Konfliktdagi yetakchi strategiyani aniqlash uchun Tomas

90 
beshta asosiy uslubining har biri uchun joy va nomni aniqlashga 
imkon beradigan Tomas- Kimlen tarmog‘ini olamiz. 
O‘zingizning manfaatlaringizni 
qondirishga harakat qiladigan 
o‘lchov 
musobaqa 
Hamkorlik 
Faol harakatlar 
Qaysi qay 
daraja-
da boshqa 
partiya 
manfaatlarini 
qondirish 
uchun tayyor 
murosaga 
kelish 
Passiv 
harakatlar 
qochish 
Moslashish 
Shaxsiy 
harakatlar 
Qo‘shma 
Harakatlar 
Ushbu tarmoq nizoli vaziyatda o‘zini tutish uslubini aniq-
lashga yordam beradi. Jadvalning chap tomonida faol va passiv 
harakatlar belgilanadi. Agar nizo ishtirokchisining reaksiyasi pas-
siv bo‘lsa, u holda u nizodan chiqib ketishga intiladi, agar u faol 
bo‘lsa, uni hal qilishga urinib ko‘radi. 
Tarmoqning yuqori qismi kooperativ faoliyatga tegish-
li. Agar mojaro ishtirokchisi qo‘shma harakatlarni afzal ko‘rsa, u 
mojaroni boshqa ishtirokchi yoki mojaro ishtirokchilari bilan 
birgalikda hal qilishga harakat qiladi. Agar ziddiyat ishtirokchisi 
individual harakat qilishni afzal ko‘rsa, u holda u muammoni o‘zi 
hal qilishning o‘ziga xos usulini yoki uning yechimidan qochish 
usulini izlaydi. 
Agar siz tarmoqning ikkita qismini birlashtirsangiz, o‘rtada 
murosaga kelish uslubiga zid bo‘lgan beshta xatti-harakat matrit-
sasini olasiz. U teng ravishda qo‘shma va individual harakatlarni, 
shuningdek, faol va passiv xatti-harakatlarni o‘z ichiga oladi. 

91 
Muayyan sharoitlarda har bir inson vaziyatga qarab ziddi-
yatda o‘zini tutishning u yoki bu uslubini tanlaydi. Biroq, aksa-
riyat odamlar ziddiyatli vaziyatlarda o‘zini tutishning ustuvor 
uslublariga ega. 
Quyida kelishmovchilik holatida o‘zingizni tutish uslubin-
gizni aniqlash mumkin bo‘lgan test mavjud. 
Yo‘riqnoma: 
Mojaroli vaziyatda odatiy xatti-harakatlaringizga mos kela-
digan javobni tanlang.
1.a) Ba’zan men boshqalarga qiyin masala uchun javobgar-
likni o‘z zimmalariga olish imkoniyatini taqdim etaman. 
b) Buning o‘rniga, biz qanday kelishmovchiliklarni muho-
kama qilish uchun, men ikkalamiz rozi bo‘lgan narsalarga e’tibor 
berishga harakat qilaman. 
2.a) Men murosali echim topishga harakat qilaman. 
b) Men boshqa odamning ham, o‘zimning ham manfaatla-
rimni hisobga olgan holda, masalani hal qilishga harakat qilaman 
3.a) Men odatda yo‘limni tutishga astoydil intilaman. 
b) Ba’zan men o‘z manfaatlarimni boshqa odam manfaati 
uchun qurbon qilaman. 
4. a) Men murosali yechim topishga harakat qilaman. 
b) Men xafa qilish emas, balki sinash har qanday bosh-
qa shaxsni. 
5.a) Ziddiyatli vaziyatni hal qilishda men har doim bosh-
qasidan yordam izlashga harakat qilaman. 
b) Keraksiz keskinliklarga yo‘l qo‘ymaslik uchun qo‘limdan 
kelganicha harakat qilaman. 
6. a) Men o‘zim uchun muammolardan xalos bo‘lishga hara-
kat qilaman. 
b) Men yo‘lni topishga harakat qilaman. 
7 a) Vaqt o‘tishi bilan hal qilish uchun munozarali masalani 
hal qilishni keyinga qoldirishga harakat qilaman. 
b) Men boshqacha narsaga erishish uchun nimanidir tan 
olishim mumkin deb hisoblayman. 
8 a) Men odatda yo‘limni tutishga astoydil intilaman. 

