partiya shunchaki uning yechimi uchun vaqt va kuch sarflashni

98 
Bundan tashqari, qochish uslubi mojaroni hal qilishda ba’zi 
afzalliklarga ega bo‘lish uchun vaqt sarflash zarur bo‘lgan 
hollarda mos keladi. 
Qochish uslubi quyidagi hollarda oqlanadi: 
- keskinlik juda katta va siz issiqlikni susaytirishga ehtiyoj 
sezasiz; 
- vaziyat juda qiyin va siz mojaroni hal qilish sizdan juda 
ko‘p narsani talab qiladi deb o‘ylaysiz; 
- muammoni darhol hal qilish xavfli, chunki mojaroni ochiq 
muhokama qilish vaziyatni yanada yomonlashtirishi mumkin; 
- nizoni hal qilish xarajatlari uni hal qilish foydasidan 
sezilarli darajada oshib ketadi; 
- kelishmovchilik manbai boshqa muhim vazifalar bilan 
taqqoslaganda ahamiyatsiz va ahamiyatsiz; 
- muammoni o‘z foydangizga hal qila olmaysiz yoki hatto 
xohlamaysiz; 
- muammoni u xohlagan tarzda hal qilish uchun sizning 
kuchingiz kam; 
- ushbu mojaroni hal qilishda biron bir afzalliklarga erishish 
uchun vaqt topish zarur (vaziyatni yaxshiroq o‘rganish yoki 
qo‘shimcha ma’lumot olish yoki kimningdir yordamiga murojaat 
qilish, o‘z tarafdorlarini topish uchun); 
- boshqalarda muammoni hal qilish ehtimoli ko‘proq. 
Ushbu strategiya har doim ham qochish muammosi yoki 
javobgarlikdan qochish emas. 
Aslida, tark etish yoki qoldirish ziddiyatli vaziyatga juda mos 
javob bo‘lishi mumkin, chunki bu vaqt ichida u o‘zini o‘zi hal 
qilishi mumkin, yoki siz yyetarli ma’lumotga ega bo‘lganingizda 
va uni hal qilish istagingiz bilan shug‘ullanishingiz mumkin, yoki 
bu munosabatlar Sizni saqlash kerak. 
Moslashish strategiyasi.
Konfliktli vaziyatda o‘zini tutishning bunday uslubi raqib 
manfaatlarini o‘z manfaatlari hisobiga qondirish bilan tavsif-
lanadi. 

99 
Tarmoqdan ko‘rinib turibdiki, moslashish uslubidan foydala-
nuvchi boshqa tomon bilan birgalikda harakat qiladi, lekin ayni 
paytda passiv, o‘z manfaatlarini himoya qilishga urinmaydi. 
Mojaroni hal qilishda ushbu yondashuv ishning natijasi raqib 
uchun o‘ta muhim bo‘lganida va pastroq bo‘lgan uchun unchalik 
ahamiyatli bo‘lmagan hollarda to‘g‘ri keladi. O‘zaro to‘qna-
shuvda tomon ozgina yo‘qotsa, mojaroni tan olish maqsadga 
muvofiqdir. Ushbu uslub raqib ko‘proq kuch va kuchga ega 
bo‘lgani sababli ustunlikni qo‘lga kiritishning iloji bo‘lmagan 
vaziyatlarda ham foydalidir. Bundan tashqari, ushbu strategiya 
vaziyatni imtiyoz bilan yumshatish zarur bo‘lganda va vaqt 
o‘tishi bilan ushbu masalaga qaytish va o‘z pozitsiyasini himoya 
qilish imkoniyati mavjud bo‘lganda qo‘llaniladi. 
Moslashuv strategiyasidan raqib aziz bo‘lganida va u bilan 
tinch munosabatlar munozara obyektidan ko‘ra muhimroq bo‘l-
ganda ham foydalanish mumkin. 
Moslashuv uslubi biroz qochish uslubiga o‘xshash bo‘lishi 
mumkin, chunki u ham muammoni kechiktiradi. Biroq, uning 
asosiy farqi shundaki, moslashish sharoitida odam raqibining 
faoliyatiga berilib, boshqasining xohlaganiga rozi bo‘ladi. Qochish 
uslubi bilan, odam boshqalarning manfaatlarini qondirish uchun 
hech narsa qilmaydi, unga bo‘ysunmaydi, balki shunchaki muam-
moni o‘zidan chetga suradi. 
Moslashuv uslubi quyidagi holatlarda oqlanadi: 
- nima yuz berayotgani sizni xavotirga solmaydi; 
- nizo obyekti siz uchun katta ahamiyatga ega emas va uni 
beparvo qilish mumkin; 
- raqib uchun nizo obyekti ancha katta va asosiy ahamiyatga 
ega; 
- Agar anglab, deb haqiqat siz tomonda emas; 
- g‘alaba qozonish uchun yetarli kuch yoki imkoniyat 
yo‘qligini his qilasiz; 
- sizning fikringizni himoya qilishdan ko‘ra, boshqa odamlar 
bilan yaxshi munosabatlarni saqlab qolish yaxshiroq deb o‘ylaysiz; 

100 
- ziddiyatni hal qilmaslik, tinchlik va barqarorlikni tiklash 
muhim vazifa; 
- ziddiyatning raqibi qimmat va u bilan tinch munosabatlar 
munozara obyektidan qimmatroq; 
- agar siz uning istaklariga berilib, hattoki qilayotgan ishiga 
rozi bo‘lmasangiz yoki u xato qilyapti deb hisoblasangiz, boshqa 
odam bu vaziyatdan foydali saboq olishi mumkinligiga ishonasiz. 
O‘z manfaatlarini boshqalarning foydasiga berish, kelishish 
yoki qurbon qilish orqali ziddiyatli vaziyatni yumshatish va 
tinchlik va totuvlikni tiklash mumkin. Bundan tashqari, bir 
mojaro vaziyatda xatti bunday strategiyasi Agar yakuniy istalgan 
hal olish uchun vaqt qozonish imkonini beradi bilan kelajakda. 

Download 3 Mb.