(M. Choshanov).
P edagogik tex n o lo g iy a-o 'q u v jara y o n in in g o 'q u v c h ila r va
o'qituvchi uchun so'zsiz qulay sharoitlar ta ’minlashni loyihalash,
lashki] qilish va o ’tkazish bo'yicha ham m a detallari o'ylab chiqilgan
birgalikdagi pedagogik faoliyat m odeli (V.M. Monaxov).
Pedagogik texnologiya-texnika resurslari, odam lar va ularning
o'zaro ta ’sirini hisobga olgan holda ta ’lim shakllarini optimallashti-
rish vazifasini qo'yuvchi o'qitish va bilimlarni o'zlashtirishning ham
ma jarayonlarini yaratish, qo'llash va auiqlashning tizimli metodi
bo'lib ta ’limni m odem izatsiyalashda harakatlantiruvchi kuchdir
( YUNESKO).
Pedagogik texnologiya-pedagogik maqsadlarga erishish uchun foy-
dalaniladigan barcha shaxsiy, uskunali va metodologik vositalarning
tizimli yig'indisini va ulami amal qilish tartibini bildiradi (M.V.Klarin).
Pedagogik texnologiya, bu-so'zsiz rioya qilish evaziga eng yuqo-
ri natijani kafolatlaydigan ko'rsatm alar emas, balki qonuniyatlar
bo'lib, ularning amaliy aham iyatidan iborat (V.Yu. Pitvukov).
IVdagogik tcxnologiya-bu tizimli fikryuritish usulini pedagogi-
kaga singdirish, boshqacha qilib aytganda, pedagogik jarayonni m u-
avynn bir li/im ga keltirishdir (T.Sakomoto).
Pedagog i к Icvnologiyaning mohiyati didaktik maqsad, talab etil-
H.im o ’/hislilir ish darajasiga i-rishishdan iborat bo'lib, uni tatbiq etishni
hiNobpa olgan holda la ’lmi jarayonini ilgaridan loyihalashtirishda
nanioyon bo'ladi (II Nishoiuilieyv)
IVdagogik texnologiya-bn o'qilnvchi (tarbiyachi)ning o'qitish
(larbiya) vositalari yordam ida o'quvchi (lalaba)larga muayyan
sharoit va ketm a-kellikda t a ’sir ko'rsatish va bu faoliyat mahsuli
sil'alida ularda oldindan belgilangan sifatlarni shakllantirish jarayon-
idir (N. Sayidahmedov).
Pedagogik texnologiya-bu jamiyat extiyojidan kelib chiqib, shaxs
ning oldindan belgilangan sifatlarini samarali shakllantimvchi va
aniq maqsadga yo'naltirilgan o'quv jarayonini tizim sifatida qarab,
uni tashkil etuvchilar, ya’ni o'qituvchi(pedagog)ning o'qitish vosi-
talari yordamida tahsil oluvchilarga m a’lum bir sharoitda muayyan
ketma-ketlikda ko'rsatilgan ta ’sirini va ta’lim natijasini nazorat jara
yonida baholab beruvchi texnologiyalashgan ta ’limiy tadbirdir
( R. (i \ Ziynmuhamedo v).
Pedagogik texnologiya bu — obyektiv, moddiy jarayon. Agar biz
o ‘quv-tarbiva jarayonidan uning obyektiv, moddiy (substansiyalik)
jihatini ajrata olsak, shunda biz texnologiyaga, eng kamida, uning
tafsilotiga ega b o ‘lamiz (V.K. Dyachenko).
Pedagogik texnologiya- bu o'qitishga o ‘ziga xos yangicha (inno
vatsion) yondashuvdir. U pedagogikadagi ijtim oiy-m uhandislik ta-
fakkurining ifodalanishi, texnokratik ilmiy ongning pedagogika so-
hasiga ko‘chirilgan tasviri, ta ’lim jarayonining muayyan standart-
lashuvi hisoblanadi (B.L.Farberman).
Pedagogik texnologiya-turli m ualliflar(m anbalar)ning barcha
ta ’riflari m azm unini o z id a mujassam etuvchi umum lashtirishdan
iborat (G.K. Selevko).
“Texnologiya” tushunchasi keng m a’noda insonning barcha antro-
pogen faoliyati natijasida mahsulot yaratilishi jarayonlarini qamrab
oladi. Texnika va texnologiya, sanoat va transport, mashinasozlik va
aviatsiya, kimyo va metallurgiya, tibbiyot va farmatsevtika, qishloq
xo‘jaligi va chorvachilik. umuman, yaratuvchanlik va ijodkorlik meh-
nati va metod, usul, vosita ham da jarayonlar majmuasini ifodalash
uchun shu kungacha cheklanmagan miqyosda foydalanib kelinayot-
gan ushbu atamaning mazmun va mohiyati keng ko‘lamga ega bo‘lib
qoldi. Pedagogik jarayonlar uchun tatbiq qilinuvchi texnologiya
ning a n ’anaviy va n o an ’anaviy, tarixiy, klassik, yangi va zamonaviy
turlari farq qilinmoqda. Asosiy maqsad - shaxsning ta ’lim va tarbiya-
si ham da uning aqlan va jism onan rivojlanishi bilan bog‘liq kasbiy
faoliyat ekanligini nazarda tutsak, qanday nom lanishidan q at’iy
nazar, pedagogik texnologiya komil inson tushunchasiga m azm unan
singib ketishi lozim.
|