92 
b) Men qiladigan birinchi narsa, qiziqish va muammolarning 
har biri nimada ekanligini aniqlashga harakat qilaman. 
9 a) O‘ylaymanki, yuzaga kelgan kelishmovchiliklardan har 
doim ham tashvishlanishga arzigulik emas. 
b) Men yo‘l olish uchun harakat qilaman. 
10 a) Men yo‘l olishga qat’iy qaror qildim. 
b) Men murosali yechim topishga harakat qilaman. 
11 a) Birinchi qadam, qiziqish va muammolarning har biri 
nimada ekanligini aniq belgilashdir. 
b) Men boshqasini tinchlantirishga va avvalambor, munosa-
batlarimizni saqlab qolishga harakat qilaman. 
12 a) Ko‘pincha tortishuvlarga sabab bo‘lishi mumkin 
bo‘lgan pozitsiyalarni egallashdan qochaman. 
b) Men boshqasiga uning fikri bo‘yicha qolish uchun imko-
niyat beraman, agar u ham yarim yo‘lda uchrashsa. 
13. a) Men o‘rta pozitsiyani taklif qilaman. 
b) Hamma narsa mening yo‘lim bilan amalga oshirilishini ta-
lab qilaman. 
14.a) Men boshqasiga o‘z nuqtai nazarimni aytaman va uning 
qarashlari haqida so‘rayman. 
b) Men o‘z qarashlarimning mantig‘ini va afzalligini boshqa-
siga isbotlashga harakat qilaman. 
15.a) Men boshqasini tinchlantirishga va munosabatlarimizni 
saqlab qolishga harakat qilaman. 
b) Stressdan qochish uchun kerak bo‘lgan hamma narsani 
qilishga harakat qilaman. 
16.a) Men his-tuyg‘ularini ranjitish emas harakat boshqa. 
b) Men odatda o‘z pozitsiyamning afzalliklariga boshqalar-
ni ishontirishga harakat qilaman. 
17 a) Odatda men ham doimiy mening yo‘l olish uchun 
harakat. 
b) Keraksiz keskinliklarga yo‘l qo‘ymaslik uchun qo‘limdan 
kelganicha harakat qilaman. 
18 a) Agar bu boshqasini xursand qilsa, men unga o‘zi turib 
olish imkoniyatini beraman. 

93 
b) Agar u meni kutib olishga kelsa, boshqasiga ishonchsiz 
qolish imkoniyatini beraman. 
19. a) Birinchi navbatda, barcha qiziqishlar va muammolarni 
aniqlashga harakat qilaman. 
b) Vaqt o‘tishi bilan ularni hal qilish uchun munozarali 
masalalarni keyinga qoldirishga harakat qilaman. 
20. a) Men ziddiyatlarimizni zudlik bilan yengishga harakat 
qilaman. 
b) Ikkimiz uchun ham foyda va zararlar eng yaxshi 
kombinatsiyasini topishga harakat qilaman. 
21. a) Muzokara olib borayotganda, men boshqalarga e’tibor-
li bo‘lishga harakat qilaman. 
b) Men har doim muammoni to‘g‘ridan-to‘g‘ri muhokama 
qilishga moyilman. 
22. a) Men o‘zim bilan boshqa odamning yarmi o‘rtasida 
pozitsiyani topishga harakat qilaman. 
b) Men o‘z pozitsiyamni himoya qilaman. 
23. a) Odatda, men har birimizning xohish-istaklarimizni 
qondirish bilan shug‘ullanaman. 
b) Ba’zan munozarali masalani hal qilish uchun mas'uliyatni 
o‘z zimmamga olishni boshqalarga topshiraman. 
24. a) Agar boshqasining pozitsiyasi unga juda muhim bo‘lib 
tuyulsa, men uni yarim yo‘lda kutib olishga harakat qilaman. 
b) Men boshqasini murosaga keltirishga ishontirishga harakat 
qilaman. 
25. a) Men boshqasini haq ekanimga ishontirishga harakat 
qilaman 
b) Muzokara olib borayotganda, men boshqalarning dalilla-
rini hisobga olishga harakat qilaman. 
26 a) Men odatda o‘rta pozitsiyani taklif qilaman. 
b) Men deyarli har doim har birimizning manfaatlarimizni 
qondirishga intilaman. 
27 a) Ko‘pincha, tortishuvlardan qochishga moyil bo‘laman. 
b) Agar bu boshqa odamni xursand qilsa, men uning o‘zi 
turib olishiga yo‘l qo‘yaman. 

94 
28. a) Men odatda yo‘limni tutishga astoydil intilaman. 
b) Vaziyatni hal qilishda men odatda boshqasidan yordam 
izlashga intilaman. 
29 a) Men o‘rta pozitsiyani taklif qilaman. 
b) O‘ylaymanki, har doim ham kelishmovchiliklar haqida 
tashvishlanishga arzigulik emas. 
30 a) Men his-tuyg‘ularini ranjitish emas harakat boshqa. 
b) Birgalikda muvaffaqiyatga erishishimiz uchun tortishuvda 
men doim shunday pozitsiyani tutaman. 
So‘rovnoma kodi 
raqobat 
hamkorlik murosaga 
kelish 
qochish moslashish 
Bitta 
lekin 
b 
2018-04-
01 121 2 
B 
lekin 
3 
lekin 
b 
to‘rt 
lekin 
b 
Besh 
Lekin 
b 
6 
b 
lekin 
7 
b 
lekin 
sakkiz 
lekin 
B 
to‘qqiz 
b 
lekin 
10 
lekin 
b 
o‘n bir 
Lekin 
b 
12 
b 
lekin 
13 
b 
lekin 
o‘n to‘rt b 
Lekin 

95 
o‘n besh 
b 
lekin 
o‘n olti 
b 
lekin 
17 
lekin 
b 
o‘n sakkiz 
b 
lekin 
o‘n to‘qqiz 
Lekin 
b 
yigirma 
Lekin 
b 
21 
B 
lekin 
22 
b 
lekin 
23 
Lekin 
b 
24 
b 
lekin 
25 
Lekin 
b 
26 
B 
lekin 
27 
lekin 
b 
28 
Lekin 
B 
29 
lekin 
b 
o‘ttiz 
B 
lekin 

Download 3 Mb.