66
!
!
!
dorlar va sudxo‘rlarga,
hokimiyatni
suiiste’mol qilish bilan tanilgan
shahar
bosh oqsoqoliga qarshi noroziligi bilan
boshlandi. Bu qo‘zg‘olonchilar, asosan,
mardikorlar
va hunarmand-kosiblardan
iborat edi.
Bu voqeani o‘z ko‘zi bilan ko‘rgan-
lardan biri shunday yozgan edi: «Qo‘z-
g‘olonchilarning maqsadi bo‘layot gan
kamsitishlarni to‘xtatishga erishish
edi. Olomon shahar boshlig‘i S. Putin-
sev huzuriga chora ko‘rish to‘g‘risidagi
talab bilan yo‘lga tushadi. Olomonda
o‘qotar yoki zamonaviy qurollar ham yo‘q bo‘lib, ular taxminan 400
kishi atrofida edi».
Eski shahar oqsoqoli Muhammad Yo qub olomondan qo‘rqib shahar
boshlig‘i huzuriga boradi. Xalq S. Putinsevdan oqsoqolni ular ixtiyoriga
berishni talab qildi. S. Putinsev esa muzokara o‘rniga kuch ishlatishni af-
zal ko‘rdi. Kuch ishlatish to‘g‘risidagi buyruqdan keyin sabr kosasi to‘lgan
xalq uzoq o‘ylab o‘tirmay hokimga qarshi hujum boshladi. Uning odam-
larini
tor-mor etib, o‘zini kaltaklashdi. Toshkent oqsoqolining uyiga o‘t
qo‘yishdi. S. Putinsev va unin g mirshablarini do‘pposlagan xaloyiq mah-
kamani ham ostin-ustun qildi. Qo‘zg‘olonni bostirish uchun kazaklar polki
va bir rota askar chaqirildi.
O‘zingizni sinang!
muhammad yoqub – … Polkovnik Putinsev – ...
Qo‘zg‘olon sabablari – ... Qo‘zg‘olonchilar ... iborat edi
O‘lka ma’muriyatining norozilik harakatlarini
shafqatsiz
usullar bilan bostirishi, qo‘zg‘olon ish-
tirokchila rini ayov siz jazolashi mustamlakachi
hukumatning asl yuzini yaqqol ko‘rsatib berdi.
Toshkentdagi qo‘z g‘olon
Turkiston mustamla-
ka ma’muriyatini jiddiy tash vishga soldi. U hukumatga politsiya shtatini
ko‘paytirish va jazo vakolatlarini yanada kengaytirish haqida murojaat qil-
di. Sankt-Peterburg Turkiston general-gubernatorining iltimosini qondirib,
o‘lkada «mirshablik holati»ni joriy etishga ruxsat berdi. Mustamlakachi-
lar uchun keng vakolatlar berildi. Turkiston general-gubernatori «kuchli