• EPIFIZMNG ENDOKRIN FAOLIYATI
  • Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi




    Download 14,15 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet195/318
    Sana23.05.2024
    Hajmi14,15 Mb.
    #251148
    1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   ...   318
    Bog'liq
    G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limot

    PLATSENTANING ENDOKRIN FAOLIYATI
    Platsenta juda mihim ichki sekretor organ bo‘lib hisoblanadi. 
    Platsentada bo‘g ‘ozlikning mutadil kechishi uchun zarur gormonlar, 
    jumladan, progesteron gormoni hosil bo‘lib turadi. Platsentaning xorionida 
    esa gonadotropin gormoni ishlanib chiqiladi. Platsentada shuningdek, 
    estrogenlar, androgenlar, glyukokortikoidlar, oksitotsin, melanofor va 
    o‘zining 
    fiziologok 
    ta’siri 
    jihatidan 
    somatotrop, 
    tireotrop, 
    andrenokortikotrop 
    gormonlariga 
    o‘xshab 
    ketadigan 
    gormonlar 
    sintezlanishi keyingi paytlarda aniqlandi. Relaksin tug‘ish aktida, 
    bachadon muskulining qisqarishida katta ahamiyatga egadir.
    EPIFIZMNG ENDOKRIN FAOLIYATI
    Bu bez bosh miyada to‘rt do‘mboqchasining yuqori domboqchalari 
    orasida joylashgan bo‘lib, oyoqchasi bilan uchinchi miya norvonchasining 
    dorsal qismiga tutashgandir. Barcha umurtqali hayvonlarda mavjud bo‘lsa- 
    da, baliqlar, amfibiyalar va reptiliyalarda kamroq, sut emizuvchilarda esa 
    yaxshiroq rivojlangan. Bu bezning organizm uchun ahamiyati yaqin 
    vaqtgacha ham noma’Ium edi. Hozir bu bezdan uch xil gormon: serotonin, 
    melatonin va adrenoglomerulotropin ishlanib chiqishi isbotlagan.
    Serotonin yoki S - oksitriptamin epiflzdan tashqari bosh miya, 
    ichaklaming devorida va taloqda sintezlanadi. Ammo u bu organlardan 
    ko‘ra epifizda ko‘proq ishlanadi. Organizmda serotonin triptofan 
    aminokislotasidan hosil bo‘ladi. Serotonin arteriolalami toraytirib, qon
    304


    bosimini oshiradi. Qon tomirlarining o‘zi torayib, qon bosimi obiigau 
    bo‘lsa, serotonin ichak peristaltikasini, gipofizning keyingi qismidan 
    qonga vazopressin chiqarilishini tezlashtiradi, antidiuretik xususiyati ham 
    bor. Bir neyrondan ikkinchi neyronga impuslami o‘tkazish - mediator 
    vazifasini ham o‘taydi. Melatonin maxsus ferment ishtirokida serotonindan 
    hosil bo‘ladi. Melatonin - melanoforlarga, ya’ni ba’zi hayvonlaming 
    terisida bo‘ladigan maxsus pigment hujayralariga faol ta’sir etadi. U 
    o‘zining ta’siri bilan intermedinga qarama-qarshi bo‘lgani uchun terini 
    oqartiradi. 
    Adrenoglomerulotropin - kimyoviy tuzilish jihatidan 
    melatoninga yaqin turadi. Bu gormon buyrak usti bezi po‘stloq qavatining 
    koptokchali zonasiga ta’sir etib, aldosteron sekretsiyasini kuchaytiradi.

    Download 14,15 Mb.
    1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   ...   318




    Download 14,15 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi

    Download 14,15 Mb.
    Pdf ko'rish