Boshqaruv rivojlanishining bosqichlari




Download 1,04 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/85
Sana25.01.2024
Hajmi1,04 Mb.
#145784
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   85
Bog'liq
Personal savollarga javoblar

8. Boshqaruv rivojlanishining bosqichlari 
Ilmiy usulning boshqaruv muammolariga m untazam ravishda q o ‘llanilishi ilmiy boshqaruvning 
asosi bo ‘lgan. Am m o boshqaruv tafakkuri maktabi yaqinda kelib chiqqan. 
Boshqaruv ilmi Ikkinchi jahon urushi davrida Angliyada olimlar guruhi fuqarolar mudofaasi va o‘t 
ochish pozitsiyalari inshootlarini optim al joylashtirish, kemaga qarshi bom balarni portlatish 
chuqurligini va transport karvonlarining konvoyini optimizatsiyalash kabi murakkab harbiy m 
asalalarni yechish topshirig‘ini olganda paydo bo‘lgan. 50 - 60-yillarda uslubiyot yangilanib, bir 
qator o ‘ziga xos usullarga aylanib sanoatda m uam m olam i echishda va har xil vaziyatlarda qaror 
qabul qilishda kengroq ishlatila boshladi. 
Bugungi kunda boshqaruv ilm ining m odel va usullari quyidagi masalalarni hal qilishda ishlatiladi: 
shaharlarda transport oqimlarini boshqarish va aeroportlarda harakat jadvalini optimizatsiyalashda, 
universitetlarda sinf va auditoriyalar ish jadvallarini tuzishda, supermarket va univermaglarda 
g‘amlangan mollarni boshqarishda, mahsulotlarning yangi turlarini ishlab chiqarishda, turli xil m 
ahsulotlam ing reklamasiga xarajatlarni taqsimlashda, moddiy ta’minlashni rejalashtirishda, 
zavodda turli xil m ahsulotlam i ishlab chiqarish uchun asbob-uskunalar va m ehnat resurslarini 
taqsimlashda, mavsumga beysbol bo‘yicha oliy liganing o ‘yin jadvalini tuzishda va h.k.
Boshqaruv ilmining markaziy joyi tashkilot rahbarlarini tashkilotni bir butun holdagi narsa sifatida 
uning m anfaatlari uchun tashkilot tarkibiy qism larining o ‘zaro m unosabatlari bilan bog‘liq m uam 
m olam i hal qihshda ilmiy asos bilan ta’minlashdan iborat. Bu ham m a tashkilotlar uchun m uhim 
dir, lekin bu tam oyilni yirik tashkilotlarda qoMlash ixtisoslashtirishning yuqori darajasi tufayli 
qiyin boMishi m um kin.


C herchm en, Akoff va Arnofflarning tasdiqlashicha: «Tashkilotda har bir funksional birlik (bo'linm 
a, bo‘lim yoki sektor) um um iy ishning bir qismini bajarishga majbur. Shu har bir qism tashkilotning 
um um iy maqsadlariga erishish uchun zarurdir. 
Biroq, m ehnatning bunday taqsim lanishining natijasi har bir funksional boNinma o ‘ziga tegishli 
boMgan m aqsadlarini ishlab chiqishidan iborat. 
Masalan, ishlab chiqarish boNimi, odatda, ishlab chiqarish chiqimlarini kam aytirish va ishlab 
chiqarish hajm ini k o ‘paytirish bilan shug‘ullanadi. M arketing bo‘limi sotish hajm ining birligi 
chiqim larini m inim um ga keltirish va u hajm ni maksimumga chiqarishga harakat qiladi. M oliya 
b o ‘limi tashkilotning sarm oya yo‘naltirish siyosatini optimizatsiya qilishga urinadi. 
KadrlarboMimi yaxshi ishchilarni minimal chiqim larda yollash va ulam i tashkilotda ushlab 
qolishga bor kuchini sarflaydi. Bu m aqsadlar har doim ham mohiyati bo‘yicha bir-biri bilan 
kelishmasdan ko'pincha bir-biriga zid bo'ladi». 
Q aror qabul qilishni m odellash va munosib usullar bo'yicha idora xizm atlari m utaxassislari m 
aqsadlar farq qilishi m unosabati bilan m um kin boMgan m urosalarni baholashga harakat qilib 
qaram a-qarshi m aqsadlarning balansini ta ’m inlab beradigan alternativ qarorlarni aniqlam oqdalar. 
Boshqamv ilmi nuqtayi nazaridan yondashuvni tushunish sizga idora mutaxassislari bilan m uom 
ala qilishga va tashkilot muam m olarining unum li yechimini aniq ifoda qilib, ular bilan ishlashga 
yordam beradi. 

Download 1,04 Mb.
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   85




Download 1,04 Mb.
Pdf ko'rish