Psixologiyaga oid atama va izohli lug`atlar to`plami
4
Affekt (latincha affectus – ruhiy hayajonlanish, qiziqish) qisqa muddatda va shiddat bilan
sodir bo’ladigan hissiy, hayajonli jarayon: hulq-atvor, hatti-harakat ustidan nazoratning susayishi
tufayli ro’y beradigan kuchli his-tuyg`u (g`azablanish, qo’rqish, nafratlanish, shodlanish).
Mutaxassislar normal va
patologik affektlar borligini, shuningdek, affektiv
reaksiyalarga ozroq
yoki ko’proq moyil bo’ladigan shaxslar ham bo’lishini ta’kidlashadi. O’zida affektiv reaksiyaga
nisbatan hislarga erk bermaslik insondagi normal psixik holat hisoblanadi. Affektlar ta’siriga
beriluvchi kishilar odatda olomon orasida sarosimalik uyg`otishga moyil bo’ladilar.
Anglash – psixik mazmunni ongsizlikdan aktiv belgi shaqliga ko’chirishdan iboart psixik
jarayoni bo’lib, bu mazmunni boshqa kishilarga yetkazib berish imkonini beradi. Anglamoq o’ziga
xabar bermoq, o’z tajribasi hisiyoti,
ehtiyoji, qiziqishi va b. to’g`risida o’ziga tushuntirish
demakdir. Anglash demak nimadir to’g`risida o’z-o’ziga hisob berishdir. Sub’ektiv holda u yoki
bu vaziyat, kechinma va boshqalarni aniq-ravshan va nazorat qilinadigan in’ikosidir.
Amaliy psixologiya – ijtimoiy amaliyotning turli sohalaridagi amaliy vazifalarni hal
qilishda foydalaniladigan amaliy bilimlar va texnologiyalar majmuasidir. Amaliy psixologiyaning
muhim
xususiyati shundaki, u yoki bu vazifalar ularning manfaatlari uchun hal etilayotgan
iste’molchi yoki buyurtmachini hamisha ko’rsatish mumkin.
Aql– insonning ma’naviy va ruhiy faoliyatida barcha oliy
narsalar xodiaslarni qanday
bo’lsa, aynan shunday xolda bilish qobiliyati, mavxum fikrlash
va tushunchalar yaratish
xususiyati.
Ahloq - ijtimoiy ong shaqllaridan biridir. Kishilarning tarixan tarkib topgan hulq – atvori,
yurish – turish, ijtimoiy va shaxsiy xayotga o’zaro, shuningdek jamiyatga bo’lgan munosabatlarini
tartibga solib turuvchi barqarormuayyan norma va qoidalar yig`indisi.
Attraksiya– (lotincha so’z – attrahere –yoqtirish, o’ziga jalb etish) – bu bir insonning
boshqa bir insonga ijobiy munosabati
asosida yoqishi va yoqtirish, o’zaro mobillikni
tushuntiruvchi emotsional hisdir.
