|
«O’zbеknеftgaz» Milliy Xolding Kompaniyasi
|
| bet | 224/252 | | Sana | 04.12.2023 | | Hajmi | 11,69 Mb. | | #110957 |
Bog'liq NEFT VA GAZ konlari geologiyasi 0,028 , 0,025
so’ng 3 ustundan keyingi uchta raqamlarni olamiz:
va h.k.
Shundan so’ng antilogarifmlar va oylik pasayish koeffitsientlari raqamlarda hisoblanadi (18.6-jadvalga qarang). Debit pasayishining oylik koeffitsientlari ikkitauchta oraliqlarga birlashtiriladi, ushbu holda ikkita oraliq uchun:
birinchi oraliq (5 ustundan olinadi)
0,937 ,
ikkinchi oraliq (5 ustundan olinadi)
0,966 .
Shunday qilib, debit oraliqlari va ularga mos keluvchi debit pasayishining o’rtacha oylik koeffitsientlari hisoblab topiladi (18.7-jadval).
Debit qiymati oraliqlari 10,5 t va undan past bo’lganda quduq «umri» oxirigacha bir xil oylik pasayish koeffitsienti qabul qilinadi. Quduqning yakuniy o’rtacha sutkalik debiti shartli ravishda 0,5 t ga teng deb qabul qilingan.
Rentabelli debitning o’rtacha oylik minimal qiymati quduq chuqurligiga, ishlatish metodi va sharoitlariga, neft sifati va boshqa omillarga bog’liq bo’lib, uning miqdori ushbu masala bo’yicha mavjud qo’llanmalarga asoslanib belgilanadi.
Yuqorida qayd qilingan debit oraliqlari bo’yicha (18.7-jadvalga qarang) barcha foydalanilayotgan quduqlar kundalik o’rtacha debitlariga ko’ra guruhlarga bo’linadi va ularning dastlabki debiti aniqlanadi.
Masalan, ushbu qatlam ishlanganda 10 quduqning har biridan o’rtacha sutkalik qazib chiqarish 15 t ga teng, 15 quduqning har biridan o’rtacha sutkalik qazib chiqarish 7 t ga teng bo’lgan. Bu holda birinchi guruhdagi quduqlarga dastlabki o’rtacha debiti 15 t, ikkinchi guruhga esa 7 t deb qabul qilinadi.
Vaqtincha to’xtatilgan quduqlarni hisobga olish muhim masalalardan biri hisoblanadi. Ularning debitini belgilashda oxirgi ish kunining o’rtacha sutkalik debiti (agar quduq zaxiralarni hisoblashdan 2-3 oy oldin to’xtatilgan bo’lsa) yoki yuqorida qayd qilingan ishlatish quduqlari guruhlaridan birining joriy sutkalik debiti qabul qilinadi.
Quduqlarning ikki guruhi bo’yicha qoldiq zaxirani hisoblash quyidagicha bajariladi:
1. Birinchi guruh 10 ta quduqning dastlabki debiti 15 t. Debitlarning birinchi oraliqlari uchun
S1 a1 a2K1 a1 , (18.16) 1K1
bunda S1 bir quduq uchun 22,4-10,6 t oraliqdagi debitlar yig’indisi; a1 birinchi oraliqdagi 15 t ga teng dastlabki debiti; a2 birinchi oraliqning 10,6 t.ga teng yakuniy debiti; K1 birinchi oraliq uchun 0,937 ga teng pasayishning o’rtacha oylik koeffitsienti. Tenglikdan
n
qi
a1 i1 , n
bunda qi bir quduq debiti; n quduqlar soni.
Demak,
S1 15 65,4 .
Debitlarning ikkinchi oralig’i uchun
S2 a2 anK2 a2 , (18.17) 1K2
bunda S2 bir quduq uchun 10,50,5 t oraliqdagi debitlar yig’indisi; a2 ikkinchi oraliqdagi 10,5 t ga teng dastlabki debiti; an 0,5 t.ga teng minimal o’rtacha sutkalik rentabel debit; K2 ikkinchi oraliq uchun 0,966 ga teng pasayishni o’rtacha oylik koeffitsienti.
Demak,
S2 10,5 284,2 .
Birinchi guruh quduqlari uchun qoldiq zaxira (284,2+65,4)30100,8=83904 t, bunda 30 oydagi kunlar soni; 10 birinchi guruhdagi quduqlar soni; 0,8 ishlatish koeffitsienti (bunda 0,8 qiymati shartli ravishda olingan; ishlatish koeffitsienti har qaysi muayyan hol uchun aniqlanishi zarur).
2. Ikkinchi guruh dastlabki debiti 7 t bo’lgan 15 ta quduq.
YUqorida qayd qilinganlarga muvofiq
S3 7 184,7 .
Ikkinchi guruh quduqlari uchun qoldiq zaxira 184,730150,8=66492 t. Barcha 25 ta ishlatish quduqlari bo’yicha umumiy qoldiq zaxira 83904+66492=150396 t ga teng.
Yangi quduqlar bo’yicha zaxiralarni hisoblash uchun ishlash rejasi bo’yicha quduq nuqta fondi aniqlanadi. Bu fondga burg’ilanayotgan, loyihalanayotgan va ushbu qatlamga qaytarilishi (hamda chuqurlashtirilishi) kerak bo’lgan quduqlar kiritiladi.
Aytaylik, ko’rsatilgan quduqlar zaxira hisoblash kuniga bir vaqtda ishga tushirilgan. Bunday holda qo’shni burg’ilangan qatlamlarga taqqoslash orqali bitta quduqqa to’g’ri keladigan boshlang’ich o’rtacha sutkalik debitni aniqlaymiz, masalan, uning qiymati 15,5 t bo’lsin, konni ishlatish rejasi bo’yicha hisoblangan quduqlar fondi esa, beshta quduqdan iborat.
So’ng ehtimoliy unumdorlik egri chizig’idan foydalanib, yuqorida ko’rsatilgan metodga muvofiq barcha keyingi debitlar minimal rentabelli debitgacha aniqlanadi. 18.7-jadvaldan foydalanib har qaysi debit oraliqlaridan bir quduq uchun debitlar yig’indisi hisoblab chiqiladi:
S 88,4 ;
S2 10 ,50,50,966 10,5 284,2 .
10,966
Neftning razvedka qilingan zaxiralari (88,4+284,2)3050,8= =44712 t ni tashkil qiladi, bu yerda 30 oydagi kunlar soni; 5 fonddagi quduq nuqta soni; 0,8 ishlatish koeffitsienti.
Gazbosimli rejim yoki erigan gaz rejimli konlar bo’yicha statistik metod bilan neft zaxiralarini hisoblashda quyidagi ma’lumotlar zarur:
bir necha quduqlarning kamida 1 yil davomida ishlashi haqidagi ma’lumotlar;
konni ishlatishning qabul qilingan sistemasini va quduqlarni keyingi yillarda
ishga tushirish sur’atini asoslash ma’lumotlari;
gorizontning ish rejimi, qatlam bosimi va suvlilik chegarasining harakatlanish dinamikasi haqidagi ma’lumotlar.
|
| |
