Maktabgacha ta`limga metodik rahbarlik ishining

229 
Markaziy metodika kabineti - viloyat, shahar, o’lka Qoraqalpog’iston 
respublika metodika kabineti ishini nazorat qiladi. 
Metodika kabinetining asosiy vazifalari tegishli xalq ta`limi bo’limlari - 
metodik kabineti ishini nazorat qilish, tarbiyachilar va xalq ta`limi xodimlarining 
ixtisosini oshirish, eng yaxshi, ilg’or ish tajribalarini o’rganish, umumlashtirish va 
yoyishdan iboratdir. 
Respublika maktabgacha metodika kabineti. 
Respublika maktabgacha metodika kabineti O’zbekiston Xalq ta`limi 
Vazirligi qoshida tuziladi va metodik baza bo’lib hisoblanadi hamda rahbarlik qilib 
boriladi. 
Respublika metodika kabineti o’z ishida O’zbekiston Respublikasi Xalq 
ta`limi Vazirligi tomonidan chiqarilgan qonunlarga, qaror, instruktiv-metodik 
hujjatlarga asoslanib ish ko’radi. 
Metodik kabinet Respublika ilmiy tekshirish instituti, o’qituvchilar malakasini 
oshirish instituti na boshqa ilmiy-tekshirish institutlari va o’quv yurtlari bilan 
mustahkam aloqada bo’ladi. 
Respublika metodika kabinetining asosiy vazifalari: 
1. Respublika, viloyat, shahar, tumanlarda maktabgacha ta`lim kabinetlariga 
metodik yordam ko’rsatish xamda pedagogik jarayonlarni yaxshilash va ta`lim - 
tarbiya sifatini yuksaltirish ishlarini Xalq ta`lim Vazirligi tomonidan taqdirlangan 
«Bolajon» dasturini to’liq bajarilishini ta`minlaydi. 

ilg’or ish tajribalarni o’rganadi, ommalashtiridi va umumlashtiradi 
(maktabgacha ta`lim xodimlari, maktabgacha ta`lim metod kabineti, uslubchi, 
mudira, metodist va tarbiyachilar, murabbiylar ishi asosida). 

maktabgacha ta`lim yoshidagi bolalarni ta`lim bo’yicha tarbiyalash va 
ta`lim berish masalasidagi ilg’or pedagogik tajribalarni, yutuqlarni, ilmiy 
O’zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi Vazirligi 
QQ Avtonom R Xalq 
ta’limi vazirligi 
Maktabgacha 
boshqarma 
Metodik kabinet 
Respublika maktab-
gacha metodik kabinet 
Viloyat metodik 
kabineti 
Shaxar metodika 
kabineti 
Tuman metodik 
kabineti 
Respublika maktab-
gacha boshqarma 
Shaxar XTB 
Shaxar maktabgacha 
boshqarma 
Viloyat maktabgacha 
XTB 
Tuman XTB 
Maktabgacha ta’lim 
metodik kabineti 

230 
pedagogika asoslariga asoslanib ularini (qayta ishlaydi) ishlab chiqadi. 
Pedagogik kabinet ishining mazmuni va asosiy shakllari 
2. Metodika kabineti o’z zimmasiga yuklangan vazifalarga ko’ra: 

Qorakalpog’iston, viloyat, o’lka, shahar, tuman maktabgacha ta`lim 
metodika kabineti ish faoliyatiga yo’llanma berib turadi. 

Maktabgacha ta`lim muassasalari ta`lim - tarbiyaviy ishlar ahvolini va 
bajarilishini o’rganadi. 
«Bolajon» dasturi - ta`lim - tarbiyaning sifatini oshirish maqsadida tadbirlarga 
yo’llanmalar beradi. 
Maktabgacha muassasa xodimlarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish 
Respublika o’quv metodika Markazida ma`ruzalar o’qishga, seminar - 
mashg’ulotlar ishini olib borishda belgilangan xujjatlar asosida olib borish 
huquqiga egadirlar. 
3. Respublika maktabgacha ta`lim metod kabinet ishida yangiliklarni targ’ibot 
qilish bo’limi uslubiy Kengashdir. Kengash tarkibiga metodistlar, o’qituvchilar 
malakasini oshirish instituti rahbari va xodimlari, mudiralar, tarbiyachilar, musiqa 
rahbarlari, oliy va o’rta o’quv yurtlarining etakchi professor-o’qituvchiari kiradilar. 
Uslubiy Kengashda - kabinetning rejasi va bajarilgan ishlar yakuni ko’riladi 
va bir qancha tashkiliy ishlar rejalashtiriladi, bunda pedagogik jarayonni 
takomillashtirish va maktabgacha ta`lim metod kabinetlar amaliy ishida ijodiy-
ilg’or pedagogik tajribalarni to’plash, maktabgacha ta`lim bo’yicha uslubiy 
qo’llanmalarni muhokama qilish, tasdiqlash masalalari hal qilinadi. 
4.
Respublika metod kabinetida xodimlarning qulay ishlashlari uchun sharoit 
yaratiladi, (seminarlap ma`ruzalar, maslahatlar, ko’rgazmalar tashkil etiladi). 
5.
Respublika metod kabinetida ilmiy pedagogik va metodik adabiyotlar 
uchun kutubxona tashkil qilinadi. 
Pedagogik kabinet xodimlari va rahbarlar 
6. Respublika metod kabinetiga malaka oshirish markazi direktori rahbarlik 
qiladi, oliy pedagogik bilimga va ilg’or tashkil-metodik ishlarni tashkil etish 
xususiyatiga ega bo’lgan shaxsdir, Direktor - kabinetning metodik, moliyaviy-
xo’jalik faoliyatiga rahbarlik qiladi va kadrlar tanlash va ularni ishlarini tashkil 
qilish va joylashtirish ishlari, mehnat qonunlariga asoslanib xodimlari vazifalarini 
tushuntiradi, belgilangan qoidaga asoslanib ishga qabul qiladi va ishdan bo’shatadi. 
7. Metodik ishlarni malakali metodistlar olib boradilar, ularni O’zbekiston 
Respublikasi Xalq ta`limi vazirligi tomonidan direktor tavsiyasi bilan, oliy 
pedagogik ma`lumotga ega bo’lib, kamida 5 yillik pedagogik ish stajiga ega 
bo’lgan xodimlardan belgilanadi. 
8.
Respublika metod kabinetining shtatlarini O’zbekiston Respublikasi Xalq 
ta`limi vazirligi tomonidan belgilanadi. 
9.
Respublika metod kabineti davlat byudjeti mablag’lari hisobiga faoliyat 
ko’rsatadi, o’zining bankda mablag’i bo’ladi va O’zbekiston Respublikasi Xalq 
ta`limi vazirligi tomonidan tasdiqlangan harajatlar tizimiga muvofiq mablag’ 
ajratadi, 
10.
Metodika kabineti O’zbekiston Respublikasi Xalq ta`limi vazirligi oldida 
o’z ishlaridan hisobot berib turadi. 

