I ll BOB. PEDAGOGIK TEXNOLOGIYANING




Download 6,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/89
Sana22.02.2024
Hajmi6,99 Mb.
#160530
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   89
Bog'liq
Pedagogik texnologiyalar va pedagogik mahorat. Omonov H.T, Xo\'jayev N.X, Madyarova S.A, Eshchonov

I ll BOB. PEDAGOGIK TEXNOLOGIYANING 
SHAKLLAN1SHI VA UNING ZAMONAVIY 
TUZILMASI
3.1. Ta’lim texnologiyasi va uning tuzilishi
T a ’lim jaray o n i n ihoyatda m urakkab va k o ‘p kom ponentlidir. 
T a ’lim sam aradorligi pedagog va tala b a-o 'q u v c h in in g faolliligiga, 
t a ’lim vositalarining m avjudligiga, t a ’lim jarayo n in in g tashkiliy, il- 
m iy -m eto d ik m ukam m alligiga, jam iyatd a ilm li kishilarga b o ‘lgan 
ehtiyojga va boshqa hali aniqlanm agan k o ‘pgina om illarga bog'liq. 
Jam iyat o ‘zining ijtim oiy-siyosiy, iqtisodiy ehtiyojlari asosida ta ’lim
sam aradorligi yuqo ri b o ‘lishini talab etadi.
0 ‘zbekistonda bozor m unosabatlariga asoslangan iqtisodiy struk- 
tu ra lar yaratilayotgan hozirgi kunda keng, ch u q u r bilim li va bilim ­
larni amalda q o ‘llay oladigan shaxslarga talab kuchayib borm oqda. 
B ilim don va tadbirkor, ijtim oiy faol shaxs jam iyat hayotida, m eh- 
n a td a o ‘zining o ‘rn in i topadi. 0 ‘zbekiston P rezidenti I.A .K arim ov 
«...shuni yaxshilab tush unib olishim iz zarurki, jam iyatim izni y an a­
da dem okratlashtirish va fuqarolik institutlarini shakllantirish, a w a -
lo, aholining siyosiy, ijtim oiy va davlat hayotida n ech o g ‘lik faol ish- 
tiro k etishi bilan uzviy bog‘liq», deb ko‘rsatdi. Bunday faollik vujud- 
ga kelishi u c h u n bilim d on va harak atch an , m illiy istiqlol g ‘oyasiga 
sodiq b o ‘lgan shaxsni shakllantirish kerak.
T a ’lim ning barcha b o ‘g 'in la rin i shunday tashkil etish kerakki, u 
yoshlarga ch u q u r va asosli bilim berish bilan birga keng qam rovli 
fikrlashga o ' rgatsin. T a ’lim jarayon id a talabad a m ustaqil bilim olish 
ehtiyoji shakllanib borishi hozirgi kunning talabidir.
Pedagogik am aliyot va tad q iqo tlard a qato r ish usullari q o ‘llab 
k o ‘rildi. T a ’lim ni m u am m oli tashkil etish, t a ’lim da o ‘quvchilarni 
faollashtirish, h am korlik pedagogikasi, tay an ch bilim larga asosla- 
nish, t a ’lim ni optim allashtirish va bo sh q alar tajrib adan o ‘tdi. Lekin 
bu pedagogik vositalar ayrim o ‘q ituvchilarda sam arali natija bersa 
h a m , u n i om m aviy yo‘sinda t a ’lim tizim iga kiritib b o ‘lm adi.


Pedagogik texnologiyaning asosiy m ohiyati ta ’lim da talabalarni 
qiziqtirib o ‘qitish va b ilim larni t o i i q o ‘zlashtirishga erishishdir. 
T a ’lim da berilayotgan bilim larni talabalarning aksariyat ko ‘pchilik 
qism i puxta o'zlashtirishi pedagogik texnologiyani joriy etishning 
asosiy m aqsadi hisoblanadi.
Pedagogik texnologiya asosida dars o 'tish d a eng asosiy talab tala­
baning hayotiy tajribasi a w a l o ‘zlashtirgan bilim lari va qiziqishlari 
asosida bilim berishni k o 'zd a tutadi. Pedagogik texnologiya o 'rg a - 
nilayotgan soha bo'yicha talabalarda bilim yetarhcha b o ‘lm agan holda 
h am talabada salbiy kechinm aga o ‘rin qoldirm aslikni, bu talabaning 
aybi em asligini tan olishni talab etadi. Faollik ko‘rsatilsa, bilim larni 
o ‘zlashtirib olishga talabalard a ish o n ch paydo b o'lishiga erishish 
m um kin.
M avjud pedagogika fanida dars jarayoniga oid berilgan m a ’lum ot- 
larda e ’tib o r k o 'p ro q yangi b ilim larni b ay o n etish, uni m ustah- 
kam lash va natijasini hisobga olishga qaratilgan. Bilim berishda tala­
baning aw algi bilim lari, hayotiy tajribasi yetarlicha hisobga o lin m a- 
gan. D ars rejasida a w a l o ‘tilgan m avzuni yakunlab, yangi m avzuga 
bog‘lash tak lif etilgan. Lekin shu yangi o ‘tilayotgan m avzu b o ‘yicha 
ta la b an in g bilim ni an iq lash , m avzuga xos b o ‘ladigan dastlabki 
m a ’lu m otlarn i berish yetarlicha am alga oshirilm agan.
Pedagogik texnologiya talabalarning o ‘rganilayotgan soha bo'yicha 
bilim larni esga tushirish, jo n lan tirish yangi bilim ni o'zlashtirishga 
asos bo'ladi, deb ko'rsatadi. B ilim lar va tayyorgarlikni aniqlash ta ­
labani faollashtirish va b ilim o'zlashtirishga ijobiy m otivni keltirib 
chiqaradi. M avzuni o 'rganishgakirishishda erkin suhbat, m unozara, 
aqliy hujum va boshqa shakllarda jonlantirish m um kin.
Pedagogik texnologiya ta ’lim am aliyotida u c h ta darajada q o 'lla- 
niladi:
1. 

Download 6,99 Mb.
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   89




Download 6,99 Mb.
Pdf ko'rish