52
To‘r armatura po‘latidan qilingan karkasga tortiladi. Karkaslar ko‘tarilib
turuvchi va tutib turuvchi bo‘ladi. Ko‘tarib turuvchi karkas hosil qilinadigan
konstruksiyaning profili va shakli beriladi. Agar karkasga
aniq shakl berilmasa
suvoq qatlami qalinlashib ketadi (2.5-rasm).
2.5-rasm. To‘r armaturali konstruksiyalarni suvoqqa tayyorlash:
a) to‘siqlar, b) shift, 1-ko‘tarib turuvchi karkas, 2-tutib turuvchi karkas, 3-
to‘r.
Ko‘tarib turuvchi sinchning uchlari devor va shiftlarga puxta mahkamlanadi,
buning uchun elektr parma yoki shlyambur bilan kerakli chuqurlik va diametrda
teshik qilinib unga karkasning uchlari metal ponalar bilan mahkamlanadi. Agar to‘r
armaturalari konstruksiyalar oldindan mo‘ljallangan bo‘lsa
devor va shiftlarga
armatura simlarining uchi kiritilib qo‘yilib keyinchalik ularga ko‘tarib
turuvchi
karkas mahkamlanadi.
Bunday konstruksiyalardan osma shift qurilganda ko‘tarib turuvchi
karkasning uchlari ilmoq shaklida egilib unga tutib turuvchi karkasning uchi
kiritiladi va ularni yumshoq sim bog‘lab qo‘yiladi.
Karkas tebranib turmasligi
uchun tutib turuvchi armaturaning uchlarini devorga mahkamlab qo‘yish zarur.
Armaturadan karkas yasab bo‘lib to‘r polotnolarga bo‘lib qirqiladi va bu
polotnolar karkasga mahkamlanadi. Avval polotnoning bir uchi sim bilan mahkam
bog‘lanadi. Keyin to‘rni tarang qilib ikkinchi uchi bog‘lanadi. SHundan so‘ng to‘r
va karkas oralari mahkamlanadi. Bunday mahkamlangan tugunlar bir biridan 100-
150 mm masofada shaxmat tartibida joylashtiriladi.
Plotnolar ketma- ket
53
mahkamlanadi. Tebranib turadigan to‘rga qorishma chaplash qiyin chunki salgina
tebranishga ham qorishma ko‘chib tushadi.
