|
qo‘yilsa va ayni vaqtda ikkinchi oyog‘i pinset bilan qisilsa, baqa
Pdf ko'rish
|
| bet | 252/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotqo‘yilsa va ayni vaqtda ikkinchi oyog‘i pinset bilan qisilsa, baqa
kislotadagi oyog‘ini ikkinchi qisilishidan oldingi galdagiga qaraganda
ancha kech tortib oladi. Bukish refleksi tormozlanadi. Badan qattiq
og ‘riganda himoya harakatlarini qilmaslik uchun odam ko‘pincha tishini-
tishiga qo‘yadi; qitig‘i kelganda ko‘lmaslik uchun tilini tishlab turadi va
hakazo.
Ko‘pgina reflekslar bosh miya ta’sirida tormozlanishi mumkin.
Masalan, ixtiyoriy muskullar ishtiroki bilan bo‘ladigan reflekslardan siydik
chiqarish, ko‘zni ochib-yumish va boshqa reflekslarni to‘xtatib turish
mumkin. Q o‘zg ‘alish va tormozlanish bir-biri bilan chambarchas
bog‘langan jarayonlardir. Ular aslida yagona nerv jarayonining turli
ko‘rinishlaridir.
7
Markaziy asab tizimidagi tormozlanish hodisasining I.M.Sechenov
tomonidan
kashf
etilishi
keyinchalik
organizmda
harakatlar
koordinatsiyasi (uyg‘unlashuvi) kabi murakkab hodisani tekshirishga
imkon berdi.
MARKAZIY ASAB TIZIMINING KOORDINATSIYA QILUVCHI
(UYG‘U1VLASHTIRUVCHI) ROLI
Organizmning xilma-xil faoliyati, o ‘zgarib turadigan va turli
kombinatsiyalarida ko‘rinadigan barcha reflektor harakatlar, odamning
mehnat jarayonida qiladigan juda nozik harakatlari, faqat markaziy asab
tizimining koordinatsiya qiluvchi faoliyati tufayligina yuzaga chiqishi
mumkin.
Reflektor yoyni kuzdan kechirganimizda ikki neyronli va uch
neyronli yoy
chizmasi bilan tanishdik.
Butun organizmda ham
qo‘zg ‘algan nerv hujayrasi qaysi neyronga bog‘langan bo‘lsa, qo‘z g ‘alish
o ‘sha neyronga o ‘tadi va shunday qilib, xuddi zanjirdan o ‘tganidek
|
| |
