1-jadval
Baholashni 5 baholik shkaladan 100 ballik shkalaga o‘tkazish
JADVALI
5 baholik
shkala
100
ballik
shkala
5 baholik
shkala
100
ballik
shkala
5 baholik
shkala
100 ballik
shkala
5,00 — 4,96
100
4,30 — 4,26
86
3,60 — 3,56
72
4,95 — 4,91
99
4,25 — 4,21
85
3,55 — 3,51
71
4,90 — 4,86
98
4,20 — 4,16
84
3,50 — 3,46
70
4,85 — 4,81
97
4,15 — 4,11
83
3,45 — 3,41
69
4,80 — 4,76
96
4,10 — 4,06
82
3,40 — 3,36
68
4,75 — 4,71
95
4,05 — 4,01
81
3,35 — 3,31
67
4,70 — 4,66
94
4,00 — 3,96
80
3,30 — 3,26
66
4,65 — 4,61
93
3,95 — 3,91
79
3,25 — 3,21
65
4,60 — 4,56
92
3,90 — 3,86
78
3,20 — 3,16
64
4,55 — 4,51
91
3,85 — 3,81
77
3,15 — 3,11
63
4,50 — 4,46
90
3,80 — 3,76
76
3,10 — 3,06
62
4,45 — 4,41
89
3,75 — 3,71
75
3,05 — 3,01
61
4,40 — 4,36
88
3,70 — 3,66
74
3,00
60
4,35 — 4,31
87
3,65 — 3,61
73
3,0 dan kam
60 dan kam
Jahon hamjamiyatida o‘z o‘rnini egallayotgan mamlakatimiz siyosiy, huquqiy,
iqtisodiy, fan, texnika, texnologiyalar va ijtimoiy rivojlanishning barcha sohalarida
qo‘lga kiritayotgan yutuqlari bilan dunyo xalqlarining e’tiborini tortmoqda va e’tirof
etilmoqda. Ijtimoiy sohada ustuvor yo‘nalish sanalgan ta’lim tizimini ham o‘z
navbatida muayyan darajada modernizatsiyalash talab etiladi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan 8 dekabr 2018 yilda
qabul qilingan 997-sonli “Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi
xalqaro tadqiqotlarni tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Qarori ta’lim tizimini
modernizatsiyalash, ta’lim sifati va samaradorligini orttirishni nazarda tutadi.
49
Mazkur qarorda uzluksiz ta’lim tizimida ta’lim sifatini baholashni bugungi kun
talablariga moslashtirish, o‘quvchilarning o‘qish, matematika va tabiiy yo‘nalishdagi
fanlardan savodxonlik darajasini rivojlantirish, xalqaro baholash dasturlarini
pedagogik amaliyotda qo‘llash innovatsion metod va texnologiyalarini ishlab chiqish,
jahonning rivojlangan mamlakatlaridagi ta’lim muassasalari bilan ta’lim sifatini
baholash sohasida xalqaro aloqalarni o‘rnatish, xalqaro loyihalarni ishlab chiqish va
amalga oshirish, xalqaro ilmiy anjumanlar va simpoziumlarni tashkil etish va
o‘tkazishda ishtirok etish, ta’lim sifatini baholash sohasida fundamental va amaliy
tadqiqotlar o‘tkazish, mazkur tadqiqotlarni ilmiy va uslubiy jihatdan qo‘llab-
quvvatlash,
umumiy
o‘rta ta’lim muassasalarining xalqaro tadqiqotlarda
muvaffaqiyatli ishtirok etishini ta’minlash, olingan natijalarni boshqa davlatlar
natijalari bilan qiyosiy taqqoslash, xalqaro baholash dasturlarini ta’lim jarayoniga
joriy etish bo‘yicha tizimli monitoring olib borish, ushbu sohadagi ilg‘or tajribani
ommalashtirish va uning asosida ta’lim muassasalari uchun tavsiyalar va
qo‘llanmalar ishlab chiqish, o‘qitishning innovatsion usullaridan foydalangan holda
o‘qish, matematika va tabiiy yo‘nalishdagi fanlar bo‘yicha pedagog kadrlarning
malakasini oshirish bo‘yicha o‘quv-uslubiy tavsiyalar tayyorlash kabi vazifalar
belgilangan.
