7
1.2. Marketing funksiyalari
Ma’lum ketma-ketlikda amalga oshiriladigan marketingsh harakatlari marketing
funksiyalarni tavsiflab beradi. Ular bir-biri bilan uzviy boqlanishda bo‘ladi va
marketing tizimining butunligini buzmaslik uchun ularni birgalikda o‘rganish
maqsadga muvofiq bo‘lar edi.
Marketingning asosiy funksiyasi – mavjud bo‘lgan xizmatlarni hisobga olgan
holda yangi xizmatlarni yaratish va sotish bo‘yicha majmuali faoliyatini tashkil etib
bozorga chiqish.
Amalda, barcha mavjud bo‘lgan
funksiyalarni ikkita, ya’ni analitik (axborot
yetkazish) va boshqaruvchi guruhlarga birlashtirish mumkin. Birinchi guruh
marketing tadqiqotlar o‘tkazishni tahmin qiladi. Ikkinchisi esa
marketing faoliyatni,
shu jumladan marketing nazoratni va auditni rejalashtirish, hamda amalga oshirishni
o‘z ichiga oladi.
Marketing funksiyalari siklik jarayon sifatida ifodalangan bo‘lishi mumkin (rasm
1.2). Haridorning mavjud ehtiyojlari aniqlanadi va marketing tadqiqotlari yordamida
tahlil qilinadi. Ular yordamida korxona faoliyatini rejalashtirish uchun dastlabki
axborot tavsiya etiladi.
Ishlab chiqaruvchi mahsulot, uning narxi va muvofiq
taqsimlash ko‘rinishida bo‘lgan aniq taklif bilan maydonga chiqadi.
Siljish bosqichida ishlab chiqaruvchi taklifiga oid bo‘lgan butun ma’lumot
haridorga jo‘natiladi. Bunda haridor ma’lum kuch,
vaqt sarflab, tovar qiymatini
tulaydi. Haridor harakatlari marketing tadqiqot orqali tahlil qilinadi, uning natijasida
sotishdan keyingi axborot to‘planadi. Uning asosida taklif bosqichiga qo‘shimcha
ishlov berilib, siklik jarayon qaytadan boshlanadi.
Bozor
imkoniyatlari tahlili
Uzoq muddatli maqsadli bozorni tanlash
Marketing strategiyasi ishlab chiqish
Marketing majmuasini yaratish
Marketingning yordamchi tizimlarini
ishlab chiqish
