Konfliktdagi xatti-harakatlar uslublarining tavsifi

96 
harakatlar uslubidan kuchli vakolat va kuchga ega bo‘lgan kuchli 
iroda egasi foydalanishi mumkin. 
Bundan tashqari, raqobatbardosh uslub quyidagi hollarda 
mos keladi: 
- nizo obyekti noyob va bo‘linmas; 
- nizo natijasi siz uchun juda muhim; 
- siz boshqa ilojingiz yo‘qligini his qilasiz va yo‘qotadigan 
hech narsangiz yo‘q; 
- siz zudlik bilan javob berishni talab qiladigan tanqidiy 
vaziyatdasiz. 
- qaror tezda qabul qilinishi kerak va buning uchun sizning 
kuchingiz yyetarli; 
- sizda yyetarlicha kuch va vakolat bor, siz taklif qilayotgan 
yechim eng yaxshi ekanligi sizga ayon bo‘lib tuyuladi ; 
- mashhur bo‘lmagan qarorni qabul qilishi kerak va siz ushbu 
qadamni tanlash uchun yyetarli vakolatga egasiz; 
- avtoritar uslubni afzal ko‘rgan bo‘ysunuvchilar bilan o‘zaro 
aloqada bo‘lasiz. 
Raqobat yoki raqobat uslubi ziddiyatli vaziyatda o‘zini tutish 
uchun eng xarakterlidir. Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, ziddiyat-
dagi barcha holatlarning 70% dan ortig‘i bir tomonlama yutuqqa 
intilish, g‘alaba qozonish va birinchi navbatda o‘z manfaatlarini 
qondirishdir. Bu sherikka bosim o‘tkazish, o‘z manfaatlarini 
zo‘rlash, boshqa tomonning manfaatlarini e’tiborsiz qoldirish 
istagiga olib keladi. 
Ammo shuni yodda tutish kerakki, ushbu strategiya kamdan-
kam hollarda uzoq muddatli natijalarga olib keladi, chunki 
yutqazgan tomon uning irodasiga qarshi qilingan qarorni qo‘llab-
quvvatlamasligi yoki hatto uni buzib tashlashga urinishi mum-
kin. Bundan tashqari, bugun yutqazgan kishi ertaga hamkorlik 
qilishdan bosh tortishi mumkin. 
Ushbu uslubni yaqin, shaxsiy munosabatlarda ishlatmaslik 
kerak, chunki begonalashish tuyg‘usidan tashqari, endi u hech 
narsani keltirib chiqara olmaydi. 

97 
Shuningdek, siz ushbu uslubni o‘zingizning kuchingiz yet-
maydigan vaziyatda ishlatmasligingiz kerak. Ba’zi masalalar 
bo‘yicha sizning nuqtai nazaringiz xo‘jayinning nuqtai nazaridan 
farq qiladi va sizda buni isbotlash uchun yyetarli dalillar mavjud 
emas. 
Qochish (qochish) strategiyasi.
Konfliktli vaziyatda o‘zini tutishning ushbu uslubi nizoli 
vaziyatdan qochish, uni hal qilmaslik, o‘z manfaatiga bo‘ysun-
maslik, shuningdek, o‘z manfaatlarini himoya qilmaslik bilan 
tavsiflanadi. 
Panjara ko‘rsatganidek, qochish uslubidan foydalanuvchi 
shaxs mustaqil, individual, lekin ayni paytda passiv harakat 
qiladi. 
Metafora nuqtai nazaridan ushbu xatti-harakat uslubini 
«oxurdagi it» deb ta’riflash mumkin. Va bir qator vaziyatlarda 
mojaroni hal qilmasdan qochish, mojaro obyekti raqibga borma-
ganligi va raqib o‘z manfaatlarini himoya qila olmagan-
ligi sababli mojarodan qochganga g‘alaba keltiradi. 
Ushbu uslub odatda nizo tomonlarning bevosita manfaat-
lariga ta’sir qilmasa, amalga oshiriladi. Yoki yuzaga kelgan 
muammo tomonlar uchun unchalik muhim bo‘lmaganda va ular 
o‘z huquqlarini himoya qilishlariga hojat qolmasa yoki partiya 
yechimini topish uchun hech kim bilan hamkorlik qilmasa, lekin 
bunga aralashish nizoning rivojlanishiga ta’sir qilmaydi yoki 

Download 3 Mb.