5
Mavzu 1. “Turizm marketingi” fani, uning maqsadlari va vazifalari
1.1. Fanning maqsadlari va
vazifalari
1.2. Marketing funksiyalari
1.1. Fanning maqsadlari va vazifalari
Turizmda marketingni tizim sifatida ko‘rib chiqadigan bo‘lsak, albatta uning
ma’lum tarkibiy qismlari: maqsadlari, vazifalari va funksiyalarni
hisobga olishimiz
kerak. Ularning o‘rtasida bo‘lgan o‘zaro aloqani va o‘zaro ta’sirini ajratib va
o‘rganib, turistik korxonaning marketing konsepsiyasini amalga oshirishning asosiy
chegaralarni ko‘rsatish mumkin. (rasm 1.1.).
Turizm marketingi maqsadlari – uning yakunida erishadigan narsasidir.
Marketingning bosh maqsadi – korxonaning faoliyat yuritish
jarayonida foydaning
eng yuqori hajmini ta’minlash. Bunda talabni qondirishi maqsadga erishishning omili
bo‘ladi.
Turizm marketingining asosiy maqsadlari qo‘yidagilardir:
1. Talab harakatiga egiluvchan tarzda javob beri shva mavjud resurslarni oqilona
ishlatishga binoan aniq turistik mahsulotlarga bo‘lgan talab va taklif o‘rtasidagi
ma’qul nisbatni ta’minlash orqali iste’molchilar ehtiyojlarini qondirish.
2. Mahsulot turlanishini rag‘batlantirish, anglash va takomillashtirish hamda
yaratiladigan mahsulot sifatini yaxshilash ishlab chiqarish jarayoniga ta’sir etish
orqali bozor ulushini (qismini) egallab olish.
3. Turistik xizmatlarni ishlab chiqarishda rentabellikning barqaror o‘sishini
ta’minlash.
Turizmda marketing vazifalari – turistik korxonaning maqsadlariga erishish
uchun sharoitlar yaratib berish. Turizm marketing vazifalari odatda turizm sohasi
korxonalarining marketing vazifalaridan kelib chiqqan holda ularni oydin qiladi.
Marketingning muhim vazifasi imkon boricha firmaning
faoliyatida barqarorlikni,
strategik maqsadlarni rivojlanishida va erishishda rejalashtirishga buysinishni
ta’minlashga qaratilgan bo‘ladi.
Agar xizmatlar sohasida paydo bo‘ladigan xususiy muammolarga e’tibor
bermasa, turizm marketingi vazifalarning uchta guruhini ajratish mumkin:
1. Bozorni, talabni, iste’molchilar didi va xohishini puxta va har tomonlama
o‘rganish
asosida bozorga chiqish, shu talablarga javob beruvchi tovar va
xizmatlarni ishlab chiqarish;
2. Xizmatlar ishlab chiqaruvchining bozor izmini oshiruvchi bozor munosabatlarning
ijtimoiy – iqtisodiy samarasini oshirishi va ularning eng ma’qul darajasiga
erishish, xizmatlar turlanishini
doimo kengaytirish, yangi bozorlar (bozor
segmentlar) ni faol qidirish, mavjud bo‘lgan bozorlarni kengaytirish.
Barcha mavjud bo‘lgan vositalar yordamida hayotga marketing xizmatlar
rejasini uzluksiz tadbiq etish asosida iste’molchilar va bozorga ta’sir etish, ya’ni
ishlab chiqarilgan tovarni oldingi siljitishning asoslangan va samarali siyosatini
yaratish.