Shesternyali nasoslar ishlayotganda tishli uzatmaning qoplanish
koeffitsiyenti bilan katta bo‘lgani uchun ilashish boshlanishda A va V
nuqtalar orasida suyuqlik to£lgan yopiq ham hosil bo‘ladi, shester-
nyalar aylana boshlagach bu hajmi miqdori
kamayib va yangi hamda
eski ilashgan tishlar qutb Rga nisbatan simmetrik joylashganda mi
nimal qiymatga ega bo'ladi.
Natijada, qo‘yiqlik kam siqiluvchan va yon tirqishlardan chiqib
ketishga qarshilik kattaligi sababli bosim keskin ko‘payib tishlar, va-
liklar va podshipniklarga pulslanuvchi kuchlar ta’sir etadi va ularning
tez shikastlanishiga olib keladi. Agarda tish yonlarida o ‘yiqlar
ochilsa
bunday salbiy ta ’sir yo'qoladi (5.16-rasm).
5 .16-rasm.
Shestemyaning nasos tovonining yon sirtidagi yuksizlantirish
o ‘yig‘i (1) (A — so'rish bo‘shlig‘i; В — haydash bo‘shlig‘i).
Yeyilishga chidamlilikni oshirishning boshqa turdagi konstruktiv
usullari. Qismni konstruksiyalash davrida
uni yeyilishiga chidam-
liligini detal shaklini maqbullashtirish, yeyilishini kompensatsiyalash
va yeyilishga zaxira hosil qilish yo‘li bilan oshirilishi mumkin.
Detal
shaklini optimal konstruksiyalashda sirtning turli joylarda tutash bo-
sim har xilligi inobatga olinadi. Shuningdek,
detal shaklini ish
boshida ba’zi joylarining jadalroq yeyilishi hisobiga keyinchalik bar-
cha joylari bir xil tezlikda yeyiladigan qilib loyihalash mumkin.
Yeyilishni kompensatsiyalash usulida detal yeyilish miqdoriga mos
tarzda siljitilib boriladi. Natijada, yeyilish oqibatida ishqalanish juft
ligida ortiqcha luft (tirqish-bo‘shlik) hosil bo‘lishining oldi olinadi.
Yeyilishga zaxira yuza qilish ham samarali konstruktiv yechim
hisoblanadi. Bunda qism yangi ta ’mirlash o ‘lchamiga moslanishi yoki
yeyilib
ishdan chiqqan sirt
o ‘rnfga detalni 180 ga bo‘rib yangi sirt
