metodlarni ishlab chiqish 
va amalda qo’llash, axborot-texnik vositalarni qo’llashga doir masalalarni 
yechishni o’rganishdan iboratdir. Ilmiy izlanishlar olib borish uchun o’qituvchida 
fanning mazmunini chuqur bilishni talab etiladi. Ko’pchilik bo’lajak pedagoglar 
talabalik vaqtlaridayoq pedagogik izlanishlar bilan shug’ullanadilar. Fan bo’yicha 
metodik ko’rsatmalar, maketlar, mustaqil ishlar uchun materiallar tayyorlaydilar. 
Ilmiy anjuman va seminarlarda ma’ruzalari bilan qatnashib, o’zlarining pedagogik 
mahoratlarini oshirib boradilar. 
Ilmiy pedagogik izlanishlar jarayonini shartli ravishda quyidagi bosqichlarga 
bo’lish mumkin: 

Download 1,42 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34




Download 1,42 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O‘zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mаxsus tа’lim vаzirligi

Download 1,42 Mb.
Pdf ko'rish