-BОB. RUDALARNI BOYITISHGA TAYYORLASH




Download 3,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/104
Sana29.12.2023
Hajmi3,78 Mb.
#128991
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   104
Bog'liq
Rangli va nodir metallar rudalarini boyitish texnologiyasi

1-BОB. RUDALARNI BOYITISHGA TAYYORLASH
1.1.Rudaning granulometrik tarkibi va uni aniqlash usullari 
Foydali 
qazilma 
qazib 
olingandan 
yoki 
maydalangandan 
keyin 
millimetrning ulushidan tortib, to bir necha yuz millimetrgacha bo`lgan turli 
o‘lchamdagi zarralar aralashmasidan iborat bo‘ladi.Foydali qazilma tarkibiga 
kiruvchi turli o‘lchamdagi zarralar massa miqdorining nisbati uning 
granulometrik tarkibi deyiladi. 
Mahsulotning 
yirikligiga 
qarab 
tahlil 
qilish 
natijalari 
boyitish 
mashinalarining ishlab chiqarish unumdorligini, elaklar, maydalagich, 
tegirmon va klassifikatorlarning ishlash samaradorligini, rudali va noruda 
minerallarining yuzasini to‘liq ochish uchun qanday yiriklikda yanchish 
zarurligini va bir qator texnologik jarayonlarning muhim ko‘rsatkichlarini 
aniqlashga imkon beradi. 
Granulometrik tarkibni aniqlash foydali qazilma namunasini ma’lum 
yiriklikdagi sinflarga ajratishdan iborat. Granulometrik tarkibni aniqlashning 
bir necha xil usullari mavjud: elash orqali, sedimentatsiya, mikrosko`pik usul 
yoki alohida zarralarning o‘lchamini to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘lchash va hokazo. 
Zarralar olchamini to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘lchab, yiriklikni baholash o‘lchami 
150-200 mm dan ortiq mahsulotning granulometrik xarakteristikasini tuzish 
uchun qo‘llaniladi. 
Foydali qazilma zarralari noto‘g‘ri shaklga ega va ularning yirikligi bir 
nechta o‘lchamlar bilan ifodalanishi mumkin. Amaliy maqsadlar uchun zarrani 
bitta o‘lcham, Ya`ni diametr orqali xarakterlash maqsadga muvofiq. 
Shakli shar yoki kubga yaqin zarraning diametrini aniqlash uchun ularni bir 
xil yo‘nalishda o‘lchash kifoya. Bunday zarralarning diametrini aniqlash uchun 
quyidagi formulalarning biridan foydalaniladi: 
D = b, (1.1) 
D = b
, (1.2) 
D = b
, (1.3) 



bunda: b - zarraning bir yo‘nalishdagi o‘lchami. 
(1.1) formula sharga yaqin shakldagi, (1.2) va (1.3) formulalar esa kubga yaqin 
shakldagi zarralarning diametrini aniqlashda qo‘llaniladi. 
Parallelopiped yoki plastinka shaklidagi zarraning diametrini aniqlash 
uchun ularni ikki yoki uch o‘zaro perpendikular yo‘nalishda o‘lchash 
kerak.Hisoblashda quyidagi formulalardan foydalaniladi: 
d=(a+b)
(1.4) 
d=
, (1.5) 
d=(a+b+c)
, (1.6) 
d=
, (1.7) 
(1.4) va (1.5) formulalar kvadrat kesimli parallelopiped yoki plastinka 
shaklidagi zarralarning diametrini, (1.6) va (1.7) formulalar esa uchta o‘zaro 
perpendikular yo‘nalishdagi o`lchamga ega zarralarning diametrini aniqlashda 
qo`laniladi. 
Amalda ko‘pincha aralashmadagi zarralarning o‘rtacha diametrini 
aniqlashga to‘g‘ri keladi. Buning uchun quyidagi formulalardan foydalaniladi: 
(1.8) 
=
(1.9) 
bunda: 
va d
2
— aralashmadagi eng katta va eng kichik zarralarning 
diametri, mm. 

Download 3,78 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   104




Download 3,78 Mb.
Pdf ko'rish