• Faol tinglash
    		•

    Tinglashning uchta darajasini




    Download 3 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet31/79
    Sana04.06.2024
    Hajmi3 Mb.
    #259988
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   79
    Bog'liq
    pedagogik konfilikt

    Tinglashning uchta darajasini 
    ko‘rib chiqing. 
    1. Tinglash 
    bu 
    hamdardlikdir.
    Bu darajada tinglovchilar o‘zlarini uning o‘rniga qo‘ygandek, 
    notiqni hukm qilishdan tiyishadi. Ushbu daraja quyidagilar bilan 
    tavsiflanadi: 
    •
    ma’lum bir vaqtda ma’lum bir joyda bo‘lish hissi; 
    •
    ma’ruzachiga hurmat tuyg‘usi, u bilan aloqa qilish hissi; 
    •
    kelayotgan ma’lumotlarga e’tibor qaratish; 
    •
    ma’ruzachiga diqqatni jamlash, uning muomala uslubi, 
    fikrlari va hissiyotlariga hamdardlik;
    •
    o‘z qiziqishlari, fikrlari va his-tuyg‘ulariga e’tibor 
    bermaslik - e’tibor faqat tinglash jarayoniga yo‘naltirilgan. 
    2. 
    Biz so‘zlarni eshitamiz, lekin aslida tinglamaymiz.
    Ushbu darajada suhbatdoshlar aytilganlarning to‘liq chuqur-
    ligini sezmaydilar, olingan ma’lumotlarni tushunishga harakat 
    qilmaydilar. Tinglovchilar mantiq bilan tinglashga harakat qili-
    shadi, hissiyotlarga qaraganda ko‘proq ma’lumotlarning mazmu-
    niga e’tibor berishadi, shu bilan birga, aloqa harakatlaridan hissiy 
    jihatdan begonalashadilar. Shu bilan birga, notiq uni tinglayot-
    gani va tushunganligi to‘g‘risida aldamchi taassurot qoldirishi 
    mumkin. 
    3. Vaqtinchalik nogironlik bilan eshitish.
    O‘zaro ta’sir o‘tkazish jarayonida tinglovchi tinglayotganga 
    o‘xshaydi va tinglamaydi, nima bo‘layotganini tushunadi, lekin 
    faqat o‘ziga e’tiborini qaratadi. Ushbu darajada tinglash jarayoni 
    passiv bo‘lib, so‘zlarga munosabat kamayadi. 
    Eshitish quyiidagicha bolishi mumkin. 
    1. 
    Psevdo 
    - 
    itoatkorlik 
    - e’tiborni uzish:
    - begona fikrlar; chizmalar. 

    122 
    2. 
    Baholovchi tanlab eshitish 
    - ularning aytganlarini eshitish-
    ni istamaslik, xabar filtrlanadi, «ular eshitishni istaganlarini eshi-
    tishadi»:
    - saralash; 
    - baholash; xolislik; 
    - stereotiplar. 
    Faol tinglash 
    – bu ongli harakat, bayonning mazmuni va 
    hissiy qismlarini tushunishga intilish. Og‘zaki bo‘lmagan xabar-
    ning maqsadi va signallari hisobga olinadi:
     
    - e’tiborni ko‘rsatish; 
    - tushunishni aniqlashtirish; 
    - suhbatdoshning his-tuyg‘ularini qabul qilishning namoyon 
    bo‘lishi; 
    - eshitilganlarni umumlashtirish. 
    Faol tinglash quyidagilarni amalga oshirishga imkon beradi: 
    •
    sizda - imkon qadar ko‘proq ma’lumot to‘plash, muammo-
    ni tushunish; 
    •
    suhbatdoshga - gapirish va salbiy his-tuyg‘ularni olib tash-
    lash; 
    •
    birgalikda - muammo, vaziyat va suhbat mazmuni to‘g‘ri-
    sida umumiy tushunchaga kelish. 

    Download 3 Mb.
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   79




    Download 3 Mb.
    Pdf ko'rish