231 
11.
Pecpublika metod kabineti o’zining gerbli muhriga ega bo’lib, to’liq 
yuridik huquqga ega. 
12.
Respublika metod kabineti belgilangan shaklga asoslangan holda ish 
yuritish tartibida olib boriladi. 
Metodika kabinetining asosiy vazifalari tuman, shahar metodika ishlarini 
o’qituvchilar, tarbiyachilar va xalq ta`limi boshqa xodimlarining ixtisosini oshirish, 
eng yaxshi pedagogik tajribalarni o’rganish, umumlashtirish na yoyishdir. 
Metodika kabinet o’qituvchilar malakasini oshirish instituti bilan kelishib 
olingan va O’zbekiston Respublikasi Xalq ta`limi vazirligi tomonidan tasdiqlangan 
reja asosida ishlaydi. 
O’zbekistonda 1934 yilda Toshkent shahrida birinchi maktabgacha ta`lim 
metod kabineti tashkil ztildi. 
Direktor qilib ilg’or pedagog Mo’rtazina Marg’uba Safievna tayinlandi. 
1940 yilga borib bunday kabinetlar soni 23taga etadi. Maktabgacha ta`limga 
doir ishlarni o’rganish, tizimlilikka amal qilish, ilg’or ish tajribalarini 
umumlashtirish ishlari olib borildi, keng ko’lamda pedagog xodimlarni tayyorlash 
ishlari tashkil etiladi. 
Tuman (shahar) metodik kabineti ishini rejalashtirish 
Metodik kabinet 5 yilga mo’jallangan istiqbol rejasini tuzadi. Unda: 
davlatimizning qaror va topshiriqlari, Xalq ta`limi Vazirligi va ittifoqdosh 
respublikalarning, shuningdek, xalq ta`limi bo’limlari tomonidan maktabgacha 
ta`limga oid qarorlari nazarda to’tiladi. 
Yillik rejada metodik kabineti har o’quv yiliga mos faoliyati aks etadi. 
Kvartal-oylik rejalarida - yillik rejadan vazifalar vaqt bo’yicha taqsimlanadi. 
Yillik reja - tumandagi metodik ishlarni bir tekis, mazmunli tashkil etilishini 
ta`minlash kerak. Bunda ko’p e`tiborni o’quv, ta`lim - tarbiyaviy ishlarni 
o’rganish, maktabgacha ta`lim muassasasida metodik ishlarni tashkil etish va 
nazariy asoslab borish, mudira, uslubchi, tarbiyachilarga o’quv faoliyati, mehnat, 
estetik, musiqa tarbiyasi bo’yicha yordam, maktabgacha ta`lim muassasalarida 
kasallikni oldini olish va kamaytirishni, yasli guruhlarda, aralash guruhlarda, kam 
komplektni muassasalar ishini metodik jihatdan to’g’ri tashkil etish vazifalarni 
bajaradi. 
Rejada alohida o’rinli maqsadli, birlamchi yoki tizimli tekshiruv egallaydi. 
Tekshiruv shaklini tanlash, tekshiruv maqsadi va mazmuniga bog’liqdir. Bu 
maktabgacha ta`lim muassasalari ishi bilan tanishishga yordam beradi. 
Rejada maktabgacha ta`lim muassalari soni va nomerlari ko’rsatiladi. Hamma 
muassalar nazorat qilinishi kerak. 
Metodika kabinetining vazifasi shu bilan yakunlanadiki, bu nazariy 
asoslangan holda yordam berish. Metod kabinetda pedagogik tajribalarni 
ommalashtirishdan ilgari uni har tomonlama tahlil qilib chiqi, tanlab olish kerak. 
Qimmatli tajriba faqatgina yakkama-yakka holda emas, balki jamoa asosda 
yaratilishi mumkin. 

232 

Download 2,1 Mb.