Mazkur vazifalarni amalga oshirish ta’lim xizmatlari sifatini orttirish, ta’lim-
tarbiya jarayonini modernizatsiyalash, ta’lim sifati ko‘rsatkichi bo‘yicha yuqori
darajani egallash maqsadida o‘qituvchining pedagogik va o‘quvchilarning o‘quv-
bilish faoliyatini faollashtirishni talab etadi.
O‘zbekiston Respublikasidagi ta’lim muassasalarining xalqaro tadqiqotlarda
ishtirok etishi, strategik jihatdan juda ko‘p va keng ko‘lamdagi dolzarb muammolarni
hal etish zaruratini keltirib chiqaradi.
TIMSS - The Trends in International Mathematics and Science Study-
matematika va tabiiy fanlarni o‘zlashtirish sifatini Xalqaro monitoringlash va
baholash tizimi IEA o‘qitish natijalarini baholashning xalqaro assotsiatsiyasi
tomonidan tashkil etilgan. Bu tadqiqot o‘quvchilarning matematik va tabiiy fanlar
bo‘yicha boshlang‘ich maktabning 4 sinfi va tayanch maktabning 8 sinf
o‘quvchilarining o‘zlashtirish darajasini dunyoning turli mamlakatlarida qiyosiy
o‘rganishni maqsad qilib qo‘ygan va olingan natijalarga muvofiq har bir
mamlakatning ta’lim tizimining o‘ziga xos xususiyatlari va yutuqlarini e’tirof etadi.
TIMSS xalqaro baholash tizimining asosiy maqsadi har to‘rt yilda boshlang‘ich
maktabning 4 sinfi va tayanch maktabning 8 sinf o‘quvchilarining matematik va
tabiiy fanlar bo‘yicha o‘zlashtirish darajasini nafaqat bilim, ko‘nikma va
malakalarini, balki shu fanlarni o‘zlashtirishga bo‘lgan qiziqishi va motivatsiyasining
ortish darajasini tadqiq etadi. Tadqiqotning e’tiborga molik tomoni o‘quvchilarning 4
yil davomida 4 sinf o‘quvchilari 8 sinfda tahsil olayotgan davrida takroran tadqiq
etilishidan olingan natijalar o‘quvchilarning keyingi yuqori sinflarda o‘qishni
muvaffaqiyatli davom ettirishi prognoz qilinadi.
50
Xalqaro baholash dasturi PISA - Programme for International Student
Assesment – Respublikamizning 15 yoshli o‘quvchilarining o‘qish, matematika va
tabiiy yo‘nalishdagi fanlardan savodxonlik darajasini baholashga mo‘ljallangan
bo‘lib, u o‘quvchilarning matematik va tabiiy fanlardan o‘zlashtirgan bilim, ko‘nikma
va malakalarini hayoti va muammoli vaziyatlarda muvaffaqiyatli qo‘llash darajasini
tadqiq etishni nazarda tutadi.
Tadqiqotning predmeti o‘quvchilarda umumiy, tayanch va fanga doir xususiy
kompetensiyalarning shakllanganlik darajasini fanlar integratsiyasi va hayotda
uchraydigan muammoli vaziyatlarni hal etishga qaratilgan megakompetensiyaga
asoslangan o‘quv va test topshiriqlari vositasida aniqlash sanaladi.
Tadqiqotning asosiy ob’ekti esa, dunyodagi turli mamlakatlarning ta’lim
muassasalarida ta’lim-tarbiya jarayoni umumiy xususiyatga egaligi e’tiborga olingan
holda o‘smir yoshdagi o‘quvchilarning ijtimoiy muhitga moslashishi, turli manbalar
vositasida o‘quvchilarning mustaqil bilim olish faoliyatining rivojlanganlik darajasini
o‘rganishni nazarda tutadi.
PISA – tadqiqotlarining asosiy vazifasi aniq o‘lchov vositasi yordamida
dunyoning ta’lim sohasidagi ustuvor yo‘nalishlari bo‘yicha erishilgan natijalarni
tahlil etish, ta’lim siyosati bo‘yicha ilmiy asoslangan xulosalar yasash, istiqboldagi
vazifalar asosida ta’limni rivojlantirish yo‘l xaritasini shakllantirishni nazarda tutadi.
PISA – bo‘yicha tadqiqotlar asosan uchta: «o‘qish va matnni tushunish
savodxonligi»,
|
