rasmiy m a’lumotdir, ko'pincha, yuzaki bo'lishi ham mumkin.
U lar
xolira (ubida saqlangan bo'ladi yoki boshqa so'z bilan aytganda, faqat
imga qaratilgan to'g'ridan-to'g'ri savol qo'yilganda esga olinadi. Qay-
(a esga olisli darajasidagi bilim uzoq vaqt xotirada saqlanmaydi. Ta
laba savol berilganda uni eslashi, b a’zan esa um um an eslay olmasiigi
ham mumkin.
O g'zaki-ko'rgazm ali yondashuv respublikamiz o'quv yurtlari-
da keng tarqalgan. M a’lum ot berish tizim ida tayyor bilimlarni
«o'qituvchi-talabalarga», ularning ehtiyoji va faollik darajasiga bog'liq
bo'lmagan holda, bevosita berishi m um kin bo'lgan imkoniyatdan
kelib chiqadi. Demak, shunga ko'ra o'qituvchining asosiy vazifasi —
zaniriy axborotni m a’lum qilishi va uni xotirada mustahkamlash ustida
ishlashdir.
V.Guzeevning ta ’kidlashicha, a n ’anaviy metodikaga xos bo'lgan
xususiyat dastur talablarida ifodalanuvchi ta ’lim m aqsadlarini
«o'zlashtirish» tushunchasi qobig‘iga o ‘ralgan
qandaydir noaniq
tasavvur bilan tavsiflanadi. Bunda ta ’lim jarayonida ko'proq muvaf-
laqiyatga erishgan o'qituvchilam ing ish tajribalarini umumlashti-
tish asosida ta ’lim jarayonlari tashkil etiladi. H ar bir aniq vaziyat
uchun ilg'or o'qituvchi (pedagog)larning pedagogik faoliyati na-
mumisi qidiriladi, am mo ta ’lim tizimida
faoliyat yuritayotgan bir
( | i i i i h
iilnnlar va am aliyolchilar alohida metodikalarning davri o ‘tib
k('lKimh)i.i va liar qanday ilg'or pcdagoglar tajribalarini umumlash-
1
11ish li/iinli va maqsadga yo'naltirilgan, samarali ta'lim ni qurish
imkonim hcimasli^ini jitldiy ta'kidlashmoqda.
Kcspublikada amalga oshirilayotgan ta’lim sohasidagi bir qator
ijobiy ishlar, lan-texnikaning jadal sur’atlar bilan o'sishi,
bugungi
kunila raqobatbardosh yuqori malakali kadrlar tayyorlash, shaxsni
rivojlantirish, uning m a’lumot olish darajasini yuqori tarzda ta ’m in-
lashga nisbatan jamiyat ehtiyojlari bilan o ‘qitish uslublari o'rtasida
ziddiyatlar tug'ilishiga olib keladi. Shuning uchun ta ’lim jarayonida
boshqa yondashuvlami ham qo'llash muhim ahamiyat kasb etadi.
Tadqiqiy-ijodiy yondashuv. T a’limning maqsadi talabada biror
muammoni yechish qobiliyatini o ‘stirish,
yangi bilim va tajribani
mustaqil ravishda o'zlashtirish, harakatning yangi zamonaviy usul-
larini topish va tashabbus ko'rsatishni nazarda tutadi.
Tadqiqiy-ijodiy yondashuvda pedagog talabaning o ‘quv faoli
yatiga rag'batlantiruvchi usulda rahbarlik qiladi, shaxsiy tashabbusi-
ni qo'llab-quvvatlab, u bilan hamkorlik qiladi ham da uning fikr va
qiziqishlarini doimo nazarda tutadi.
Pedagogning talaba shaxsiga
bo‘lgan munosabati, ularga muhabbati va jon koyitishi, yuksak ishon-
chi, o ‘zaro ham korlikning vujudga kelishi, muloqot m adaniyati-
ning yuqori darajada bo'lishi, tahsil olish
jarayonida talabalam i
to 'g ‘rid an-to‘g ‘ri m ajburlashdan voz kechish va, aksincha, ijobiy
rag‘batlantirishning ustunligi tufayli ko‘zlangan maqsadga
erishish,
talabalar faoliyatida uchraydigan kamchiliklarga chidamli b o ‘lish,
ularni bartaraf etishning eng samarali y o ilarin i qo'llashda n am o
yon bo‘ladi. Ushbu yondashuv bo'yicha pedagogik texnologiya vari-
antlari ishlab chiqilgan. Tadqiqiy-ijodiy yondashuvning ta ’lim tizi-
mida o 'z o 'rn i bor va u o 'z joyida qo‘llanishi lozim.